23 Nisan: İstismarın karanlığındaki çocuklar

Türkiye’de bugün “çocuk bayramı” olarak kutlanıyor. Çocuklara yönelik cinsel istismar, evlendirmeler, işçilik, yoksulluk oranlarının tavan yaptığı ülkede çocuklar için 23 Nisan “bayram” olmaktan çok uzak. 2021’in sadece ilk 3 ayında 41 çocuk cinsel istismara maruz kaldı. 2019 yılında 232 çocuk intihara sürüklendi, son 5 yılda en az 328 çocuk iş cinayetlerinde yaşamlarını yitirdi. Pandemi ile birlikte kapalı kapılar ardında çocukların bırakıldıkları karanlığın boyutları henüz bilinmiyor.

SARYA DENİZ

İstanbul-  Türkiye’de 23 Nisan tarihi “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak kutlanıyor. Ancak ülkede çocuklar ile ilgili veriler korkutucu boyutta.

Sadece basına yansıyan haberlere göre 2020 yılında 265 çocuk cinsel istismara maruz kaldı. Yine 26 çocuk öldürüldü.  Sayılara her geçen gün yenileri eklendi. Failler yine çocukların en yakınlarındaki erkeklerdi. Uzmanlara ve kitle örgütlerinin görüşlerine göre çocuklara yönelik taciz ve tecavüz oranları son 10 yılda yüzde tam 700 arttı. Üstelik pandemi ile birlikte yaşanan kapanma ile bu oranların hangi boyutlarda yaşandığı henüz bilinmiyor. Ancak Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler kapalı kapılar ardında en çok çocukların zarar gördüğüne dikkat çekiyor.

Denetim mekanizmaları kurulmalı

Bazı uluslararası araştırmalarda Türkiye’nin çocuğa yönelik istismar notu çok düşük. Örneğin The Economist’in 60 farklı ülkede yaptığı araştırmasında Türkiye’nin çocuklara yönelik istismar ve cinsel suçların engellenmesine yönelik puanını 100 üzerinden sadece 56.7 olarak açıklamıştı.   

Europol’e göre ise de özellikle karantina döneminde her ülkenin bu anlamdaki verileri ve yöntemleri de değişti. Europol, çocuk istirmarcılarının internet üzerinden cinsel içerikli birçok materyal paylaştığını, dünya genelinde bu tarz içeriklerin artış gösterdiğini tespit etti. Evdeki tehlikeyi açığa çıkarmak ise okullar kapalı olduğundan neredeyse imkansız hale geldi. Uluslararsı örgütler bu anlamda çok acil bir şekilde devletlerin çocuklar için denetim mekanizmaları kurmasını istiyor.

Devlet gerçeği gizliyor

Diğer yandan Adalet Bakanlığı'nın en son 2012-2019 arasında açıkladığı veriler de çarpıcı. Bakanlık Ceza Mahkemeleri'nde çocukların cinsel istismarı suç ve karar sayılarını veriyor. Bu dönemde resmi verilere göre istismar suçlarının yüzde 29 düzeyinde arttığı görülüyor. Bu oran sadece açılan dava sayısındaki oranı gösteriyor. Adalet Bakanlığı’na göre 2012’de çocuğun cinsel istismarı davalarındaki suç sayısı 17 bin 589 iken 2019’da sayı 22 bin 689.

Ancak artık Adalet Bakanlığı verilerin açıklanmasına son verdi. Devletin  bu konudaki refleksi aynı zamanda yaşanan korkunç gerçeğin gizlenmesi anlamına geliyor.

3 ayda 41 çocuk istismara maruz kaldı

Çocuk İstismarı ve İhmali ile Mücadele Derneği’nin 2020 yılında yayınladığı geniş kapsamlı rapora göre, 2014 ve 2017 tarihleri arasında çocuk istismarı %67.9 gibi dehşet verici bir oranla arttı. Bu üç senelik dönemde ayrıca 7 bin 466 oğlan çocuğu, 51 bin 818 kız çocuğu olmak üzere toplam 59 bin 284 çocuk cinsel istismara maruz kaldı. 2020 yılında 265 çocuk erkeler tarafından istismar edildi. 2021 yılının ilk üç ayında 41 çocuk erkekler tarafından cinsel istismara maruz kaldı.

441 bin çocuk doğum yaptı

Cinsel istismar suçlarının bir kısmını da çocuk yaşta yaptırılan evlilikler oluşturuyor. Bu tip evlilikler için açılan yaş büyütme davalarının sayısı durumu anlamak için yeterli. Resmi verilere göre 2018'de 16 yaşında evliliğe izin için toplamda 13 bin 651 dava açıldı. 2010 ve 2020 yılları arasında toplamda 482 bin kız çocuğuna gelinlik giydirildi. AKP’nin iktidara geldiği 2002’den bugüne dek toplamda 441 bin çocuğun doğum yaptığı resmi verilere yansıdı. Sadece 2006 ve 2017 seneleri arasında çocuğa yönelik istismar suçlarından yargılanan kişi sayısı tam tamına 159 bin 263!

Eşitsizlikler derinleşti

CHP’nin hazırladığı rapor da Türkiye’de çocukların yaşadıkları sorunları özetliyor. Rapora göre, 2019 yılında 232 çocuk intihara sürüklendi, son 5 yılda en az 328 çocuk iş cinayetlerinde yaşamlarını yitirdi. Türkiye 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesindeki çocuk yoksulluğunun yüzde 59’una tek başına sahip. Eğitim alanında da çocuklar özellikle pandemi döneminde eşitsizlikle yüz yüze bırakıldı. 6 milyon öğrenci internet erişimi ya da cihazları olmadığı için EBA’yı etkin kullanamadı. 2 milyon 660 binden fazla çocuk da EBA’ya hiç erişemedi.

Kimliklerinden dolayı hedef oldular

Türkiye’de bir diğer gerçeklik çocukların devlet güçleri tarafından kötü muameleye uğraması ya da katledilmesi. Bu vakalar bir bir insan hakları örgütlerinin raporlarına yansıyor. İHD Diyarbakır Şubesi'nin, son 10 yılda zırhlı araç çarpması sonucu yaşanan hak ihlalleri raporunda, en az 63 zırhlı araç çarpması olayı gerçekleştiği belirtiliyor. 63 olay sonucunda 16 çocuk yaşamını yitiriyor. Raporlara göre 2020'nin ilk 6 ayında bir çocuk mayın patlaması sonucu yaşamını yitirirken çok sayıda Kürt çocuğu polis şiddetine maruz bırakıldı. Asker ya da polis saldırısında yaşamını yitiren onlarca çocuk var ve bu çocuklar için açılan davaların çoğu cezasızlıkla sonuçlandı.