BÊRÎTAN ZINAR

Hesekê – Kongra Star’ın 9’uncu kongresi için Halep’ten 15 Ocak sabahı Hesekê’ye doğru yola çıkan ekip ile birlikteydik. Halepli kadınlar, içinde bulundukları zorluklar nedeniyle bölgeye uygulanan ambargo ve dayatmalara rağmen, ulusal kıyafetleriyle ve gülen yüzleriyle kongre alanına doğru gittiler. Kongre alanına ulaşıncaya kadar da kadınların zılgıtları ve sloganları bir an olsun dinmedi.

Kongre alanına vardığımızda ilk olarak büyük bir güvenlik önlemi alındığını görüyoruz. Bu yoğun güvenlik önlemleri 22 Temmuz'da Qamişlo’da düzenlenen Kadın Devrimi Konferansını anımsattı bana. Konferansın ilk günü bittiğinde Türk devletinin hava saldırısı yaşanmış ve burada Jiyan Tolhildan, Roj Xabûr ve Barîn Botan yaşamını yitirmişti. Bir an bu olay canlanıvermişti zihnimde. Özgürlük iddiası ve iradesiyle binlerce kadının buluşma yerinde, her gün meydana gelen saldırı koşullarına rağmen, olumsuz bir durumla karşılaşmamak için bu düzeyde güvenlik önlemlerinin alındığına inanıyorum. Binlerce kadının tüm saldırılara rağmen kongre için bir araya gelmesi kuşkusuz işgalcilerin kalbinde büyük bir yara açacaktı.

Kadınlar soğuğa aldırmadı

Tüm soğuğa rağmen kadınlar kongrede kalma kararlılıklarını sürdürdüler. Tüm soğuğa rağmen kadınlar Kürt, Arap, Ermeni, Êzidî, Süryani, Çeçen ve bölgedeki diğer tüm etnik grupların yöresel kıyafetleriyle kongre alanını renklendirdiler. Binlerce kadının bir araya gelmesi ve örgütlülükleri, mücadelelerinin onlar için sıcaklığın kaynağı olduğu anlaşılıyordu. Alanda herkesin birbirine vermiş olduğu sıcak selamlaşmaya şahit oluyoruz. Bu sıcak selamlama ve karşılamanın ardından kongrenin yapıldığı salona geçiyoruz.

Tüm güzel ve renkli kıyafetleriyle bir ekip bizi karşılıyor. Kongrenin olduğu yerde ilk gözümüze çarpan şey Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın fotoğrafı, bunun yanı sıra beyaz bir bez üzerine el ile çiçeklerle süslendirilen dövizler ve beyaz bir bezin üzerine yazılı “Jin, jiyan, azadî” yazılı sloganı gözümüze çarpıyor.

Kongre salonu güç veriyordu

Ardından toplu bir grup olarak kongre salonuna girdik. Sahne kadınların el emekleri ve süslemeleriyle hazırlanmıştı. Sahneye “Kongra Star 9. Genel Kurulu” ve Arapça, Kürtçe kongrenin “Kadın Devrim Mücadelesi Ruhuyla Jin Jiyan Azadî Serhildanı’nı Zafere Taşıyacağız” şiarı yazılı poster asılmıştı. Yazının sol yanında İran rejiminin “ahlak polisi” tarafından 16 Eylül'de katledilen Kürt kadını Jîna Amînî, yine Zeynep Celaliyan ve İran ile Rojhilatê Kürdistan’daki jin, jiyan, azadî ayaklanmalarına öncülük eden kadınların fotoğrafları yer aldı. Posterin hemen sol yanında ise Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın büyük bir fotoğrafı, asılmıştı. Posterin sağ tarafında ise sarı, kırmızı, yeşil, YPJ’nin sembolleri bulunuyordu. Beyaz bir bezin üzerine “jin, jiyan, azadî” sloganı yazılmıştı.

İki giriş çıkış kapısı bulunuyordu. Bu kapılardan birinin üzerine 1992'de Türk devleti ve KDP'nin ortak saldırılarına karşı direniş safını seçen ve kendini uçurumdan atan Bêrîtan Hêvî’nin (Gülnaz Karataş) fotoğrafı asılıydı. Diğer kapının üzerinde ise 26 Eylül 2022'de Mersin'de fedai eylem yapan Sara Tolhildan (Dilara Urper) ve Rûken Zelal'ın (Emel Feremez Hisên) fotoğrafı asıldı. Salonun geneli ise kadın özgürlük mücadelesinin öncülerinden Sakine Cansız, Clara Zetkin, Emine Kara’nın fotoğraflarıyla süslenmişti.

Kadınlar tek kimlikle alandaydı

Kongre başlamadan önce kadınlar aralıksız bir şekilde attıkları “Jin, jiyan, azadî” sloganı ve zılgıtlarla yerini aldı. Kadınlar yerlerine oturduktan sonra bizde kendimize oturacak bir yer bulmak istedik. Ancak kadınlar kongre salonunu doldurup taşırdıklarından kaynaklı bir yer bulamadık. Cizîrê ve Fırat bölgesi, Halep ve Şehba Kongra Star delege ve üyelerinin yanı sıra Kongra Star Lübnan temsilcisi, Kuzey ve Doğu Suriye Kadın Meclisi, Suriye Kadın Meclisi, Demokratik Suriye Meclisi, Demokratik Birlik Partisi (PYD), Zenûbiya Kadın Topluluğu, Özerk Yönetim, Kadın Kurulu, Suriye Gelecek Partisi ile Süryani, Ermeniler, Hristiyan, Arap ve Êzidî Kürtler gibi birçok grup ve kadın siyasetçi kongrede hazır bulundu.

