مقالەای از زهره دوغان

همه‌ی زنان مبارز می‌دانند که اروپا آن طور که می‌گویند سرزمین «آزادی و دموکراسی» نیست. در این مکان که روح زنان در دیوارهای شیشه‌ای نامرئی اسیر شده است، برگزاری چنین همایشی نه تنها برای جغرافیای کوردی، بلکه برای زنان سراسر جهان، یک موقعیت انقلابی بسیار ارزشمند است. در واقع، خیزش مردمی که پس از قتل ژینا امینی به دست مقامات ایرانی در روژهلات کوردستان و ایران آغاز شد، در سراسر جهان گسترش یافته است. زنان کوردی که شعار «زن زندگی آزادی» را سر دادند، دست از مبارزه بر نمی‌دارند.

در مقابل تلاش‌های پوپولیستی که در کشورهای مردسالار نئولیبرال برای تحریف شعار «زن زندگی آزادی» از محتوای آن ایجاد شده بود، برگزاری چنین کنفرانسی ضروری بود. نکته‌ی حائز اهمیت این بود که پدیدآورندگان این فلسفه همچنان در صف مبارزان راه آزادی بودند و برای آزادی مردم می‌جنگیدند و سال‌های طولانی است در زندان به سر می‌بردند و این را به زنان جهان هدیه می‌دادند. همچنین نباید فراموش کرد که این شعار میراث ناگهان آکارسل است که ٣۵ سال از عمر خود را در راه جنبش زنان کورد فدا کرد و در شهر سلیمانی در اقلیم کوردستان به قتل رسید و همچنین هزاران زن کوردی که در این راه جان باختند.

ملیکه یشار، سخنگوی جنبش زنان کورد در اروپا (TJK-E)، سخنرانی افتتاحیه را ایراد کرد و خطاب به زنان از همه‌ی اقشار جامعه گفت: «قلب‌ها فاصله‌ی بین مرزها، زبان، اقلیم و جغرافیا را از بین بردند، اعتقاد و باورمان به هم، اعتماد و کار با هم زیر یک خورشید برای این جامعه‌ای که این همه شجاعت دارد، کافی‌یست. با اشتیاق به آن‌ها سلام می‌کنم.» سخنان او در سالن با اشک و تشویق روبه‌رو شد. زیرا در آن سالن صدها زن از راه‌های دور به کنفرانس آمدند تا مراسم سالانه‌ی خود را انجام دهند و با زنان ارتباط برقرار کنند و راه‌های توانمندسازی زنان را تقویت کنند و مسئولیت‌های خود را انجام دهند و به میدان‌های مبارزه‌ی خود بازگردند. توصیف ملیکه یشار از آن جامعه به عنوان فردی شجاع، دل زنان را شاد کرد.

احساس کردم با این کنفرانس حداقل توانستیم درد دل مجروح خود را که بعد از ناگهان آکارسل از ما گرفته شد تسکین دهیم. از آن‌جایی که شاهد اصرار همرزمانش بودم که مبارزه‌ی او را از همان جایی که رها کرد ادامه می‌دهند، دوباره باعث سربلندی و سرافرازی من شد، با تمام وجود به صدای زنانی گوش دادم که علی‌رغم سال‌ها سختی و مشکلات با مواضع قاطعانه و شیوه‌های نوین مقاومتی که به زنان جهان عرضه کرده‌اند در همان میدان‌های ناگهان آکارسل مجاهدت کردند. وقتی به سخنان ناگهان آکارسل درباره‌ی انقلاب که «اگر ایمان داشته باشیم، می‌توانیم» گوش دادم، چیزهای زیادی از آن‌ها یاد گرفتم و به آن‌ها گوش دادم که در عمق وجودشان تعلق خود را به این مبارزه تأیید می‌کردند.

 

زنان از تجربیات خود در مبارزه صحبت کردند

وقتی به تجربیات مبارزات صدها زنی گوش می‌دهیم که تعاریفشان از دموکراسی و آزادی با یکدیگر متفاوت است، بار دیگر می‌بینیم که علی‌رغم حضور ما در مناطق مختلف جغرافیایی، داستان‌های ما بسیار شبیه به هم است. به عنوان مثال، وقتی به نیزول لونکو، یکی از اعضای کومونا کونکا، یک ماپوچی که به آرژانتین و شیلی حمله کرد، در کنفرانس گوش دادم، احساس کردم که داستان او مانند داستان زنانی است که یکی دو نسل قبل از من زندگی کرده‌اند....هنگامی که وی صدها زن حاضر در سالن را خطاب قرار داد، عزم او، نحوه‌ی بیان خود و سخنانش در مورد فمینیسم اروپایی، درس عبرت شد.

