BEHARÎN LEHÎB

Faryab- Bajarê Faryab, li sînorên Tirkmenîstan û bakur rojhilatê Efganistanê cih digre. Li vî bajarî gelên Tacik, Peştûn û Ozbek bi hevre dijîn. Çavkaniya wan a debarê, xwe dispêre çandinî û lawirvaniyê. Faryab ku xwedî nêzî 15 navçe û hezar gundan e, di nava çar salên desthilatdariya Talîban de, ji bo jinan wek cihê herî bê ewle tê nîşandan. Raporên derbarê mirinên ku wek ‘xwekuştin’ ketine qeydan û têkildarî komkujiyên jinan ji vê herêmê tên. Rapor diyar dikin ku kiryar gelek deman bê ceza tên hiştin.

Tevî van hemû şertên neyînî jinên Faryab, weke herêmên din ên Efganistanê, têkoşîna ji bo mafê xwe didomînin. Jin ji derveyî xwendin û nivîsînê, ji bo bi destxistina serxwebûna aboriyê jî hewl didin. Li gorî agahiyên ji jinên herêmê tên, tundiya li dijî jinên xwedî azadiya aboriya xwe, bi awayek diyar kêm dibe.

‘Piranî xalîçe diçin derveyî welat’

Bi vê armancê li Faryab aktivîsta mafên jinan Nergîs Mihemedî, li gundê xwe ji bo 6 jinan atolyeya çêkirina xalîçeyan ava kir. Negîs Mihemedî wiha got: “Ev nêzî salakê ye ez atolyeya çêkirina xalîçeyan birêve dibim. Li gel me 6 jinên xwedî kêrhatiyên gelek baş hene, dixebitin. Hemû jinên li atolyeyê xwendin û nivîsana wan hene û du jê, zanîngeh temam kirine. Xalîçeyên ku me çêkirine, di vê pêvajoyê de me li bazarên Kabulê firotin, heta bi piranî em dişînin derveyî welat. Debara karê me baş e.”

‘Emê biserkevin’

Nergîs Mihemedî da zanîn ku dema atolye ava kiriye, ji gelê gund bertekên cidî girtiye û got: “Heta melayê mizgeftê jî, dibêje jin ji rê derketine. Wê demê tenê bavê min ez destek kirim, beşek pereyê ji ber veberhênanê, bavê min da min. Ên ku li dijî ders û perwerdeya me derketin, nexwestina wan a jin di karên aborî de bixebitin, ji bo min gelek ecêb bû. Tevî vê min dest jê berneda. Bi saya desteka jinên gundê xwe û hevkariya wan min ev kar biser xist. Niha ez bawer dikim ku emê zêdetir biserkevin.”