ریم محمد

الرقە – در چند سال اخیر، برای اولین بار، کشورهای عربی اقدامات سازنده‌ای را برای رفع موانع دسترسی و پیشرفت زنان در دستگاە قضایی انجام داده‌اند، اما این تلاش‌ها به دلیل اجرای ضعیف در صحنه، کمتر از حد انتظار باقی می‌ماند.

در شمال و شرق سوریه برای مشارکت زنان در همه‌ی عرصه‌ها از جمله دستگاە قضائی کار شده است، حضور قاضی زن در دادگاه‌ها زمینه‌ساز کار است چرا که آنها به نقش قوه‌ی قضائیه در حفاظت از زنان در برابر خطر خشونت و مسائل مختلف مربوط به زنان آگاهی بیشتری دارند.

خدیجه بدوی، وکیل حقوق بشر از شهر رقه، درباره‌ی نقش زنان در دستگاە قضایی گفت: «چیزی به نام انحصار مرد وجود ندارد، زیرا سیستم عصبی زن و مرد یکسان بوده و تنها شیوه‌ی فکر کردن آنها متفاوت می‌باشد.» او با اشاره به اینکه تحصیلاتش در رشته‌ی حقوق به او کمک کرد تا با تاریخچه‌ی حقوق سوریه آشنا شود، گفت: »قوانین احوال شخصیه برگرفته از قانون خانواده‌ی عثمانی است، علاوه بر مفاد قانون احوال شخصیه‌ی مصر، من به مدت ۴ سال حقوق خواندم و با خلأهای قانونی در قوانین سوریه آشنا شدم.«

 

حوزه‌ی حقوقی وحشتناک است

او درباره چالش‌هایی که با آن روبرو بوده است، گفت: »وقتی یک زن نقش خود را بازی می‌کند و موقعیت و توانایی‌های خود را تشخیص می‌دهد، همیشه یک نفر منتظر سقوط او است، زیرا باید جامعه را متقاعد کند که در مسیر درستی قرار دارد و برای انجام این کار توانایی دارد بر خلاف مردی که علاقه‌ای‌ به اثبات چیزی ندارد.«

وی خاطرنشان کرد: »بستگانم از تحصیل من در رشته‌ی حقوق امتناع کردند و گفتند به دلیل ترس از این کار باید فقط دو سال در مؤسسه یا دانشگاه‌هایی با تخصص‌های آسان مانند ادبیات و هنر تحصیل کنم. قضاوت حرفه‌ای متنوع است که در آن مردم با مشکلات خود از قبیل قتل، کلاهبرداری و غیره درآمیخته‌اند».

 

گسترش فضا برای زنان

خدیجه بدوی اظهار داشت: «پس از شرایطی که منطقه تجربه کرده است، زنان به آنچه که دارند مدیون خود هستند و جامعه نیز از تلاش زنان آگاه شده است. وقتی زن هوشیار باشد و دارای فکر باشد، تفکر جامعه را تغییر دادە و در همه‌ی زمینه‌ها موفق می‌شود».

وی افزود: »سال‌هایی که داعش مناطق ما را تحت کنترل داشت، سال‌های سیاهی بود، زیرا برای پاک کردن کامل شخصیت زنان کار کرد. اکنون این مناطق به جایگاه برجسته‌ای رسیده که حتی زنان در بسیاری از کشورها نتوانسته‌اند به آن برسند. پروژەی اداره‌ی خودمدیریت برای دادن حقوق زنان و مشارکت آنها در همه‌ی زمینه‌ها تلاش کرد، زیرا آنها از طریق سیستم ریاست مشترک در این مدیریت مشارکت داشتند».

او تاکید کرد که »زن در نتیجه‌ی کار انباشته‌ در زمان‌‌های مختلف در سازماندهی خانواده و توانایی در انجام وظایفش، نگاه استراتژیک طولانی دارد.«

 

۵٠ درصد زنان در شوراهای قانونگذاری

خدیجه بدوی تأیید کرد که»زنان تا ۵٠ درصد در شوراهای قانونگذاری در شمال و شرق سوریه مشارکت داشتەاند، وی خاطرنشان کرد: »در آستانه‌ی یک قرارداد اجتماعی جدید برای منطقه هستیم، مشارکت زنان در تدوین این قرارداد قوی و موثر است«.

وی با بیان اینکه قرارداد اجتماعی شامل راه حل‌های مناسب برای تمامی چالش‌های پیش روی زنان است، گفت: »قرارداد اجتماعی که توسط زنان تدوین شد در مرحله‌ی بعد حامی و پشتیبان زنان خواهد بود».

وی با اشارە بە نقش تشکل‌های زنان در این زمینه گفت «این تشکل‌ها برای گسترش آگاهی در مورد حقوق زنان تلاش کرده‌اند».

 

مشارکت در دستگاە قضایی یک قدرت برای زنان است

خدیجه بدوی معتقد است که کشورهای استعمارگر جوانان و زنان را هدف قرار می‌دهند، زیرا آنها نقطه‌ی حساسی برای هر کشوری هستند، وقتی نقش زنان به حاشیه می‌رود، هر نهاد سیاسی یا کشور مستقلی پایان می‌یابد و وقتی زنان ضعیف هستند، نسل ضعیفی را ایجاد می‌کنند. کار در دستگاە قضایی برای زنان قوتی است تا همه‌ی مسائل زندگی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را درک کنند».

خدیجه بدوی در پایان سخنان خود با بیان اینکه همه‌ی زنان مناطق شمال و شرق سوریه به ویژه زنان عرب باید برای همه‌ی زنان جهان الگو شوند، گفت: »یک زن نباید بگوید من نمی‌توانم، زنان باید ثابت کنند توانایی انجام همەی کارها را دارند و همه‌ی فضا را برای مردان باقی نگذاشتە و بە انزوا نروند«.