 

نیزول لونکو: رابطه ما با طبیعت در حال مرعوب شدن است

نیزول لونکو با بیان این‌که پیشگامان قبل از اشغال سرزمین‌شان در همه‌ی عرصه‌های زندگی حضور داشتند، گفت: ما سال‌‌ها مستعمرە بودیم، آن‌ها می‌گویند ما به خدا اعتقاد نداریم، ما متمدن نیستیم، با تکنولوژی مخالفیم و ما عقب مانده‌ایم. رابطه‌ی ما با طبیعت وحشتناک است. آن‌ها دیدگاه ما را نسبت به خود به عنوان بخشی از زمین سرزنش می‌کنند. طبق تعریف آنها ما نادان و دهقان هستیم، آن‌ها قصد دارند این‌گونه ما را مدرن کنند و به راحتی ما را از سرزمین خود خارج کنند. اما من نمی‌دانم بدون سبزه و بدون خاک چگونه در طبیعت زندگی کنیم. ما نمی‌توانیم چنین زندگی را درک کنیم. افراد زیادی در دنیا هستند که پول پس‌انداز می‌کنند، آن‌ها زندگی خود را با پس‌انداز می‌گذرانند. ما نمی‌توانیم پول بخوریم سکه‌ها سخت هستند و یادداشت‌های کاغذی طعم بدی دارند.

 

جهان در برابر اشغال سرزمین ما سکوت می‌کند

وقتی بچه بودم مادرم در زندان بود. مقاومت را از مادرم یاد گرفتم. استعمارگران خانه‌ام را پنج بار سوزاندند. هر بار خانه‌ام را با دستان خودم بازسازی می‌کنم. ما می‌خواهیم در سرزمین خود آزادانه زندگی کنیم. من سختی‌های زیادی کشیده‌ام، اما می‌گویم؛ کسی که درد را تجربه می‌کند، قوی‌تر می‌شود.

مؤثرترین بخش سخنرانی نیزول لونکو، ذهنیت هنجاری اروپایی «کمک» و انتقاد ظریف او از عدم انفعال و نخبه‌گرایی فمینیسم بود «در سرزمین ما اشغال‌گری وجود دارد و جهان در مورد آن سکوت می‌کند. کمک‌های مالی سازمان ملل متحد گاهی اوقات به این دلیل است که مردم ما فقیر هستند، اما آن‌ها ما را نمی‌شناسند، مثلاً با آمپول می‌آیند و می‌گویند بیایید به همه واکسن بزنیم». ما هرگز واکسینه نشده‌ایم و نمی‌خواهیم واکسینه شویم.

 

هزاران ماپوچه در زندان‌ها هستند

«اما در عین حال، دیدگاه فمینیستی مشکل ساز است. اشتباه نکنید، من مخالف فمینیسم نیستم، اما می‌خواهم ما را بهتر درک کنید. وقتی به ما نگاه می‌کنید، تصویری از ما در ذهن خود می‌سازید. وقتی به ما نگاه می‌کنید، انگار دارید به نقاشی نگاه می‌کنید. شما فکر می‌کنید ما جالب هستیم. به عبارت دیگر، نگاه اروپایی‌ها به ما شبیه کسانی است که ما را استثمار می‌کنند. اما من از شما همکاری می‌خواهم. اکنون هزاران ماپوچه در زندان‌ها هستند. لطفاً برای آن‌ها پیام‌های پشتیبانی بنویسید. همچنین به کشورهای آرژانتین و شیلی بنویسید که مخالف استثمار ما هستید».

 

دیلار دیرک توجه را به سوء استفاده‌ی مداوم جلب کرد

انتقاد نیزول لونکو از فمینیسم نیز مورد انتقاد زنان کورد است، دیلار درک، نویسنده و جامعه‌شناس که مستقیماً به جنبش زنان کورد اشاره کرد، گفت: «شما علاقه‌ی خود را به جنبش زنان کورد و مبارزان کورد پس از نابودی داعش افزایش دادید. که خطری برای همه بود اما زن کورد با آن می‌جنگید». این ارزیابی مهمی بود که زنان جهان بیان کردند که رویکرد آن‌ها به مبارزات زنان کورد مهم است، اما جنبش زنان اروپا در مقابله با تخلفات مؤثر و مفید نیست. «اکنون در آلمان جنبش آزادی کوردها جرم‌انگاری می‌شود. آیا می‌دانید زنانی که این کنفرانس را برگزار کرده‌اند مجبور می‌شوند هر روز در دادگاه شهادت بدهند». وی خاطرنشان کرد که جنبش فمینیستی در اروپا باید در بحبوحه‌ی بررسی ریشه‌ای کشورهای خود باشد، زیرا این‌ها موضوعاتی هستند که نیاز به بحث و نتیجه‌ی جدی دارند.

