جنبش زنان فلسطین؛ باور به تحول پیش رو
فعالان زن فلسطینی با وجود چالشها و سکوت جامعه بینالملل، مصممتر از همیشه به مبارزه خود ادامه میدهند. آنها ضمن تلاش برای افزایش آگاهی در سطح محلی و بینالمللی، به بازگشت حمایت کشورهای عربی از آرمان عدالتخواهانهشان امید دارند.
نغم کراجه
غزه - در شرایطی که مردم فلسطین زیر سایه جنگ و در میان سکوت معنادار جهان عرب و جامعه بینالملل روزگار میگذرانند، زنان فلسطینی همچنان برای دستیابی به حقوق خود مبارزه میکنند. فعالان این جنبش با وجود رویارویی با چالشهای عظیم، تلاشهای خود را برای پیشبرد حقوق زنان و جامعه دوچندان کردهاند.
به گفته ریما نزال، که در حوزه حقوق زنان فعالیت میکند، جنبش زنان فلسطین در شرایط کنونی با چالشهای بزرگی دست و پنجه نرم میکند. جنگ بیوقفه و سیاستهای تبعیضآمیز، وضعیتی دشوار را رقم زده که با هر درگیری تازه، وخیمتر میشود. این مسئله بهویژه در حملات پیدرپی به نوار غزه نمود مییابد؛ حملاتی که تمام اقشار جامعه را، از کودک و زن گرفته تا سالمند، نشانه میرود.
زنان فلسطینی در میان ویرانی گسترده زیرساختهای شهری زندگی میکنند. تخریب خانهها و مراکز درمانی، آموزشی و فرهنگی، نه تنها زندگی روزمره را دشوار کرده، بلکه مسئولیتهای سنگینتری را نیز بر دوش آنان گذاشته است.
ریما نزال یادآور میشود که این مشکلات به غزه محدود نیست: «زنان در کرانه باختری نیز با خشونت روبرو هستند؛ از حملههای مرگبار و دستگیریهای خودسرانه گرفته تا هجوم شهرکنشینان که جان و مال مردم را نشانه رفته است.»
کاهش قابل توجه همبستگی در جهان عرب، که در کشورهای مختلف به شکلهای متفاوتی نمود یافته، یکی از چالشهای اصلی جنبش زنان فلسطین است. این تغییر رویکرد برای فعالان فلسطینی نگرانکننده و شگفتآور است، چرا که مسئله فلسطین همواره در کانون توجه جهان عرب قرار داشته است.
به نظر میرسد امضای توافقنامههای عادیسازی روابط میان برخی کشورهای عربی و اسرائیل، یکی از دلایل اصلی این کاهش حمایت باشد. این توافقها نه تنها به افت حمایتهای مردمی انجامیده، بلکه در مواردی به سرکوب جنبشهای حامی فلسطین نیز منجر شده است.
راهبردهای جنبش زنان فلسطین در رویارویی با چالشها
با وجود همه دشواریها، ریما نزال بر تداوم مصممانه مبارزه جنبش زنان فلسطین تأکید میکند. به گفته او، فعالان این جنبش با بهرهگیری از راهکارهای گوناگون برای آگاهیبخشی به جامعه محلی و بینالمللی درباره وضعیت زنان فلسطین، به دستاوردهای چشمگیری دست یافتهاند.
این فعال حقوق زنان میگوید: «ما با انتشار بیانیههای متعدد، تلاش کردهایم رنج زنان فلسطینی و نقش آنها در مبارزه را به تصویر بکشیم. هدف ما افزایش آگاهی درباره چالشهای پیش روی زنان فلسطینی و جلب توجه جامعه محلی و بینالمللی به این مسائل است. همچنین با راهاندازی کارزارهای جمعآوری امضا، به دنبال جلب حمایت برای مطالبات خود هستیم.»
این کارزارها با هدف جلب نظر جامعه جهانی و نمایش پشتیبانی مردمی از آرمان فلسطین طراحی شدهاند تا از این راه، بر تصمیمگیرندگان برای اقدام عملی و اتخاذ تدابیر مؤثر فشار وارد شود.
