رفیف اسلیم  

غزه - زنان شاغل در غزه به دلیل شرایط جنگ و درگیری‌ با کاهش شدید توان تولیدی مواجه هستند، که بر کیفیت و کمیت کار در خانه و خارج از آن تأثیر گذاشته است. شهادت‌های میدانی نشان می‌دهد که بازگرداندن کارایی نیازمند بازآفرینی زنان شاغل و بهبود عناصر اساسی زندگی است.

توان تولیدی زنان شاغل در نوار غزه به دلیل طولانی شدن مدت حمله و شدت گرفتن گرسنگی در دوره اخیر کاهش یافته است. این شرایط نه تنها بر کیفیت تولید زنان تأثیر گذاشته، بلکه کمیت آن را نیز کاهش داده است. کاری که یک زن در گذشته می‌توانست در ساعات مشخص انجام دهد، امروز برای انجام کارهای خانه یا فعالیت در پروژه‌ها و مؤسسات خصوصی، به روزها زمان نیاز دارد.

 

میان خرابه‌ها و صف‌های زندگی…

منى عکيله می‌گوید که کار پس از جنگ در نوار غزه با قبل از آن متفاوت شده است. پیش‌تر، زنان پر از انرژی و امید بودند، با رویاهای بزرگ که به آن‌ها ایمان داشتند و سخت تلاش می‌کردند تا آن‌ها را محقق کنند. اما امروز، اکثریت زنان غزه در چادرها زندگی می‌کنند و بارهایی بر دوش آن‌ها تحمیل شده که انرژی و آرزویشان برای داشتن زندگی بهتر را از آن‌ها گرفته است.

او متوجه شده که کاهش توان تولیدی تنها محدود به کار خارج از خانه نیست، بلکه کار درون خانه، همان کارهای روزمره‌ای که هر صبح انجام می‌دادند، نیز دچار رکود شده است. وی با اشاره به اینکه در گذشته در زمینه‌های مختلفی، از جمله منشی‌گری، نمایندگی فروش، تدریس و غیره، فعالیت داشته است، گفت: یک کارگاه شیرینی‌پزی داشتم که تمام تجهیزات آن، از فرها و ابزار مختلف، پس از بمباران خانه‌ام زیر آوار ماند.

منی عکیله با اشاره به اینکه پیش از جنگ هر روزش را با یک برنامه منظم آغاز می‌کرده است، گفت: ابتدا کارهای خانه و آماده کردن غذا را انجام می‌دادم و سپس برای شروع کار بیرون می‌رفتم. اما پس از جنگ، نتوانستم برنامه روزانه خود را دنبال کنم، چون مجبور بودم ساعت‌های طولانی در صف پر کردن دبه‌های آب و دریافت غذا از آشپزخانه‌های خیریه که همواره با دعواهای روزمره میان زنان همراه بود، بگذرانم.

نه قانونی از آن‌ها حمایت می‌کند و نه مؤسسه‌ای حقوق آنها را رعایت می‌کند

منى عکيله توضیح داد که کارفرما، چه در بخش خصوصی و چه در مؤسسات، وضعیت دشواری که کارکنان تحمل می‌کنند را درک نمی‌کند و برای سرنوشت قطعی زنان اهمیتی قائل نیست. فشارهای جسمی و روانی ناشی از انجام وظایف مورد انتظار برای او اهمیتی ندارد؛ کارفرما معمولاً با تهدید و تحقیر برخورد می‌کند: اگر کار کنی، مزدت را می‌گیری، اما اگر توان تولیدت کاهش یابد، نه تنها حقوقی به تو تعلق نمی‌گیرد، بلکه بلافاصله به دنبال جایگزین می‌گردند.

او می‌گوید که کارگران در غزه به حاشیه‌ رانده شده‌اند و حقوق خود را به رسمیت نمی‌شناسند. طبق گفته او، کار طبق قانون در این بخش وجود ندارد. زنان چندین مسئولیت دارند و تمام توان خود را به کار می‌گیرند تا در پایان ماه بتوانند به آن‌ها عمل کنند.

منى عکيله در پایان صحبت‌های خود افزود: زن فلسطینی ذاتاً زن شاغل است و مهارت‌های خود را در پروژه‌های خصوصی و چه در کار مؤسسه‌ای در سال‌های قبل از حمله نشان داده است. بنابراین نمی‌تواند کار خود را ترک کند یا بدون آن زندگی کند. زنان در کار خود فداکاری بیشتری نسبت به مردان دارند و از مؤسسات انتظار دارد که اکنون به کارکنان زن خود توجه کرده و حقوق آن‌ها را رعایت کنند.

 

 

نیاز به بازآفرینی و بهبود شرایط زندگی

مروج الجرو بر این باور است که حتی کار مؤسسه‌ای نیز تحت تأثیر حمله قرار گرفته و انجام فعالیت‌ها در جامعه را به مانعی تبدیل کرده است، در حالی که این فعالیت‌ها می‌بایست خدماتی ارائه دهند که بخشی از جامعه را توانمند کنند. او می‌گوید که هنوز هم مشکلات حرکت و جابه‌جایی و تمرکز ادامه دارد و زمان کافی برای انجام آنچه زنان می‌خواهند، به دلیل بارهای دیگری که بر دوششان افتاده، وجود ندارد.

او مقایسه‌ای بین قبل و بعد از حمله انجام می‌دهد و اشاره می‌کند که قبل از حمله، روزانه هشت ساعت و پنج روز در هفته کار می‌کرد، در حالی که امروز به سختی دو تا سه ساعت را در روزهای پراکنده انجام می‌دهد. او تأکید می‌کند که از نظر توان ذهنی و جسمی، دیگر نمی‌تواند همان عملکرد قبل از حمله را ارائه دهد، و این شامل تیم دخترانی است که با او کار می‌کنند.

مروج الجرو تأکید می‌کند که بهبود عملکرد کاری وابسته به بازآفرینی کارکنان و تطبیق آن‌ها با واقعیت جدید و پذیرش ایده‌هایی است که پس از حمله در جامعه شکل گرفته است. او می‌گوید: «تأمین آب، مسکن انسانی، غذا و سایر نیازهای اساسی زندگی برای کارکنان اهمیت زیادی دارد.»