مقابله با نظام سرمایه‌داری از طریق طرح‌های اقتصادی منسجم
جوهر محمد، با نگاهی به فعالیت‌های اقتصادی زنان در بخش‌های مختلف اظهار داشت: زنان با برقراری ارتباطات نوین و ایجاد ساختارهای اقتصادی کومینال، راهکارهای مناسبی را برای مقابله با نظام صنعت‌محور سرمایه‌داری طراحی و اجرا می‌کنند.
نوجان آراس
حسکه - کنگره ستار که در مناطق مختلف شمال و شرق سوریه فعالیت می‌کند، از سال ۲۰۱۶ با گسترش کمیته‌های اقتصادی زنان، در زمینه توسعه اقتصادی پیشرفت چشمگیری داشته است.
جوهر محمد، رئیس کمیته اقتصادی زنان کنگره استار، در گفت‌وگویی به تشریح فعالیت‌های این کمیته پرداخت و چگونگی رشد و تحکیم اقتصاد اشتراکی با محوریت زنان را بررسی کرد.
«اقتصاد زنان در دو سطح سازماندهی شده است»
جوهر محمد ضمن اشاره به شکل‌گیری کمیته اقتصادی زنان در شمال و شرق سوریه در سال ۲۰۱۶، اهداف اصلی این کمیته را این‌گونه توضیح داد: «ما می‌خواهیم جایگاه تاریخی و پیشرو زنان در اقتصاد را احیا کنیم و همچنین استقلال اقتصادی آنها را تضمین کرده و حضور فعالشان را در تعاونی‌ها افزایش دهیم.»
او با توضیح اینکه فعالیت‌های اقتصادی زنان در دو سطح تعاونی‌ها و کمیته‌ها سازماندهی شده، ادامه داد: «ما در شهرهای حسکه، شداده، تل تمر، دربسیه و هول، کمیته‌های مستقل کشاورزی، صنعتی و تجاری را زیر نظر کمیته اقتصادی زنان کنگره ستار ایجاد کرده‌ایم. برای توسعه اقتصاد زنان و برقراری پیوند دوباره آنها با زمین در سراسر شمال و شرق سوریه، نخست از کمیته کشاورزی آغاز کردیم. چرا که این دانش و تجربه زنان بود که برای اولین بار در سرزمین بین‌النهرین، دانه‌های غلات را کاشت، آبیاری کرد، برداشت کرد، پرورش داد و با جامعه خود شریک شد. افزون بر این، کشاورزی با سرشت زنانی که زمین را دوست دارند و همچون خود از آن نگهداری می‌کنند، عجین شده است.»
«زنان در حال شکستن هنجارهای محدودکننده اجتماعی هستند»
جوهر محمد درباره تعاونی‌های زیرمجموعه کمیته اقتصادی کنگره ستار در منطقه حسکه گفت: «ما با تکیه بر تجربیات و سرمایه‌های موجود، صاحب زمین‌های کشاورزی در شهرها، کارخانه پوشاک لاوین، ۹ نانوایی (ساج و تنور) وابسته به تعاونی ایشتار، تعاونی تولیدات طبیعی دمسال و فروشگاه‌های پوشاک و کفش متعلق به تعاونی خاتون در شهر هول هستیم. شهرهایی که کمیته‌های اقتصادی زنان در شمال و شرق سوریه در آنها فعالیت دارند، هر کدام ویژگی‌های اجتماعی خاص خود را دارند. زنان با ایستادگی در برابر فشارهای اجتماعی و نظام مرتجع مردسالاری که ریشه پنج هزار ساله دارد، با پیشگامی در اقتصاد روژاوا، محدودیت‌ها و هنجارهای سنتی را در هم می‌شکنند. آنها با اتکا به اعتماد به نفس، اراده و توان سازماندهی خود، و با فداکاری بسیار، به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته‌اند.»
«هدف ما نمایان ساختن توانمندی‌های زنان است»
جوهر محمد درباره فعالیت‌هایشان توضیح داد: «ما ۲۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی در منطقه حسکه داریم. نبود سیستم آبیاری یکی از چالش‌های اصلی ما در بخش کشاورزی بود. به همین دلیل، نخستین گام ما در بخش کشاورزی، توسعه پروژه‌های آبرسانی و حفر چاه بود. در شهر شداده، برای افزایش بهره‌وری و توسعه ۴۵۰ هکتار زمین کشاورزی، دو چاه حفر کردیم. هدف اصلی ما در این پروژه‌ها، نمایان ساختن توانمندی‌های زنان در عرصه اقتصاد و تقویت مشارکت آنها در فعالیت‌های اقتصادی است. همچنین چهار تعاونی آب در این منطقه داریم که حدود ۱۰۰ زن در آنها فعالیت می‌کنند. در نزدیکی سد شرق حسکه، یک چاه آب زیر نظر کمیته اقتصاد مستقل حفر کردیم و امسال نیز پنج چاه دیگر به آن افزودیم. در حالی که فعالیت‌های ما در ۴۵ هکتار زمین کشاورزی ادامه دارد، علی‌رغم حملات ترکیه به شمال و شرق سوریه، به کار خود ادامه می‌دهیم و با پیشگامی زنان، دستاوردها و موفقیت‌هایمان را گسترش خواهیم داد.»
