عوامل افزایش خشونت؛ ضعف قوانین تا ذهنیت مردسالار حاکم
نسیبه حسین، پژوهشگر اجتماعی میگوید: نبود قوانین بازدارندە و حاکمیت فرهنگ مردسالار از عوامل افزایش خشونت علیه زنان است.
هلین احمد
سلیمانی- سال ۲۰۲۴ در حال سپری شدن است و بر اساس آماری که از طریق خبرگزاری ما در این سال منتشر شده، در باشور کوردستان ۶۹ زن کشته شده یا اقدام به خودکشی کردهاند. ذهنیت مردسالار، سلطه مردان، عدم قوانین بازدارند، بحرانهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی از جملە عوامل افزایش خشونت علیه زنان است. همچنین نبود آموزش صحیح در جامعه باعث تشدید مسائل زنان میشود، به طوری که خانوادهها مردان را در رده اول و زنان را در رده دوم قرار میدهند و این دیدگاهها به جامعه منتقل شده و منجر به بروز خشونت بیشتری علیه زنان میشود.
«وضعیت اقتصادی و سیاسی، خشونت علیه زنان را افزایش میدهد»
نسیبه حسین، پژوهشگر اجتماعی، با اشاره به اینکه وضعیت اقتصادی و سیاسی زندگی مردم را در تنگنا قرار میدهد، افزود: این مشکلات برای زنان دو چندان است. به دلیل وضعیت کنونی، زنان درصدد کارکردن برآمدهاند و از طریق فعالیتهای شغلی خود نیز مجددا با خشونت و نقض حقوق خود مواجه میشوند، زیرا ذهنیت و قدرت مردسالار در محیطهای کاری حاکم است. این وضعیت موجب میشود که برخی از کارفرمایان حقوق مادی زنان را نقض کنند. نگرش اجتماعی نسبت به مشکلات زنان اشتباه است و زمانی که دو شریک زندگی در کنار هم قرار میگیرند، جامعه بیشتر از مردان حمایت میکند و حقوق زنان نادیده گرفته میشود. مردان آزادانه زندگی میکنند و زنان با موانع و فشارهای اجتماعی مواجه میشوند. برخی از زنان نیز به دلیل نگرشهای منفی اجتماعی نسبت به آنها، به خشونتهای جسمی و روحی تن میدهند اما طلاق را نمیپذیرند و این به نوبه خود بازتابی از تبعیض اجتماعی علیه زنان است که به نفع مردان و نقض حقوق زنان ادامه مییابد.
این پژوهشگر اشاره کرد که شاغل شدن زنان گامی به سوی آزادی است، اما نه آزادی کامل. آزادیهای زنان تنها در چارچوب حضورشان در محیطهای کاری تعریف نمیشود. او بیان کرد: آزادی زنان در حال حاضر آزادی واقعی نیست و فقط کارکردن آنها در بیرون از خانه به نوعی آزادی تلقی میشود. در بسیاری از موارد، زنان در حین کار با خشونتهای جسمی و روحی مواجه میشوند. برخی از کارفرمایان با خشونت با زنان رفتار میکنند، اما نمیتوانند چنین رفتاری با مردان داشته باشند، که این بازتابی از فرهنگ جامعه است. برخی قوانین و آداب اجتماعی بعضی از مشاغل را برای زنان مجاز میدانند اما جامعه چنین مشاغلی را برای زنان مجاز نمیداند. حتی گاها داشتن مدرک تحصیلی معیاری برای سطح آگاهی افراد در نظر گرفتە میشود اما گاها حتی افراد دارای مدرک دکترا هستند کە نمیتوانند حقوق زنان را به درستی درک کند و از آن حمایت کنند. این نشاندهنده تأثیرات فرهنگی و ریشههای مردسالاری در جامعه ما است و نشان میدهد که آزادی واقعی زنان در بسیاری از بخشهای جامعه وجود ندارد.
«دادگاهها باید حقوق زنان را از طریق قوانین مشروعیت بخشند»
نسیبه حسین، به عنوان یک پژوهشگر اجتماعی، دو راه برای مقابله با خشونت علیه زنان پیشنهاد کرده و میگوید: زنان برای دستیابی به حقوق خود نیاز به تغییرات اساسی دارند. برای رهایی از فرهنگ ناعادلانه و تبعیضآمیز جامعه، زنان باید آگاهی خود را در زمینه حقوق و وظایفشان افزایش دهند. آنها باید در زمان انجام کارها به قوانین پایبند باشند و تصمیمات زندگی خود را تحت تأثیر فرهنگ و ذهنیت جامعه قرار ندهند. زنان باید فرهنگ مردسالاری را پشت سر بگذارند و تلاش کنند تواناییهای خود را به دست آورند.
نسیمه حسین، در نهایت افزود: اگر زنان در شرایط کنونی سکوت کنند، ذهنیت مردسالاری بیشتر تقویت خواهد شد و زندگی آنها سختتر خواهد شد. بنابراین، زنان باید از حقوق خود حمایت کردە و تلاش کنند که عدالت به دست آورند. ترس از زنان باعث شده است که حقوق آنها نادیده گرفته شود، بنابراین زنان باید با قاطعیت از حقوق خود و دیگر زنان در منطقه خود دفاع کنند. با وجود فشارهای اجتماعی، دادگاهها نیز باید در راستای اجرای قوانین و تأمین حقوق زنان گام بردارند.