شقایق، عروس بهاری

مرکز خبر - گل شقایق در فارسی لاله‌ی داغدار و در زبان کوردی به عروس بهاری و در عربی شقایق یا نعمان، در انگلیسی پاپی شناخته می‌شود،‌ گیاهی است خودرو با گل‌هایی به رنگ سرخ با چهار گلبرگ و تعداد زیادی پرچم.

شقایق از جمله گل‌هایی‌ست که برای دارو به کار برده می‌شود و توانسته با سرخ‌گونگی‌اش بهار را رنگین‌تر سازد. فروردین ماه به ماه شقایق معروف است، در برخی مناطق کوردستان به گل فروردینی (نیسانوک –نیسان اسم کوردی ماه آوریل است-) شناخته می‌شود.

گل باد، گل زنان و عروس باران و نیسانوک، از دیگر اسامی شقایق است که در کوردستان کاربرد دارند. شقایق در طول سال‌های متمادی کاربرد دارویی داشته است.

در ادبیات فارسی، قلب سیاه‌رنگ شقایق، به "داغ" تشبیه شده که از هجران و دوری یار بوجود آمده است. حافظ می‌گوید:

                   ای گل تو دوش داغ صبوحی کشیده‌ای                 ما آن شقایقیم که با داغ زاده‌ایم

در غرب، پس از نبرد سنگر به سنگری که در کنار مزارع شقایق فلاندر در جنگ جهانی اول رخ داد و شعری که جان مک‌کری به نام در دشت فلاندرز سروده، شقایق تبدیل به نماد سربازانی شده که در طول جنگ کشته شده‌اند.

 

در افسانه‌ی رومی‌ها شقایق با خون آدونیس معشوقه‌ی آفردویت قرمز شده، به اعتقاد خلق عرب گل شقایق روی مزار نوعمان المنزیر رشد کرده، یکی از شخصیت‌هایی‌ست که از زنان عرب دفاع کرده و در جنگ با پارسی‌ها کشته شده است. برای همین نزد خلق عرب به گل نعمان شناخته می‌شود.

بر اساس سخن عالم و دانشمندان این گل از زمان سومریان، بابلیان، آشوری، ماد، مصر قدیم، یونان، روم و بیزانس‌ها برای دارو به کار گرفته شده است.

شقایق گلی مفید بوده، و در ماه ژوئن و ماه تموز برگ‌هایش خود را جمع کرده، بر سر راه‌ها، در کوه‌ها و دشت‌ها به شیوه‌ایی طبیعی جوانه زده و رشد می‌کند. ارتفاع این گیاه بر اساس منطقه‌ تغییر کرده، مابین ۱۰۰ – ۲۰ سانتی‌متر قد داشته، ساقه‌ی آن سبز تلخ بوده، در قسمت بالایی گلبرگ آن باز می‌باشد.

 

کوردها به آن عروس بهاری می‌گویند

چون در کوردستان نیز لباس عروس قرمز می باشد نه سفید، کوردها این گل را همچون عروس زیبا دانسته و اسمش را عروس بهاری گذاشته‌اند. گفته می‌شود که سرزمین لاله‌های سرخ مزوپوتامیا،‌ آناتولی و بلغاریا می‌باشد، اما در حال حاضر در سرتاسر جهان رشد می‌کند.

 

خواص دارویی شقایق یا لاله‌های سرخ

معمولاً گل شقایق را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند.

مسکن و مخدر ضعیف، خواب‌آور و آرام‌بخش، مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط‌ آور، ضد سیاه سرفه و تب‌بر، تسکین دهنده دردهای سیاتیک و ضد یرقان، نرم کننده سینه و ضد نفس‌تنگی، نرم کننده و ضد التهاب، کاهنده ورم‌ها و ضد برونشیت، معرق در ذات الجنب و ضد تب‌های دانه‌ای می‌باشد. در ضمن برای نزله‌های ششی، آنژین‌ها، بیماری‌های سینه، زکام، گلودرد و آسم نیز مفید است. در استعمال خارجی جوشانده گل شقایق به صورت غرغره التیام‌بخش ناراحتی‌های مخاط دهان می‌باشد.

مضرات شقایق

کاربرد لاله‌ی سرخ یا شقایق برای زنان حامله و مادران شیرده قابل توصیف نمی‌باشد، باید قبل از کاربرد با پزشک مشورت شود.