Li Xezayê birînên nekewiyayî
Di nav dengê balafirên şer û kavilên malan de, jinên Xezayê wekî şahidên birînên ku baş nabin, bedenên wan bêserûber û giyanên wan ên ji ber windabûnê barkirî radiwestin, li dermankirin, edalet û jiyanek normal digerin.
RAFÎF ASLÎM
Xeza – Jinên li Şerîda Xezayê ji tirs û xofa şer, di gelek awayên wê de êş kişandine. Lê derba herî wêranker ew bêserûberiya li ser rû û laşên wan bûye, ku wan ji xwe û kesên ku wan nas dikin re jî nenas hiştiye. Îro, ew di dorên dirêj de radiwestin, li benda çirûskek hêviyê ne di emeliyata kozmetîkî de da ku hin taybetmendiyên xwe yên dizî vegerînin. An jî ji bo sevkeke bijîşkî ji bo sefer û wergirtina dermankirinê ya li derveyî welêt, hemû di heman demê de bêhêz in ku ji sûcdar hesab bidin.
Xwe di morgê de dît
Najwa Ebû Atwî dibêje ku rojekê di dema şer de saet di 4:00’ê sibê de bi bombebaraneke kerr şiyar bûye û xwe di morga Nexweşxaneya El-Awda ya li başûrê Xezayê de dîtiy. Tiştê ku wê xilas kir, hemşîreyek bû ku ji bo radestkirina cenazeyek li kêleka wê, di wir re derbas dibû. Hemşîreyê dît ku serê wê dilive û îşaret bi alîkariyê kir. Wê tavilê bersiv da û ew veguhezand beşa lênêrîna giran. Najwa çend rojan li wir ma.
‘Zarokên min gotin ev ne diya me ye ev cenawir e’
Çend roj şûnda ji komayê şiyar bû û dît ku keça wê di êrîşa hewayî de hatiye kuştin. Di heman demê de pênc zarokên wê yên din jî birîndar bûne. Panzdeh endamên malbata wê hatin kuştin, di nav de xwişk û birayên wê, zarokên wan û xesûya wê jî hene. Heta wê gavê, nizanibû ku rûyê wê hatiye xerakirin û ew veguheriye kesek din. Najwa wiha got: "Piştî ku ez hinekî baş bûm, min ji mêrê xwe xwest ku zarokên min bîne ba min. Wî hewl da ku vê ramanê ji hişê min derxîne, lê min israr kir. Dema ku ew rastî min hatin, wan qîr kir, 'Ew cinawir e, ne diya me ye!' û daxwaz kirin ku bavê wan diya wan a rastîn bîne. Wê demê min neynikek xwest da ku ez bi xwe bibînim. Gava ku min nihêrî, ez di pêlek hêstirên bêkontrol de şikestim, ku tenduristiya min xirabtir kir."
‘Gelo bijîşk dê îro çavê wê dîsa deyne ser?’
Nejwa Ebû Atwî bi kurê xwe yê çar salî re diaxive, ku her tim li ser çavê wê dipirse. Ew jê re dibêje ku ew li cem bijîşk e û niha her gava ku ew diçe, dipirse gelo bijîşk dê îro çavê wê dîsa deyne ser? Xwezî ew bikariba vegere rewşa xwe ya berê û ji çavên kesên li dora wê dema li rûyê wê dinhêrin bireve. Ji ber emeliyatên tevlihev ên ku li ser zengilor, poz û çeneya wê hatine kirin, di nefesgirtinê de zehmetiyê dikşîne. Heta rê li ber xwarina normal jî girtiye. Nejwa beşdariya li rûniştinên piştgiriya psîkolojîk didomîne. Lê ew xwe çêtir hîs nake, nemaze dema ku keça xwe ya mirî tîne bîra xwe an jî li rûyê xwe dinhêre. Ew ditirse ku enfeksiyon belavî çavê wê yê din bibe. Kêma giran a ku wê vê dawiyê kişandiye, ji ber mîkrobek ku ketiye çavê wê çêbûye. Ew neçar ma ku çend hefteyan li nexweşxaneyê bimîne. Ji ber vê yekê, ew lava dike ku ji Xezayê derkeve û çavekî protez werbigire. Nejwa tekez dike ku ji neheqiyê westiyaye û şahidiya kuştina jin û zarokan dike û hêvî dike ku ev kabûs zû biqede.
Birîndariyê ji bo wê krîzek tenduristiyê çêkiriye
Çîroka Nariman Al-Taweel mînakek din a jinekê ye ku bedena wê hatiye perçekirin. Ew vedibêje, "Ez bi zaroka xwe ya tekane re di konê de radizam. Dema ku ez şiyar bûm min golek xwînê dît. Tiştê ku min tirsand ew bû ku çavê zarokê min jî tunebû. Bêyî ku bizanim birînên min çiqas in, ez birim nexweşxaneyê. Zik, sîng, pişik û pişta min jî di nav de bûn û ev dever ji ber êrîşa dronê bi tevahî perçe kirin. Ez nizanim ew çi celeb dron bû an jî ji çi hatibû çêkirin."
Baweriya wê bi xwe şikand
Dema ku ew birîndar bû, ji ber kapasîteya sînorkirî ya sektora tenduristiyê ya li Xezayê, ew nekarî ambulansekê bibîne ku wê bibe nexweşxaneyê. Malbata wê ew bi erebeyekê veguhezand. Narîman diyar kir ku birîndarî bûye sedema krîzek tenduristiyê; ew êdî nikare tiştekî giran hilde an jî xwe bi awayekî fîzîkî bixebitîne. Her wiha baweriya wê bi xwe şikand û birînên psîkolojîk li ser wê hiştin ku ew hîn jî nikare wan derbas bike. Ji dema bûyerê ve ew nekariye li laşê xwe binhêre, mîna ku tiştek bi zorê jê hatibe girtin.
Dixwaze heyfa xwe ji sûcdaran bistîne
Ew dixwaze heyfa xwe bistîne û li kesên ku bûne sedema şikestina laşê wê û tenduristî û baweriya wê ji wê dizîne, gilî bike. Lê belê, ew nizane gelo giliyek wisa dê bi bandor be an jî pergala dadweriyê dê mafên wê û her weha mafên zarokê wê yê ku çavê xwe yê rastê winda kiriye, vegerîne. Wê destnîşan kir ku tiştê ku wê kişandiye yek ji xirabtirîn awayên tundûtûjiyê ye ku jinek dikare pê re rû bi rû bimîne, nemaze ji ber ku ew nikare ji sûcdar hesab bixwaze. Di dawiyê de, Nariman Al-Tawil dibêje ku ger ew bikaribe devera bandorbûyî eşkere bike û wêne bike da ku kesên ku çîroka wê dibînin asta êşa wê fam bikin, ew ê bikira. Lê belê, ew bi perdeyê veşartiye û birîn ji nîvê laşê wê yê jorîn zêdetir vedihewîne. Ew tohmetên ku ji hêla hin jinan ve têne kirin şermezar dike ku veşartina birîndariyê giraniya wê kêm dike. Ew îdia dike ku mafê wê yê laşek saxlem, xweşik û baş heye û kes nikare wê rasterast ji wê bistîne an jî encamên laşî û psîkolojîk ên birîndariya wê kêm bike.