«خودکفایی منطقه در تأمین نیازهای اساسی، هدف اصلی ماست»
جوهر محمد با اشاره به «تعاونی ژیان» که توسط زنان مدیریت می‌شود، آن را نمونه‌ای از مقابله با تخریب محیط زیست توسط نظام سرمایه‌داری دانست. او گفت در قالب این پروژه، ۵ هزار درخت میوه و نیم هکتار باغ پسته احداث شده است. وی تأکید کرد هدفشان دستیابی به خودکفایی در تأمین نیازهای اساسی منطقه است.
او با اشاره به نخستین تولید محصولات گلخانه‌ای ارگانیک توسط زنان در تل تمر افزود: «ما پروژه‌های آبرسانی را در تل تمر راه‌اندازی کرده‌ایم. گرچه گرمای بی‌سابقه هوا در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ در شمال و شرق سوریه چالش‌هایی را در بخش کشاورزی ایجاد کرد، اما فعالیت‌ها با پشتکار ادامه یافت و امسال نیز پروژه‌های جدیدی را با محوریت زنان اجرا خواهیم کرد.»
«زنان استراتژی‌های خود را تدوین و اجرا می‌کنند»
جوهر محمد با اشاره به ایجاد فرصت‌های شغلی از طریق این پروژه‌ها گفت: «زنان با ایجاد روابط نوین و فضاهای مشارکتی در تمام بخش‌ها، در برابر نظام صنعتی سرمایه‌داری ایستاده‌اند و استراتژی‌های خود را تدوین و اجرا می‌کنند. ما با راه‌اندازی تعاونی خاتون در هول، دو فروشگاه پوشاک و کفش افتتاح کرده‌ایم. همچنین نانوایی‌های ساج و تنور وابسته به تعاونی ایشتار در شداده، کمپ سریکانی، کمپ عریشه در هول و شهر تل تمر داریم. با همکاری کمیته اقتصادی زنان کنگره استار و کمیته اقتصادی مدیریت خودگردان، تأمین آرد و سوخت را مدیریت می‌کنیم.»
«تعاونی دمسال همگام با نیازهای روز پیش می‌رود»
جوهر محمد با یادآوری تأسیس کارخانه پوشاک لاوین و تعاونی‌های دمسال در اواخر سال ۲۰۱۷ در منطقه حسکه، و با اشاره به دستاوردهای چشمگیر زنان طی ۸ سال گذشته، توضیح داد: «تعاونی دمسال خود را با شرایط و نیازهای هر دوره تطبیق می‌دهد و در زمینه‌های مختلفی فعال است. در حال حاضر هشت زن در این تعاونی کار می‌کنند. در کنار تولید محصولات طبیعی و ارگانیک، تمام فعالیت‌های تعاونی با دقت و رعایت اصول بهداشتی انجام می‌شود. در تولید محصولات دست‌ساز زنان، از هیچ‌گونه افزودنی شیمیایی استفاده نمی‌شود.»
«الگوی همکاری جمعی زنان در تعاونی‌ها و کمیته‌ها نمایان است»
جوهر محمد درباره تعاونی پوشاک لاوین که زیر نظر کمیته اقتصادی زنان فعالیت می‌کند، گفت این تعاونی با مدیریت ۲۲ زن به کار خود ادامه می‌دهد. او با اشاره به شعبه‌های تعاونی لاوین در شهرهای حسکه، قامشلو، هول و گرگلکه افزود: «ما در تعاونی لاوین به دنبال گسترش فعالیت‌ها در مناطق بیشتر و ورود به بازارهای بین‌المللی هستیم. همچنین برنامه داریم یک کارخانه تولید شلوار جین زیر نظر کمیته اقتصادی زنان تأسیس کنیم و مقدمات این کار را فراهم کرده‌ایم.»
جوهر محمد با تأکید بر اینکه دستاوردهای انقلاب روژاوا مرهون سازماندهی زیر چتر کنگره استار و شکل‌گیری شیوه زندگی مبتنی بر نقش‌آفرینی زنان است، خاطرنشان کرد: «الگوهای نوین همکاری جمعی زنان در بسیاری از عرصه‌های انقلاب تجلی یافته است. ما می‌خواهیم از این طریق، زمینه حضور گسترده‌تر زنان در تعاونی‌ها و کمیته‌ها را فراهم کنیم تا به استقلال اقتصادی دست یابند.»