مسائل و مشکلات داروخانه‌ها در ارتباط با کمبود نقدینگی و دارو
دکتر نسرین قادری می‌گوید: بیمه هزینه داروها را دیرتر برای داروخانه‌ها واریز می‌کند و داروخانه‌هایی که نسخه، زیاد دارند برای تأمین دارو با مشکل مواجه شدەاند، حتی وقتی دارویی کم می‌شود شرکت‌های دارویی سلیقه‌ای برخورد کرده وبه صورت مافیا دارو اختصاص می‌دهند.
شیما قادری
ماکو- اکنون مشکل کمبود داروخانه‌ها برای خرید دارو و تأخیر در پرداخت مطالبات آنها از سوی دولت کار را به مرحله‌ی بحرانی رسانده است و داروخانه‌ها به دلیل پرداخت نکردن هزینه نسخه‌ها، خرید داروی جدید با کمبود نقدینگی روبه رو هستند. این وضعیت مبهم بسیاری از داروخانه‌ها به خصوص، داروخانه‌های کوچک را به مرز ورشکستگی کشانده است. حتی داروهای مهم خون، سرطان وانسولین هم دچار کمبود شده‌اند. البته موضوع کمبود دارو به مسائل دیگری از جمله تأمین نقدینگی و ارز مورد نیاز صنعت دارو و قیمت گذاری دارو هم مربوط می‌شود و همه این مسائل به هم مرتبط است. نتیجه این مشکلات سرگردانی و نارضایتی بیماران و ناهنجاری‌های اجتماعی است.در همین زمینه با دکتر نسرین قادری صاحب یک داروخانه در بوکان گفت‌وگو کردیم.
«کمبود داروهای سرطانی و خونی در ایران و به ویژه سردشت»
دکتر نسرین قادری در مورد کمیابی دارو و درمان در بازار ایران می‌گوید:«مشکل دارو همیشه وجود داشته و در این اواخر به دلیل تحریم‌ها مشکل دارو بیشتر شده است. اکثر داروها در ایران ساخته شده و ماده اولیه آنها از خارج تأمین می شوند. تأمین ارز این داروها باعث شده بیشتر داروها در بازار با کمبود روبه‌رو شوند. در دوره اپدیمی کرونا، داروهایی مانند آنتی بیوتیک و شربت عفونت را دولت از هند وارد می‌کرد و کیفیت آنها پایین‌تر بود و در بعضی مواقع داروهای جایگزین بی کیفیت را وارد می‌کردند. نزدیک دو سال است داروهای تزریقی، قطره های چشمی و سرم در بازار خیلی کم شده و با سهمیه به داروخانه‌ها داده می‌شوند. داروهایی مانند وارفارین«خون»، داروهای هورمونی« تیروئید»، داروهای سرطانی، داروهای دیابتی و انسولینی در بازار کم هستند و بیشتر این داروها سراسری کمیاب هستند وبه صورت قطره چکانی پخش می شوند.»
وی در مورد کمبود امکانات پزشکی در شهر شیمیایی سردشت می‌گوید: «سردشت چون شهری شیمیایی و محروم است همیشه با کمبود دارو روبه رو بوده، چون دارو به شکل سهمیه‌ای پخش می‌شود و برای سردشت نسبت به یک شهر بزرگ، کمتر دارو اختصاص داده می‌شود.شرکت داروها بیشتر تمرکزشون روی مرکز شهرها است. کمبودهای پزشکی در شهر سردشت خیلی زیاد است چون با گاز اعصاب شیمیایی شده و مردم با بیمارهای ریوی و تنفسی درگیر هستند و به کلینیک‌های پزشکی و داروهای خاص احتیاج دارند ولی با کمبود دارو روبه رو هستند و متخصصان هم حاضر نیستند به این شهر محروم بیایند و دولت در این زمینه هم هیچ امکاناتی تخصیص نمی‌دهد. کسانی که هم اینجا کار می کنند بیشتر طرح هستند و تجربه کافی پزشکی ندارند.»
