سودان در بحران وبا و گرسنگی

در بحبوحه‌ی درگیری‌های جاری در سودان، نشانه‌های تازه‌ای از بیماری تب دنگی در میان بیماران پدیدار شده و آمارهای شوکه‌کننده‌ای از مرگ‌ومیر به‌دلیل گرسنگی و سوءتغذیه منتشر شده است.

مرکز خبر - درگیری‌ میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع که از ١۵ آوریل ٢٠٢٣ آغاز شده است، همچنان ادامه دارد. نخستین قربانیان این وضعیت، کودکان و زنان هستند که در چنگال بیماری و گرسنگی گرفتار شده‌اند، افزون بر آنکه ماشین جنگ نیز جان آنان را می‌گیرد.

 

وخامت اوضاع بهداشتی

براساس گزارش رسانه‌های محلی شرایط بهداشتی در جنوب دارفور نگران‌کننده شده است، چرا که علائمی در میان برخی از ساکنان شهر «نیالا» مشاهده می‌شود که گمان می‌رود ناشی از ابتلا به تب دنگی باشد.

طبق آمار یکی از درمانگاه‌های محلی در دارفور، این مرکز طی هفته گذشته بیش از چهل مورد را پذیرش کرده که علائمی مشابه با تب دنگی داشته‌اند. همین امر باعث شده کادر پزشکی با وجود نبود تشخیص قطعی، بیماران را بر همان اساس درمان کنند. علیرغم عدم تشخیص قطعی تب دنگی، اما بیماران از علائم این بیماری از جمله دمای بالای ۴۵ درجه سانتی‌گراد، تب، استفراغ و تهوع رنج می‌برند و در شهر نیالا دستگاه‌های آزمایش ویژه برای تشخیص تب دنگی در دسترس نیست، و همین موضوع مانع اصلی در تأیید موارد ابتلا به شمار می‌رود. پزشکان ناچارند بدون تشخیص دقیق بیماری، تنها آنتی‌بیوتیک تجویز کنند.

تب دنگی از بیماری‌های ویروسی است که از طریق نیش پشه منتقل می‌شود. در ماه‌های گذشته چندین ایالت سودان، از جمله «خارطوم»، شاهد موارد تأییدشده‌ی ابتلا به این بیماری بوده‌اند، که نشان‌دهنده‌ی روندی شتاب‌گرفته در گسترش آن در شرایط زیست‌محیطی و بهداشتی کنونی است. این روند تهدیدی جدی برای نظام سلامت سودان به‌شمار می‌رود؛ نظامی که پیشتر با کمبود منابع و کاهش توان عملیاتی مراکز درمانی روبه‌رو بوده است. از این رو، تقویت اقدامات پیشگیرانه و تشخیص زودهنگام در مناطق در معرض خطر امری فوری و حیاتی است.

 

مرگ ۲۲۹ نفر بر اثر گرسنگی

در سایه گسترش بیماری، بسیاری از ایالت‌های سودان از گرسنگی رنج می‌برند، زیرا در شرایط درگیری‌های جاری، کمک‌های انسانی به آن‌ها نمی‌رسد. کمیسیون امداد بشردوستانه در ایالت «شمال دارفور» آمارهای شوکه‌کننده‌ای از وضعیت انسانی در شهر «الفاشر» منتشر کرده است؛ طبق این گزارش، از اواخر ماه آگوست گذشته تاکنون ۲۲۹ نفر بر اثر گرسنگی جان باخته‌اند که از میان آنان ۱۷۱ کودک و ۵۸ سالمند بوده‌اند.

در گزارش این کمیسیون آمده است که تعداد کل کشته‌شدگان در شهر، بر اثر محاصره و درگیری‌ها، به ۶۷۵ نفر رسیده، در حالی که تعداد زخمی‌ها به ۱,۴۶۴ نفر افزایش یافته است که صدها زن و کودک نیز در میان آنان هستند. این ارقام، ابعاد فاجعه انسانی را که شهر در آن گرفتار شده نشان می‌دهد؛ شهری که از کمبود شدید مواد غذایی و دارویی رنج می‌برد، در حالی که تداوم عملیات نظامی مانع از رسیدن کمک‌ها شده است.

بر اساس همین گزارش، بیش از ۷۴ هزار نفر از جمله ۳۸ هزار کودک در داخل شهر محاصره‌شده‌ی الفاشر در شرایطی فاجعه‌بار زندگی می‌کنند. مردم برای زنده ماندن ناچارند به خوردن «الامباز» (باقی‌مانده‌ی دانه‌های روغنی) به‌عنوان منبع اصلی غذا بسنده کنند، چرا که هیچ جایگزینی در دسترس نیست.

براساس این گزارش تنها شش آشپزخانه‌ی خیریه هنوز به‌طور منظم در حال فعالیت‌اند، در حالی که پانزده آشپزخانه دیگر به‌دلیل کمبود بودجه و تهدیدات امنیتی فعالیت خود را متوقف کرده‌اند.

کمیسیون امداد بشردوستانه در پایان گزارش خود خواستار اقدام فوری برای شکستن محاصره‌ی شهر و ارسال کمک‌های غذایی از طریق پرتاب هوایی شد، و نیز بر لزوم ایجاد گذرگاه‌های امن برای رساندن دارو و تخلیه‌ی مجروحان تأکید کرد. این نهاد هشدار داد که مراکز درمانی باقی‌مانده نیز با کمبود شدید منابع مواجه‌اند، و اگر اقدام فوری صورت نگیرد، نظام سلامت شهر در آستانه‌ی فروپاشی کامل قرار دارد.