CAROLIN BAZZI

Beyrud- Tevî teqezkirina serokwezîr di dema xwendina daxuyaniya wezaretê ya li ser rola jinan di civaka Lubnanî de, nûnertiya jinan tenê bi yek wezîrekî re sînordar nebû. Lê belê tenê wezîra di hukûmetê de, Najla Riachi Asaker, ji wezareta pêşketina îdarî re hat wezîfedarkirin ku li welatên din dibe yek ji wezaretên girîng û bi bandor were hesibandin lê li Lubnanê jî ew bergehek dewletê ya bêbandor e. 

"Divê ku asta nûnertiya jinan were bilind kirin"

Der barê kêmbûna nûnertiya jinan di hikûmeta nû de, rêvebera Rêxistina Abaad û damezrînera wê, Ghida Anani, ji ajansa me re axivî û got: "Kêmbûna nûnertiya jinan di jiyana siyasî de dibe ku berteka hilweşîna ku em pê dihesin û paşvemayîna ku em wekî mirov li ser axa Lubnanê bi gelemperî, bêyî cinsiyet dijîn be. Di heman demê de, ew neynika ketina ji kendalek e, ji ber cudakariya zayendî ya di navbera jin û mêran de û ramana baviksalarî ne tenê di siyaset, zagon û zîhniyetê de di pratîkê de jî li ser erdê kok girtiye.”

Ghida Anani wiha axaftina xwe berdewam dike: "Dibe ku ya ku em îro lê dinêrin ne tenê kêmbûna nûnertiya jinan e lê di heman demê de ev hukûmet di nav krîza ku em têde dijîn de ye, qeyranek tevlihev e, dikare welat ji holê rake. Tiştê ku îro girîng e ew e ku hukûmet bi hukûmetek rizgariya neteweyî ya rastîn ku wekî hucreyek yekbûyî di asta kabîneyê de dixebite bifikire û ji bo rizgarkirina welat gavên bi lez û bi bandor bavêje.” 

 Ghida Anani dibîne ku divê hêzên siyasî, bi hevkariya rastîn a di navbera cinsan, wekhevî û dadmendiya zayendî de aqilmend be, bi nûnertiya çêtir a jinan di hukûmetê de bawer be.

"Nûnertiya jinan ne pirsgirêkeke hejmar e lê belê nêzîkatiyek stratejîk a hevkariyê ye"

Li ser daxuyaniya wezaretê ya ku ji hêla hukumeta nû ve hat weşandin û baweriya parlamentoyê bi dest xist de dibêje: "Daxuyaniya wezaretê ji hemû daxuyaniyên din ên bi salan berfirehtir û dabeşkirî bû lê nakokî yan biyanîbûna di mijarê de ev e ku îro pêdivî heye em welat xilas bikin. Daxuyaniya wezaretê wekî pêşgotinek û fermanek hat ku hemû mijaran digire dest, digel ku diviyabû bêtir mijarên bi lez ên aborî, tenduristî û civakî yên jiyanê esas werin girtin. Berî ku em xwedan îmtiyaz bin divê ku em li ser mijarên din biaxivin.” Ghida Anani ji naveroka daxuyaniyê ya der barê jinan de poşman e û dibêje: "Daxuyaniya wezaretê di du -sê rêzan de qala pirsgirêkên jinan kir û ev çend rêz pêşgotina peymana rakirina hemû cudahiyên nijadî yên li dijî jinan in.”

Mijar ne mijarek hejmarê ye nêzîkatiyek stratejîk e ka mirov çawa ji hêla siyasî û prosedurî ve bi vê qonaxê re hevkariyê dike.

 Di vê qonaxê de der barê pêşxistina rojeva zayendî de Ghida Anani reşbîniya xwe eşkere dike û dibêje: "Ez difikirim ku ev qonax tevlibûna hemû pirsgirêkan, di nav de pirsgirêkên jinan, hewce dike. Digel mijarên gelemperî, tenduristî û ewlehiyê, em nikarin mijaran ji hev veqetînin ji ber ku em ê destkeftiyan di her astê de winda bikin.”

"Me ji bo bidestxistina kotaya jinan qanûnek pêşniyar kir"

Li aliyê din, endama damezrîner a Komeleya "Jinên Pêşeng" û damezrînera rêxistina 50/50, Joel Bou Farhat, poşmaniya xwe ji naveroka daxuyaniya wezaretê ya der barê pirsa jinan de tîne ziman û wiha dibêje: " Mixabin di daxuyaniya wezaretê de der barê jinan û piştgiriya wan a di siyasetê de hevokek tirsnak hebû, ji aliyek din ve jî pir xweş e ku em dibînin serokwezîr qala rola jinan dike ku ew dayik, xwişk û piştgir in lê ev ne bes e. Em bi rastî dixwazin vê yekê bibînin, bi dîtina hukûmetek ku tê de jin bi mêran re wekhev tên temsîlkirin, ji ber vê yekê me qanûnek pêşniyar kir ku kotayek ji bo jinan li Meclisa Nûneran were pêkanîn û ev kota dibe du beş. Di beşa yekem de 26 kursî ji jinan re li 15 herêmên hilbijartî tên veqetandin û ew namzed ji sedî 40 ji bo her du zayendan di navnîşanên hilbijartinê de ne.” 

Ghida Anan di dawiya axaftina xwe de got: "Em hêvî dikin ku gotinên şirîn ên me vê dawiyê bihîstine bi pejirandina qanûnê bên wergerandin û ji me re îsbat bikin ku ew dixwazin rola jinan di jiyana siyasî de çalak bikin. Lubnan bêyî beşdariya jinan di vê nexşerêyê de nikare rabe û em li ser hemû hevalbendan hesab dikin ku vê qanûnê li parlamentoyê pêk bînin da ku jin bikaribin ji nû ve di avakirina welat de wekî ku em ji wan daxwaz dikin beşdar bibin.”

https://www.youtube.com/watch?v=1roEV3lvYBQ

https://www.youtube.com/watch?v=o-xqo2ZSlco