وی در مورد تبعیض دارو در شرکت‌ها می‌گوید: «وقتی دارویی کم می‌شود شرکت‌های دارویی و معاونت سلیقه‌ای برخورد می‌کنند وبه صورت مافیا برای داروخانه‌های خاص بیشتر دارو اختصاص می‌دهند و یا در مواقع کمبود دارو، شرکت‌های پخش دارو سوءاستفاده کرده و داروخانه را مجبور می‌کنند در کنار داروی سهمیه‌ای، داروهای غیر ضروری هم بردارد. در شرایط کمبود دارو مردم مجبور هستند در بازار آزاد آن را گرانتر تهیه کنند و داروهای سرطانی قیمت آنها خیلی گرانتر هستند و نحوه پخش دارو، ناعادلانه است و در زمینه تأمین دارو مافیهای مختلف دست دارند.»
این دکتر در مورد پوشش داروها در بیمه می‌افزاید: «معمولابیشتر داروها تحت پوشش بیمه هستند و دولت سعی کرده که بیشتر داروها شامل بیمه شوند چون در بازار آزاد داروها خیلی گرانتر تهیه می‌شوند. یکی از بزرگترین مشکلات داروخانه‌ها این است که بیمه هزینه، داروها را دیرتر واریز می کند و داروخانه‌هایی که نسخه زیاد دارند برای تأمین داروها با مشکل مواجه می‌شوند چون دارویی که در شرکت با چک یک ماهه خرید می‌شود بعضی مواقع بیمه، حق بیمه داروها را شش ماه دیرتر واریز می‌کند وداروخانه‌های بزرگ و داروخانه‌های بیمارستانی برای تأمین داروهایشان با مشکل روبه‌رو شدند. داروخانە‌هایی کە با بیمە‌ها قرارداد دارند باید با بیمه داروها را به بیماران بدهند ولی بعضی داروخانه‌ها برای تأمین مالی داروخانه و بدهی‌های دولت، مجبورند که داروها را آزاد به مردم بدهند.»
دکتر نسرین قادری می‌گوید: «نوسان ارز تأمین مستقیمی بر دارو داشته و خود دولت برای تأمین آن با مشکل مواجه شده است و قیمت دارو را نمی‌تواند تأمین کند. بحث لابی گری همیشه در داروخانه‌ها وجود داشته است. رقابت زیاد بین داروخانه‌ها درست شده است که نسخه‌ها برای آنها بروند ولی این پدیده بیشتر در شهرهای بزرگ مانند اورمیه، بوکان و مهاباد دیده می‌شود چون یک بحث رقابتی است و به خاطر این رقابت بعضی داروخانه‌ها هزینه مطب پزشکان، منشی و بخشی از مخارج آنها را تأمین می کنند.»
«طرح جوانی جمعیت و تأثیر آن بر کمبود داروی ضد بارداری»
وی در مورد طرح جوانی جمعیت و تأثیر آن بر وضعیت زنان می‌افزاید: «طرح جوانی جمعیت بر کمیاب داروهای ضد بارداری برای زنان تأثیر زیادی داشته است و به صورت سهمیه‌ای به بیماران داده می‌شوند. چندین بار نامه به داروخانه‌ها آمده است که بدون نسخه پزشکی داروهای ضدبارداری به مردم نفروشند. این طرح زنان را تحت فشار قرار داده و آنها در بازار برای خرید دارو با مشکل مواجه می‌شوند و داروها را به صورت آزاد وگرانتر می‌خرند. زنانی که در روستاهای دور افتاده هستند بیشتر تحت فشار قرار دارند چون دیگر بهداشت این داروها را رایگان به آنها نمی‌دهد.»
وی در ادامه می‌افزاید: «یکی از مشکلاتی که به تازگی در بازار وجود دارد سهمیه‌بندی شیر خشک است که با کمبود مواجه بوده و دولت سهمیه برای آن اختصاص داده است. نوزادی که بیشتر از سهمیه مورد نظر مصرف کند باید آن را به صورت آزاد تهیه کنند. اکنون شیر خشک برای مردم و داروخانه‌ها به یک مشکل جدی تبدیل شده و نزدیک شش ماه است دولت پول سهمیه را واریز نکرده و داروخانه‌ها مجبورند آن را به صورت آزاد به مردم بفروشند. برای فروش هر قوطی شیر، باید روی کد ملی نوزاد ثبت شود و برای داروخانه‌ها این کار طاقت فرسا است. شیر خشک را داروخانه می‌خرند ولی سهمیه آن راسازمان بودجه، شش ماه هم پرداخت نمی‌کند و بیشتر داروخانه‌ها اکنون شیر خشک نمی‌فروشند و در بازار هم با کمبود شدید روبه‌رو است.