Haber Merkezi- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 18 Mart 2014 tarihinde Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın şartlı salıverilme hakkına sahip olmaksızın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmesini yani umut hakkını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) aykırı buldu. AİHM, Türkiye’den bu noktada düzenleme yapmasını istemişti.

AİHM, tutsaklar Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan için de benzer kararlar verdi. Türk devleti ise tüm çağrılara rağmen aradan geçen 11 yıla rağmen "ihlal" kararına dair herhangi bir adım atmadı. 

Asrın Hukuk Bürosu, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ile Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), AİHM kararının yerine getirilmesi talebiyle Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'ne (AK BK) 9 Ağustos 2022'de bir başvuru yaptı. Türkiye, yanıtta, "ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan hükümlülerin şartlı salıverilmesinin mümkün olduğunu ancak istisnai olarak bazı suçlar bu olasılıktan muaf tutulmuştur” ifadelerine yer verdi. Bakanlar Komitesi de 17-19 Eylül 2024 tarihinde yaptığı toplantıda, AİHM’in ihlal kararlarını 3 yılın ardından bir kez daha gündemine aldı. Komite, gerekli önemlerin geciktirilmeden alınmasını istedi. Adım atılmaması halinde Eylül 2025'teki toplantıda ara karar hazırlanacağı uyarısında bulundu.

Umut hakkına değinilmedi

Türk devleti Eylül ayını beklemeden yeni bir "eylem planı" sundu. 27 Haziran 2025 tarihli "eylem planı"nda Abdullah Öcalan'a yönelik devam eden tecrit görmezden gelindi ve “Başka bireysel önlemlere gerek olmadığı" ileri sürüldü. "Şartlı Tahliye" başlığı altında, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının "istisnai" olduğu ve bu hükümlülerin şartlı tahliye mekanizmasından faydalanamayacağı belirtildi. Türkiye, böylece “umut hakkı” konusuna değinmedi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da Mayıs ayında yaptığı açıklamada, Abdullah Öcalan’ın "umut hakkı"na dair “Böyle bir durum söz konusu değildir" yönünde açıklamalarda bulunmuştu.