روزنامهی تنویر؛ فضایی برای تشویق نویسندگان و شکستن محدودیتها
روزنامهی تنویر که هر سه ماه یک بار منتشر میشود، فضایی است که احساسات و تجربههای زنان را به هم میپیوندد و به آنان امکان میدهد صدای خود را بلند کنند و محدودیتها را بشکنند.
سیرین محمد
حلب - روزنامهی تنویر شامل مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، فکری و موضوعات گوناگونی دربارهی زنان است و بهعنوان فضایی گسترده شناخته میشود که نویسندگانی را که به دنبال جایی برای بیان نوشتهها و خلاقیتهای خود هستند، تشویق میکند.
روزنامهی تنویر که محصول آییننامه داخلی «انجمن فرهنگی حلب»، که شامل بندی است که بر انتشار نشریهای بازتابدهندهی دیدگاهها، فعالیتها و کارهای انجمن تأکید میکند، نمایانگر آزادی اندیشه و آزادی بیان در محلههای شیخ مقصود و اشرفیه در شهر حلب است.
شیرین شیخو، عضو انجمن فرهنگی حلب، گفت: در ابتدا یک نشریهی کاغذی منتشر شد، سپس توسعه یافت و به روزنامه تبدیل گردید و نام «تنویر» برای آن انتخاب شد تا جامعه را به سوی آگاهی سوق دهد.
نخستین شمارهی این نشریه در چهارم آوریل ۲۰۲۲ منتشر شد. این تاریخ بهطور ویژه انتخاب شد زیرا مصادف با تولد خلق کورد عبدالله اوجالان است و بهویژه با توجه به شرایطی که خاورمیانه و سوریه در آن دوران تجربه میکردند از نظر معنوی اهمیت خاصی داشت.
این روزنامه هر سه ماه یک بار بهصورت منظم منتشر میشود و اکنون به شمارهی دهم رسیده است. همچنین در تمامی مؤسسات دو محلهی اشرفیه و شیخ مقصود توزیع میشود.
بخشهای روزنامه
روزنامهی تنویر شامل موضوعات و بخشهای متفاوت و متنوعی است. حدود ۲۵ نفر از داخل و خارج انجمن در نوشتن مطالب روزنامه مشارکت میکنند. این مطالب شامل مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، فکری و موضوعات گوناگونی دربارهی مسائل زنان است.
موضوعات هر شماره توسط انجمن انتخاب میشود و در این جلسه در مورد مسائل مهم بحث میشود. پس از آن، انجمن مناسبترین نویسندگان را برای موضوع انتخاب میکند. روزنامهی تنویر به دلیل توجه ویژهاش به بُعد جامعهشناختی، فکری و فرهنگی شناخته میشود، و این همان چیزی است که جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.
وسیلهای برای تبادل فرهنگها
لیلى خالد، نویسنده که یکی از بنیانگذاران انجمن فرهنگی حلب و روزنامهی تنویر نیز هست، در بخش «شخصیت تاریخی» فعالیت میکند. در هر شماره، انجمن یک شخصیت تاریخی را انتخاب میکند و او دربارهی آن شخصیت و نقش آن در دوره و زمانی که در آن زندگی میکرد، مینویسد. همچنین زینب قنبر در زمینهی مسائل اجتماعی و سیاسی قلم مینویسد و لمعان شیخو دربارهی موضوعات مربوط به زنان مینویسد؛ او همچنین عضو «آکادمی ژنئولوژی» است. نویسندهی آمازیغی أمانی الوشاحی نیز برای تبادل فرهنگی و شباهت میان مسئله خلق کورد و مسئله آمازیغ برای این روزنامه مینویسد.
بخش زنان
مسائل مربوط به زنان از موضوعات اساسی در روزنامه است. در سالهای اخیر، موارد طلاق و خودکشی در میان زنان افزایش یافته است. انجمن با نهادهای زنان همانند «آکادمی ژنئولوژی» (علم زنان) در ارتباط است؛ این آکادمی نیز بهطور ثابت و منظم در بخشی ویژهی خود در روزنامه مطلب منتشر میکند.
شیرین شیخو همچنین تأیید کرد که آنها در انجمن فرهنگی حلب با تلاش مضاعف کار میکنند و چشماندازهای آیندهای برای تبدیل روزنامه به مجلهای دارند که به همه جنبههای فرهنگی، سیاسی و فکری، به ویژه مسائل زنان، میپردازد.
او با تأکید بر اینکه زنان، بهویژه در اداره خودمدیریتی دموکراتیک در منطقه شمال و شرق سوریه نقش رهبری دارند، تأیید کرد که
در انجمن فرهنگی حلب تا حد زیادی بر مسائل زنان و نوشتههای آنان تکیه میکنند و گفت: «اگر فرصت برایمان فراهم شود، در تلاشیم روزنامه را به بهترین شکل ممکن منتشر کنیم.»
