RAFÎF ESLEEM

Xeza – Îsraîl ji 7’ê Cotmeha 2023’an vir ve bênavber êrîşan li ser Zîvala Xezayê dike. Digel ku di van êrişan de rojnameger tên qetilkirin jî, çakêtên parastinê yên li ser 'etîketên çapemeniyê' dihewîne jî ji hêla Îsraîlê ve wekî hedefên tevgerbar hatine ragihandin.

Bi dehan rojnamevanên jin li Xezayê dema ku erkên xwe yên pîşeyî pêk dianîn rastî êrîşê hatin û jiyana xwe ji dest dan. Tevî van êrîşan jî, rojnamevanên jin dev ji şopandina nûçeyan bernadin. Weqfa Felastîniyatê vê dawiyê li baregeha xwe ya li Ramallahê pêşangehek wêneyan bi navê "Çaketek gule derbas nake nîne” li dar xist. Tê payîn ku pêşangeh di rojên pêş de di çalakiyên navneteweyî de cihê xwe bigire. Armanca pêşangehê ew e ku çîroka jiyana hedefgirtî û bêpar a rojnamevanên jin ên ku ji hêla Îsraîlê ve hatine kuştin, vebêje. 

'Ev rojnamevanên jin ne hejmar in'

Rojnamevan Şîrîn Xelîfe ku di xebatên weqfê de cih digire, got ku armanca projeyê belgekirina çîrokên rojnamevanên jin ên Filistînî ye ku di êrîşa li ser Şerîda Xezzeyê ya ku di 7’ê Cotmeha 2023’an de dest pê kir de hatine kuştin. Şîrîn Xelîfe bal kişand ser wê rastiyê ku herî kêm 42 rojnamevanên jin hatine kuştin û got, "Ev rojnamevanên jin ne hejmar in" û rave kir ku her jinek xwedî çîrokek e. Şîrîn Xelîfe, diyar kir ku hemî rojnamevanên jin beşek girîng a malbat û civakên xwe ne û got ku ji ber vê yekê rojnamevanên jin ne tenê hejmar in.

'Me xwest belgefîlmekê çêbikin'

Şîrîn Xelîfe, ku diyar kir ku ew dixwazin çîrokên serkeftinê bi pêşangehê belge bikin, diyar kir ku ew nikarin bihêlin ku çîrok di bin xirbeyan de bimînin. Şîrîn Xelîfe wiha berdewam dike:

"Di dema lêkolîn û belgekirina me de, me di hejmarên ku hejmara rojnamevanên jin tomar dikin de cûdahiyek dît. Her çend saziyên fermî mirina 32 rojnamevanên jin di qirkirina berdewam a li Xezayê de belge kirin jî, Weqfa Felastîniyatê 42 rojnamevanên jin tomar kir. Di encamê de, gelek rojnamevanên jin ji vê belgekirinê hatin derxistin û heta wekî hejmar jî nehatin behs kirin. Weqfa Felastîniyatê ev pirsgirêk çareser kir û ji bo belgekirina navên hemûyan xebitî."

Şîrîn Xelîfe rave kir ku hin rojnamevanên jin ne tenê rasterast ji ber şer, lê di heman demê de ji ber sermayê mirine an jî di konên ku lê diman de nexweş ketine jî jiyana xwe ji dest dane. Şîrîn Xelîfe diyar kir ku di vê pêvajoyê de ragihandin bi malbatên wan re dijwar bû, lê ew karibûn vê bikin. Şîrîn Xelîfe got, "Bi tundûtûjiya pêla koçberiyê ya ji hêla hêzên Îsraîlê ve hatî ferzkirin û nebûna ragihandinê, ragihandin bi malbatên wan re û berhevkirina agahiyên pêwîst ji bo amadekirina van çîrokan an jî kişandina wêneyek kesane her ku diçe dijwartir bûye."

Rojnamevanên jin ên ku li pêy xwe şop hiştin

Şîrîn Xelîfe, ku destnîşan kir ku hin rojnamevanan xwestine çîrokên wan berî ku jiyana xwe ji dest bidin werin vegotin, diyar kir ku Rojnamevan Fatima Hassouna gotinên xwe yên dawî li ser rûpela xwe ya medyaya civakî wiha nivîsandiye:

"Eger ez bimrim, ez dixwazim bi dengekî bilind bimrim. Ez naxwazim tenê nûçeyek nû an jî hejmarek di nav komekê de bim. Ez mirinek dixwazim ku cîhan dê li ser bibihîze, mîrateyek ku her û her bidome, wêneyek nemir ku bandora wê bi derbasbûna dem an jî mekanê nayê jêbirin."

'Rojnamevan beşek ji civakê ne'

Şîrîn Xelîfe banga çalakiyê ji bo rawestandina qirkirinê li Şerîda Xezayê kir û wiha domand: "Jinên rojnamevan beşek ji civaka Filistînî ne. Wan tirsên koçberiyê, êşa bêmalîtiyê û jiyana di konan de û giranbûna birçîbûnê ceribandine. Ji bilî van bargiraniyan, divê ew li ser erdê hişyar bimînin da ku nûçe û çîrokên li ser gelekî ku di bêdengiya Ereb û navneteweyî de tê wêrankirin û birçîbûnê dijîn ragihînin."