سهم دو برابری سیستان و بلوچستان از ناامنی غذایی و سوءتغذیه در ایران

استان سیستان و بلوچستان که یکی از پهناورترین استان‌های ایران است، علیرغم داشتن ظرفیت‌های بالای اقتصادی از فقر، خشکسالی، ناامنی غذایی، تورم، حاشیه‌نشینی و سهم دو برابری سوءتغذیه نسبت به دیگر استان‌های ایران رنج می‌برد.

مرکز خبر- امروز دوشنبه ۷ آبان‌ماه، منیر افتخاری‌نیا، کارشناس مرکز بهداشت در زاهدان در مصاحبه با خبرگزاری‌های داخلی ایران با اشاره به اینکه ناامنی غذایی و سوء تغذیه در سیستان و بلوچستان دو برابر سایر استان‌ها بوده و بیشتر مبتلایان به سوء تغذیه، کودکان زیر ۵ سال هستند، اعلام کرد سه شاخص کم‌وزنی، لاغری و کوتاه‌قدی که برای تشخیص سوء تغذیه وجود دارد در سیستان و بلوچستان بالاتر از سایر استان‌های ایران است و این شاخص‌ها حدود دو برابر متوسط کشوری است.

این کارشناس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان تاکید کرد که در گروه نوجوانان نیز سوء تغذیه به‌صورت لاغری مشاهده می‌شود و عوامل اصلی بروز این مشکل شامل درآمد پایین و فقر خانوار و همچنین عدم دسترسی به غذای کافی و مغذی است.

منیر افتخاری‌نیا با اشاره به اینکه سوء تغذیه به‌ویژه در خانواده‌های پرجمعیت با درآمد کم شایع است، پیامدهای آن را اختلال در رشد مغزی و جسمی و افت تحصیلی در سنین بالاتر عنوان کرد.

در ادامه‌ی این گزارش، حسن‌علی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس نیز با اشاره به اینکه استان سیستان و بلوچستان، علیرغم ظرفیت‌های بالای خود، فقیرترین استان کشور است و مشکلات اقتصادی خانواده‌ها منجر به سوء تغذیه و کوتاه‌قدی در کودکان، به ویژه در جنوب این استان، شده است، تاکید کرد استان سیستان و بلوچستان دارای زیرساخت‌ها و معادن زیادی است، اما مردم این استان در اشتغال مربوط به این زیرساخت‌ها سهمی ندارند و حقوق کافی دریافت نمی‌کنند.

اوایل سال جاری مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی اعلام کرد ۳۰ درصد از خانوارهای سيستان و بلوچستان در محروميت به سر می‌برند. فقر در استان سیستان و بلوچستان چندین عامل ساختاری و اقتصادی دارد. نبود فرصت‌های شغلی کافی، وابستگی به کشاورزی و دامداری که به‌دلیل خشکسالی‌های مداوم و عدم توجه حکومت به زندگی پر مشقت مردم با چالش روبه‌رو است. عدم دسترسی به منابع زیرساختی اساسی نظیر بهداشت و آموزش، از عوامل اصلی این فقر هستند. سیاست‌های اقتصادی ناکارآمد و عدم توجه کافی به توسعه متوازن مناطق محروم از طرف حکومت جمهوری اسلامی، این مشکلات را تشدید کرده است.

علاوه بر این، تمرکز ثروت و منابع در مناطق مرکزی کشور و تخصیص نابرابر بودجه به استانهای محروم، یکی دیگر از عوامل اصلی تداوم فقر در این مناطق به شمار می‌رود. استان سیستان و بلوچستان، که به لحاظ جغرافیایی و اتنیکی از تنوع بالایی برخوردار است، همواره با تبعیض‌های ساختاری مواجه بوده و همین امر، توسعه پایدار و عادلانه را در این منطقه دشوار کرده است.

برای کاهش فقر و بهبود وضعیت معیشتی در استان سیستان و بلوچستان، نیاز به تغییرات بنیادین وجود دارد و حکومت مرکز گرای جمهوری اسلامی که از تشدید فقر در استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از ابزارهای کنترلی استفاده می‌کند، توان این کار را ندارد و تنها با وجود یک حکومت مردمی و دموکراتیک این امکان وجود دارد. با توجه ویژه به توسعه کشاورزی پایدار، استفاده از منابع آب و خاک بهینه و ایجاد فرصت‌های شغلی و رفع هرگونه تبعیض و ستم و اختصاص بودجه‌های عادلانه برای تقویت بنیادهای زندگی می‌توان وضعیت ساکنان این منطقه را بهبود بخشید.