سوزاندن سلاح؛ یک عمل ایدئولوژیک و سیاسی
ماريا كرمی

ماريا كرمی
سوزاندن سلاحها در پکک معنای خاصی دارد. این عمل بهویژه از منظر ایدئولوژیک و سیاسی، نه تنها یک بیاعتمادی به طرف مقابل، بلکه یک تأکید بر عدم تمایل به انتقال خشونت و سلاحها به دیگران است. در واقع، سوزاندن سلاحها در پکک و به طور خاص در رویکرد «کنفدرالیسم دموکراتیک» که این جنبش در پیش گرفته است، نوعی بازتعریف از مفهوم خشونت و مقاومت است. پکک با سوزاندن سلاحها بهطور آشکار نشان میدهد که آنها در حال گذار از یک «مقاومت مسلحانه» به یک «مقاومت غیرمسلحانه» و «مبارزه اجتماعی» هستند.
این رویکرد به این معناست که جنبشی که سلاح خود را میسوزاند، نه تنها از آن برای مقابله با دشمن استفاده نمیکند، بلکه بهطور همزمان به سوی مدلهای جدیدتر از مقاومت و مبارزه حرکت میکند. اینطور میتوانیم بگوییم که سوزاندن سلاحها یک اعلان صریح است که «ما دیگر نمیخواهیم از این سلاحها برای کشتن و خشونت استفاده کنیم، و حتی نمیخواهیم این سلاحها به دست دیگران بیافتد.»
این یک نقطهعطف در تحول ایدئولوژیک پکک است که از یک جنبش چریکی و مسلحانه به سوی یک جنبش اجتماعی و سیاسی مبتنی بر اصول دموکراتیک و غیرمتمرکز میرود. این تغییرات، بهویژه در ارکانهای اصلی فکری و نظری این جنبش، بیانگر نوعی بازنگری اساسی در مفهوم «مقاومت» و «مبارزه» است.
عدم اعتماد به طرف مقابل و درگیری با تصدیقهای خارجی
درست است که سوزاندن سلاحها نه تنها نشاندهنده یک بیاعتمادی نسبت به طرفهای دیگر است، بلکه اشاره به نوعی عدم تمایل به تحویل آنها به دولتی، سازمانی یا نیروی ثالث نیز دارد. در حقیقت، پکک با این اقدام، اعلام میکند که نهتنها به طرف مقابل خود اعتمادی ندارد که به وعدههای بینالمللی یا فرآیندهای صلحسازی از طریق سازش نیز به شدت شک دارد.
این بیاعتمادی به دیگران نه فقط در سطح داخلی، بلکه در مقیاس بینالمللی نیز معنای خاص خود را دارد. پکک با سوزاندن سلاحها نهتنها از امنیت و استقلال خود دفاع میکند، بلکه پیامی به بازیگران خارجی میفرستد که «ما به هیچوجه نمیخواهیم بخشی از فرایندهایی باشیم که میتوانند این قدرت نظامی را به دست کسانی بسپارند که ممکن است از آن علیه ما استفاده کنند.»
این خود به نوعی یک «پاسخ سیاسی» است که پکک به فشارهای بینالمللی، به ویژه از سوی ترکیه و حتی نیروهای غربی میدهد، مبنی بر اینکه آنها هیچگاه بهطور کامل به دموکراتیزه شدن و تحویل سلاحهای خود در قالب فرآیندهای رسمی و جهانی اعتمادی ندارند.
سوزاندن سلاح و مفهوم «قطع وابستگی به خشونت»
یکی دیگر از ابعاد مهم در سوزاندن سلاحها در پکک، قطع وابستگی به خشونت و جنگ به عنوان ابزار سیاسی است. در حالی که بسیاری از گروههای مشابه همچنان برای مقابله با تهدیدات خارجی به سلاح و جنگ متکی هستند، پکک با این کار، در تلاش است تا یک گام به سوی مدلهای مقاومتی غیرمسلحانه و مبتنی بر سازماندهی اجتماعی و دموکراتیک بردارد. سوزاندن سلاحها در واقع نه تنها نقطهضعف یا عقبنشینی از جنگ نیست، بلکه نشاندهنده یک تحولی در درک پکک از «مقاومت» است.
به این ترتیب، سوزاندن سلاحها به نوعی امتناع از «مبارزه به هر قیمتی» است. این عمل بیشتر به معنای «انتخاب» است: انتخاب برای متوقف کردن چرخهی خشونت و در عوض ساختن مدلهای دیگر از مبارزه که بیشتر به تغییرات اجتماعی و دموکراتیک میپردازد.
فلسفهی استفاده از سلاح
پکک به عنوان یک جنبش کورد با مشکلات خاص خود در زمینه اشغالگری و سرکوب، تحولات ایدئولوژیک و سازمانی خاصی را تجربه کرده است. پکک به جای ادامه راههای قدیمی مبارزه مسلحانه، به سمت ساختارهای اجتماعی و دموکراتیک غیرمتمرکز حرکت کرده است که در آن استفاده از خشونت به عنوان ابزار سیاسی، به تدریج جای خود را به تغییرات اجتماعی و سیاسی داده است.
سوزاندن سلاحها در پکک، نه یک اقدام ساده یا بیمعنی، بلکه یک حرکت سیاسی و ایدئولوژیک است که بازتاب تحولی بزرگ در هویت این جنبش است. این عمل، علاوه بر تأکید بر قطع وابستگی به خشونت، نشاندهنده عدم اعتماد به طرفهای بیرونی و فرایندهای صلحساز خارجی است. سوزاندن سلاحها در این زمینه به معنای «تصمیمی» است که نه تنها به خشونت پایان میدهد، بلکه در عین حال فضای جدیدی برای مقاومت اجتماعی و تغییرات دموکراتیک ایجاد میکند.
اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم، سوزاندن سلاحها در پکک معنای رهایی از خشونت به عنوان ابزار اصلی مبارزه و روی آوردن به مدلهای دموکراتیک و اجتماعی است که به نوعی خواستههای جدید و تحولی در مبارزات سیاسی را نمایان میسازد.