انجمن به مسائل زنان و قلم آنها تکیه دارد
زینب قنبر، نویسنده و مسئول دفتر زنان در «شورای سوریهی دمکراتیک»، دربارهی مشارکت خود در روزنامهی تنویر و بخش ویژهی زنان صحبت کرد. او نوشتن را از زمانی آغاز کرد که احساس کرد قلم، بهویژه در دوران حاکمیت حزب بعث در سوریه، غذای فکر است. او در آن زمان جملات کوتاه و نوشتههایی مینوشت که احساسات و افکارش را در برابر آشوب و جنگ و آنچه بر زنان گذشته بود، بیان میکرد.
نوشتن، وسیلهای برای بیان احساسات
زینب قنبر ریشههای عفرینی خود را با ریشههایی که از شهر منبج، جایی که مدتی در آن زندگی کرده بود در هم آمیخت و میان آنها پیوند برقرار کرد. قلم برای او قطبنمایی بود که از طریق آن احساسات و عواطف درونیاش را بیان میکرد. هدفش تغییر واقعیتی بود که زنان در آن زندگی میکنند و تاباندن نور بر مسائل و دردهای آنان بود.
او از آغاز انقلاب سوریه به نوشتن و انتشار نوشتههایش پرداخت. موضوعات او دربارهی واقعیت سیاسی و تأثیر آن بر زنان، خشونت سازمانیافتهای که علیه آنان اعمال میشود، و چگونگی قانع کردن برخی زنان برای سازگاری با سیاستها و واقعیتی نامناسب بود.
او تأکید کرد که شهر منبج بیشترین تأثیر را در شکلگیری و ساختن شخصیتش داشته است. او اشاره کرد که «قلم» همان چیزی بود که باعث شد دوباره تعادل و قدرتش را بازیابد، و واکنشها و احساساتش را به نوعی همدلی، درک، و جذب مسائل و تلاش برای یافتن راهحل برای آنها تبدیل کند.
حل مسئلهی زن، پیشنیاز حل همهی مسائل
زینب قنبر توضیح داد که نوشتههای خود را در بسیاری از روزنامهها و وبسایتهای خبری خاورمیانه، همچنین در رسانههای آمازیغی و مصری منتشر کرده است. او با زنانی از سراسر خاورمیانه در ارتباط است و میانشان تبادل تجربه و آگاهی صورت میگیرد، زیرا مسئلهی زن، بدون توجه به سن، ظاهر، اتنیک یا باور دینی مسئلهای مشترک است. او باور دارد که: «هیچ مسئلهی اجتماعیای قابل حل نیست مگر آنکه مسئلهی زن پیش از آن حل شود.»
زینب قنبر همچنین در حال آمادهسازی پروژهای برای انتشار کتابی چندجلدی است؛ کتابی که بخشی از تاریخِ زندگی او را روایت میکند. او در این کتاب به زنانی که نقش فعالی در جامعه دارند، میپردازد. او معتقد است زنان، رکن اساسی در ساختن جامعه هستند.
زینب قنبر دربارهی انجمن فرهنگی حلب تأکید کرد که این انجمن به آنان ــ بهعنوان زنان ــ فرصت و قدرت داده است تا دیدگاههای خود را بیان کنند و برای مسائل حلنشده راهحل بیابند. او و دیگر نویسندگان زن بهطور مداوم به انجمن رفتوآمد میکنند تا دربارهی وضعیت زنان در همهی عرصهها، بهویژه عرصهی سیاسی، گفتگو کنند؛ از جمله اینکه چگونه زنان میتوانند رهبر باشند، حضور داشته باشند، در روند تصمیمگیری نقش ایفا کنند، و پیوند و همبستگی زنانه را تقویت کنند.
نقشهی راه زنانه
او بر ضرورت داشتن یک نقشهی زنانه برای زنان سوری تأکید کرد تا بتوانند آرزوها و اهداف خود را برای ساختن سوریهای نوین، چنداتنیکی، دموکراتیک و غیرمتمرکز محقق سازند. به باور او، زنان توانایی ترمیم زخمها و بنا نهادن پایههای درست جامعهای چندگانه و غیرمتمرکز، جامعهای که حقوق و حضور زنان را محترم میشمارد را دارند.
روزنامهی تنویر نیز تلاش میکند تا از خلال تجربهی خود، پلی برای ارتباط و تبادل فرهنگها باشد؛ فضایی آزاد که مسیر را به سوی آیندهای عادلانهتر و برابرتر روشن میکند؛ جایی که کلمه ابزاری برای تغییر باشد و آگاهی پایهای برای ساختن سوریهای جدید.