او در ادامه افزود: «ما همایشهای متعددی در سطح محلی برگزار کردهایم تا ضمن افزایش آگاهیبخشی، مردم را به مشارکت در فعالیتهای امدادی و تظاهرات مسالمتآمیز دعوت کنیم. همچنین، فعالان ما با حضور در کنفرانسهای بینالمللی و منطقهای، واقعیتهای میدانی و پیامدهای اشغالگری و جنگ بر زندگی زنان فلسطینی را تشریح کردهاند.»
حضور شخصی ریما نزال در نشست کمیته زنان سازمان ملل در ماه مارس، فرصتی مهم برای بازگویی واقعیتهای فلسطین در سایه جنگی ویرانگر و تأثیرات آن بر زنان و کودکان فراهم کرد. او همچنین در نشست دادگاه جهانی، پژوهشی درباره انطباق قطعنامه ۱۳۲۵ با وضعیت زنان فلسطینی و تأثیر نسلکشی و تبعیض نژادی بر آنان ارائه داد. به گفته این فعال حقوق زنان، هدف از این تلاشها، افزایش آگاهی جامعه جهانی نسبت به چالشهای پیش روی زنان فلسطینی و تلاش برای دستیابی به عدالت است.
تأثیرات مثبت و چشمانداز امیدوارکننده جنبش زنان فلسطین
جنبش زنان فلسطین به رغم تمامی سختیها، به موفقیتهای قابل توجهی دست یافته که نفوذ و جایگاه آن را مستحکمتر کرده است. اگرچه سکوت جهان عرب اثرات منفی خود را داشته، اما نتوانسته مانع پیشرفت زنان فلسطینی به سوی اهدافشان شود. آنها این وضعیت را گذرا میدانند و باور دارند که حمایتهای مردمی و پشتیبانی از آرمان فلسطین دوباره احیا خواهد شد.
این جنبش با تلاشهای پیگیر در زمینه آگاهیبخشی و سازماندهی فعالیتها، توانسته حضور زنان در عرصههای اجتماعی را پررنگتر کند و مهارتهای رهبری آنان را تقویت نماید. به گفته فعالان، «این کوششها به شکلگیری جامعهای آگاهتر نسبت به مسائل زنان کمک میکند و در نتیجه، همبستگی ملی و توان رویارویی با چالشها را افزایش میدهد.»
تلاشهای زنان فعال فلسطینی در جلب حمایتهای بینالمللی و ایجاد همدلی با مسئله فلسطین نتیجهبخش بوده است. از نگاه ریما نزال، مشارکت در همایشهای بینالمللی و نشستهای سازمان ملل توانسته توجه جهانی را به رنج و مشکلات زنان فلسطینی جلب کند. او تأکید میکند: «این پشتیبانی جهانی، نیروی محرکهای تازه به جنبش زنان در مسیر دستیابی به عدالت و برابری میبخشد.»
فعالان زن فلسطینی با وجود همه دشواریها، همچنان امید خود را به آیندهای روشنتر حفظ کردهاند. این امید و ایمان، اراده آنها را برای ادامه مبارزه در راه حقوق زنان و جامعه استوارتر میکند. اعضای جنبش زنان فلسطین بر این باورند که تحول در راه است و موج تازهای از همبستگی عربی و جهانی برای حمایت از آرمان فلسطین شکل خواهد گرفت.
ریما نزال سخنان خود را اینگونه به پایان برد: «مبارزه زنان فلسطینی فراتر از مطالبه حقوق صنفی است؛ این مبارزه بخشی جداییناپذیر از نبرد گستردهتر برای دستیابی به آزادی و عدالت برای تمام مردم فلسطین است.»
فعالان زن فلسطینی با وجود رویارویی با دشواریها و چالشهای سهمگین، همچنان الگویی از پایداری و استقامت به شمار میروند. تلاشهای خستگیناپذیر آنان، نشاندهنده توانمندی زن فلسطینی و نقش تعیینکننده او در مقاومت و ایستادگی است. این تلاشها امید به ساختن آیندهای بهتر و عادلانهتر برای همگان را زنده نگه میدارد.