LAMÎS NASÊR

Şam – Civaka Sûriyeyê ji dema hilweşîna rêjîma Baasê ji aliyê cîhadîstên Heyet Tehrîr El-Şam ve, her kes bi binpêkirinên li dijî mezheban, zagonên ku tenê wek hewldanek ji bo guhartina xwezaya civakê dikarin werin dîtin û bi nêrînek kurt a rola jinan di pêşvebirina civakê de, rûbirû maye.

Di nava guhartinên yên siyasî li Sûriyeyê de pirsên derbarê rastiya nivîskar û romannivîsên jin ên Sûriyeyê, helwesta wan li hember desthiladariya heyî û armancên wan ji bo serdema piştî guhartinê de derdikevin holê. Nivîskar û rojnamevan Diyana Cebûr qala kêşe û zehmetiyên ku di qadên çandî û çapemeniyê de pê re rû bi rû tên, kir.

Tirs û bendewarî rastiyeke ku jinan dorpêç dike

Diyana Cebûr di destpêka gotinên xwe de da zanîn ku di jiyana rojane û hûrgiliyên nefermî de hestek eşkare ya bendewariyê û tirsê heye. Diyana wiha got: "Jin di civakên ku alozî lê zêde ne de hêzê bêhtir bêparastin û hesas in. Em pir caran bûyerên revandin, kuştin û rûreşkirinê û dozên ku têne paşguhkirin dibhîzin. Jinên nivîskar an çalakvan bi kampanyayên rêxistinkirî yên artêşên elektronîkî rûbirû ne ku armanc dikin dengê wan bêdeng bikin. Pêwîstiya jinan bi hevgirtin û torê heye û divê dengê xwe li hember hewildanên paşguhkirin û biçûkxistinê bilind bikin."

Ji sînoran ber bi qada azadiyê ve

Diyana Cebûr behsa azweriya di warên drama û nivîsandinê de kir û wiha axivî: "Min berê bi marjînaleke teng a azadiyê dinivîsand, ji bo ku em ji sînorê sansurê derbas bibin, pir caran diviyabû em sererastkirinan bikin, torê nerm bikin, an jî nasnameya hunerî bi tevahî biguherînin. Hêviya min ew e ku em di qadeke bi rastî azad de bijîn, ne tenê li ser biaxivin. Armancên min ji azadiya derbirînê wêdetir diçe û digihîje şiyana nîqaşkirina pirsgirêkên yasayî, olî û siyasî yên ku jin pê re rû bi rû dimînin."

Zagon cihê parêzvanî û ewlehiyê ye

Derbarê rola qanûnê de Diyana Cebûr bawer dike ku ew kevirê bingehîn ê avakirina civakekê ya ku rêzê li pirrengiyê digre û azadiyan diparêze. Diyana Cebûr wiha domand: "Zagon ew e ku astengkirin û motîvasyonê diafirîne. Bêyî zagonek astengkirinê kes dê li ser qada giştî eleqedar nebe. Her wiha mîrata çandî û olî bi hezaran salan hatiye parastin, mafê min jî wek hemwelatî heye ku ez xwe îfade bikim."

Şahidiya Diyana Cebûr têkoşîna nivîskarên jin ên Sûrî eşkere dike ku di navbera tirs û azweriyê, xwesteka ji bo derbirînê û pêdiviya parastina qanûnî de asê mane. Ew bangek eşkere ye ji bo ji nûve şekildana têkiliya di navbera desthilatdarî û civaka çandî de ye.