انقراض دوگونگ، حیوان الهام بخش داستان‌های پری دریایی در چین

محققان از انقراض گونەای از پستانداران مرتبط با گاو دریایی کە الهام بخش داستان پری دریایی بودە است خبر می‌دهند.

مرکز خبر - محققان اعلام کردند یک پستاندار مرتبط با گاو دریایی - که گفته می‌شود الهام بخش داستان‌های باستانی پری ­دریایی و حوری دریایی است - در چین منقرض شده است.

بە گفتەی این محققان طی پنج سال گذشتە تنها سه نفر، از جوامع ساحلی چین، دوگونگ را مشاهدە کردەاند و این احتمال انقراض این پستاندار را تایید می‌کند.

دوگونگ که مهربان­ترین غول اقیانوس شناخته می‌شود، رفتار بسیار آرام و کندی دارد که احتمالاً آن را در برابر صید بی‌رویه و حوادث کشتیرانی آسیب‌پذیر کرده است. البته دوگونگ هنوز در جاهای دیگر جهان وجود دارد اما همچنان با تهدیدات مشابهی مواجه است.

پروفسور ساموئل توروی، از انجمن جانورشناسی لندن (ZSL)، که یکی از نویسندگان این مطالعه تحقیقاتی بودە ناپدید شدن احتمالی دوگونگ در چین را ضایعەای ویرانگر خواندە است.

دانشمندان انجمن جانورشناسی لندن و آکادمی علوم چین تمامی دادەهای تاریخی مکان‌هایی از چین را که قبلاً دوگونگ‌ها در آن پیدا شده بودند را بررسی کردند. آنها دریافتند که از سال ٢٠٠٠ تاکنون هیچ مشاهدەی تایید شدەای توسط دانشمندان وجود نداشته است.

علاوه بر این، محققان به علوم شهروندی مراجعه کرده و با ٧٨٨ نفر ساکن در آن منطقەی ساحلی شناسایی شده مصاحبه کردند تا مشخص کنند مردم محلی آخرین بار چه زمانی یک دوگونگ دیدەاند. به طور متوسط، ساکنان گزارش دادند که ٢٣ سال است دگونگ ندیدەاند. فقط سه نفر در پنج سال گذشته یکی را دیده بودند.

هیدی ما، محقق فوق دکتری در انجمن جانورشناسی لندن اما تاکید می‌کند کە مشاهدەی دوگونگ توسط شهروندان باعث شدە محققان اعلام کنند که دوگونگ عملا منقرض شده است، اما «دیگر قابل دوام نیست...نمی‌­تواند خود را حفظ کند.»

دوگونگ شخصیت منحصربەفرد دریاهاست. این پستاندار دریایی با وزن تقریباً نیم تن، تنها پستاندار دریایی گیاهخوار است. از نظر ظاهری و رفتاری شبیه به گاو دریایی است، اما با دم نهنگ مانندش متمایز می‌شود، حالت ملایم ظاهر آن برخی را به این باور رسانده است که الهام‌بخش داستان‌های دریانوردی باستانی پری دریایی است.

زیستگاه این پستاندار در نزدیکی ساحل در چین، آن را در برابر شکارچیانی که در قرن بیستم به دنبال این حیوان برای پوست، استخوان و گوشت آن بودند، آسیب‌پذیر کرد. پس از کاهش قابل توجه جمعیتشان، دوگونگ‌ها در سال ١٩٨٨ توسط شورای ایالتی چین به عنوان یک حیوان حفاظت شدەی ملی درجه یک طبقەبندی شدند. اما محققان بر این باورند که ادامه تخریب زیستگاه آنها - از جمله کمبود بسترهای علف دریایی برای خوراک – منجر بە «فروپاشی سریع جمعیتشان» شده است.

برنامەی محیط زیست سازمان ملل تخمین می‌زند هر ساله ٧ درصد از زیستگاه علف‌های دریایی در سراسر جهان به دلیل آلودگی صنعتی و کشاورزی، توسعه سواحل، ماهیگیری بی‌رویه و تغییرات آب و هوایی از بین می‌رود.

پروفسور توروی انقراض دوگونگ‌­ها در چین را عامل هشداری برای سایر مناطقی  که آنها را در خود جای دادەاند - از جمله استرالیا و شرق آفریقا می‌داند.

این گونه در ٣٧ منطقەی گرمسیری دیگر جهان و به ویژه آب‌های کم عمق ساحلی هند و اقیانوس آرام غربی، یافت می‌شود، اما در فهرست قرمز اتحادیەی بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) جز گونەهای «آسیب‌پذیر» طبقەبندی شده است.

در حال حاضر کشورهای مختلف در نیویورک برای امضای معاهدەی دریایی جدید سازمان ملل متحد گرد هم می‌آیند که ٣٠ درصد از اقیانوس‌های جهان را در دستەی مناطق حفاظت­ شده قرار خواهد داد.

بە گفتەی کریستینا جرده، مشاور سیاست دریاهای آزاد  IUCN«دوگونگ نمونه‌ای غم‌انگیز است از آنچه برای محیط ‌زیست دریایی اتفاق می‌افتد، جایی که تجاوزهای فزایندەی فعالیت‌‌های انسانی، همچنان در جریان است.»