 

«فمینیسم لیبرال نخبه‌گرایی ایجاد می‌کند»

همانطور که دیلار دیرک گفت، جنبش فمینیستی برای بررسی چگونگی استفاده از سلاح‌ها، خودروهای زرهی و سلاح‌های شیمیایی تولید شده در کشورشان علیه ملت کورد و بسیاری از ملت‌های دیگر، بیش از همدردی، به عمل نیاز دارد. در این مرحله، سخنان دیلار دیرک انتقاد مهمی از فمینیسم است: «جنبش‌های آزادی‌بخش زنان در اروپا باید فعا‌ل‌تر باشند. زنان باید بپرسند کشور من چه نقشی در تشکیل داعش و بسیاری از سازمان‌های دیگر بازی می‌کند، این‌ها چگونه هستند. چه سازمان‌هایی تشکیل شده است؟» امروز، همه خود را فمینیست معرفی می‌کنند، اما این درست نیست. آن‌چه ما را در بین زنان بیشتر متمایز می‌کند، فمینیسم لیبرال است. فمینیسم لیبرال ویژگی‌های نخبگان را ایجاد می‌کند. وقتی این کنفرانس را برگزار کردیم، نه از هیچ کشوری، نه از هیچ فرد ثروتمندی و نه از هیچ حزب سیاسی پولی درخواست نکردیم. زیرا ما به عنوان فعالان زن نمی‌خواهیم در مورد پول آن‌ها صحبت کنیم.

 

 

«باید با هم بجنگیم»

«ما مستقل هستیم. رسالت ما انقلاب است و فمینیسم لیبرال اجازه نمی‌دهد جنبش شکل بگیرد. وقتی می‌گوییم انقلاب، از چیزی انتزاعی صحبت نمی‌کنیم. ما باید انقلاب جدیدی را تعریف کنیم و از یک ایده‌ی اروپایی فاصله بگیریم. ما یک جنبش مبارزەی جمعی هستیم، باید با هم مبارزه کنیم. ما باید با نسل‌کشی ایدئولوژیک مبارزه کنیم، رژیم نمی‌تواند نمادها و شعارهای ما را بدزدد. مبارزان زن کورد را برای سرگرمی وارد هالیوود می‌کنند، اما در عین حال وقتی با مواد شیمیایی کشته می‌شوند، هیچکس در مورد آن صحبت نمی‌کند. چرا آن‌ها این کار را انجام دادند؟ از سوی دیگر، قدرت آن‌ها به ویژه توسط جنبش‌های جناح راست مورد استفاده قرار می‌گیرد. چگونه دولت‌ها از جنبش‌های اجتماعی برای منافع خود استفاده می‌کنند؟ هر رژیم فمینیستی در واقع ضد نظام است و در خدمت منطق دولت است. من می‌خواهم یک سؤال بپرسم؛ آیا ما واقعاً منطق ایجاد داعش را درک می‌کنیم؟ حتی اگر از خاورمیانه دور هستید، ما به عنوان یک زن باید این سؤال را بپرسیم: چه چیزی داعش را به وجود آورد؟ اگر نتوانیم پاسخی برای این سؤال پیدا کنیم، سازمان‌هایی مانند داعش در هر عصری ظهور خواهند کرد». 

 

میدان‌های مبارزه زنان

از مبارزه‌ی ملت ماپوچه علیه نابودی سرزمین و هویت‌شان گرفته تا مبارزه‌ی فمینیستی در آرژانتین، همه‌ی زنان حاضر در سالن احساس کردند که مبارزه‌ی زنان چقدر دشوار است.

آسیه عبدالله، رئیس مشترک حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) که از روژآوای کوردستان در کنفرانس شرکت کرده بود، ضمن گوش دادن به داستان‌های زنان خاورمیانه در مورد رژیم سرکوب‌گر زنان و اتنیک‌ها در کشورهایشان، تجربیات و اندوخته‌های خود را با جنبش زنان کورد به اشتراک گذاشت. این ایده که زندگی یک جامعه‌ی دموکراتیک نه تنها برای کوردها، به ویژه برای خاورمیانه و به طور کلی برای کل جهان چقدر مهم است، مطرح شد. همزمان پیام مبارزان زن کورد شرکت کننده در همایش با فیلم‌هایی از کوه‌های کوردستان، روژهلات کوردستان و اقلیم کوردستان تعامل بسیار خوبی را در سالن ایجاد کرد.

بسیار مفید بود که ما زنان که از کنگره قدرت زیادی گرفتیم، در این مکان‌های نئولیبرال و به اصطلاح دموکراتیک، مانند اروپا و در جلسات بعدی با همان عزم برای مبارزه زیر یک چتر دور هم جمع شویم. با این همایش دوباره به ما یادآوری شد که هرگز فراموش نکنیم که هزاران دوست و رفیق داریم، زیرا هر وقت ضعیف شدیم دست به دامان ما می‌شوند و می‌گویند تو تنها نیستی بیا با هم شعار مقاومت بدهیم: ژن ژیان آزادی