Burada dikkatimi çeken şey, kültür ve dil farklığına rağmen kadınları tek kimlikte bir araya gelerek varlıklarını ve taleplerini tek bir sloganla tanımlamaları oldu. Kongra Star'ın 9'uncu Kongresi için bir araya gelen her ulustan ve inançtan kadınlar, dillerine ve kültürlerine sahip çıkmak için tek bir amaç için burada bir araya gelmişti. Bu da tek bir ağızdan atıkları “Jin, jiyan, azadî” sloganından daha net görülüyordu.

Kadın mücadelesinin öncüleri anıldı

Kongre bir dakikalık saygı duruşunun ardından başladı. Kadın özgürlük mücadelesi öncüleri Sakine Cansız, Evîn Goyî (Emîne Kara), Zeynep Sarûxan, Nagihan Akarsel, Gulê Selma, Zehra Berkel, Hevrîn Xelef ve tüm özgürlük mücadelesi öncüleri anıldı. Kongrede Rojhilatê Kürdistan ve İran’daki “Jin, jiyan, azadî” ayaklanması selamlandı. Jîna Amînî şahsında İran ve Rojhilatê Kürdistan’da “Jin, jiyan, azadî” ayaklanmasında yaşamını yitirenler anıldı. “Jin, jiyan, azadî” sloganının mimarı Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan selamlandı. Kongrede yapılan konuşmalarda tecride karşı güçlü bir mücadele yürütülmesi gerektiğine dikkat çekildi.

Kongre Rojhilatê Kürdistan ve İran ayaklanmasına adandı

Kongrenin açılış konuşmasını yapan Rihan Loqo, kongreyi dört parça Kürdistan'da her türlü işgal saldırısına karşı mücadele eden tüm direnişçi kadınları kutladı. Tüm öncü kadınları anan Rihan Loqo, “jin, jiyan, azadî” sloganının evrenselleştiğini ve bu sloganın kadın devrimini garantilediğini belirtti. Kongreyi Rojhilatê Kürdistan ve İran'daki “jin, jiyan, azadî” ayaklanmalarına adadıklarını dile getiren Rihan Loqo, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki tecridi kırmaya ve fiziksel özgürlüğüne sağlamaya kararlı olduklarını vurguladı.

Açılış konuşmasının ardından Abdullah Öcalan’ın kadın devrimi üzerindeki perspektifleri, “Jin, jiyan, azadî”, komünal yaşam, komünal ekonomi üzerine olan değerlendirmeleri okundu. Perspektif Kürtçe olduğu için Arap kadınları cihazlarla perspektiflerin çevirisini dinledi.

Arap kadınları: Kongra Star ile güçlüyüz

Daha sonra kongre salonuna giderek kongreye katılan kadınları yakından tanımak istedim. Kongre hakkındaki görüşlerini almak ve kongre coşkularına şahit olmak için boş bulduğum bir koltuğa oturdum. Özellikle Arap kadınlarını dinlemek istedim. Birkaç cümleyi geçmeyen Arapçam ve konuştuğum kadınların zayıf Kürtçesi ile birbirimizi anlamaya çalıştık. Her ne kadar dil konusunda sorun yaşasak da sonuçta iki taraf olarak birbirimizi anladık. Zehra Şêxo, Hasekê’nin Tetewil köyünde yaşayan Arap bir kadındır. Kongreyi nasıl değerlendirdiğini sorduğumda, büyük bir coşku ile “Kongra Star ile güçlüyüz” dedi. Kadın Devrimi öncesi ve sonrası kadının durumunu karşılaştıran Zehra Şêxo, “Şimdi biz varız ve buradayız diyebiliriz. Binlerce kadın bir araya gelişi ve tek sesle jin, jiyan, azadî sloganını yükseltmeleri farklı bileşenlerden kadınların bir arada olduğunun ifadesidir” diye belirtti.

Suriye Kadın Meclisi üyesi ve Arap halkından olan Lorîn Xelef, Abdullah Öcalan'ın perspektifleri üzerine sorduğumuz soruya şu şekilde yanıt verdi: “Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın felsefesi ve düşünceleri sayesinde varlık ve kimliğimizi elde ettik. Önder Apo'nun perspektifinde belirttikleri şeyler toplumun gerçekliğidir. Başta biz kadınlar özgürlüğünün gerçekleşmesi için mücadele etmeliyiz.”

On yıllık mücadele içinde kadınların ortak değerleri

Kongre ile Kadın Devrimi'nin 10 yıllık sürecinde diğer kültür, dil ve ulusları Kuzey ve Doğu Suriye’de kucakladığını gördük. Devrimin öncüleri olarak kadınların ortak değerlerini oluşturdu. Çünkü son on yılda kadınlar, savunmadan ekonomiye, siyasetten örgütlenmeye ve Türk devletinin işgaline karşı saldırılara kadar devrimin her alanında ön saflarda yerlerini aldılar. Devrim öncesi ataerkil sistem nedeniyle mahallerinden başka bir yer bilmeyen kadınlar, evlerinde kalıpları kırmayı başardılar. Abdullah Öcalan’ın Demokratik Ulus sistemi ile yaşayıp, buna öncülük ettiler. Şimdiye kadar hiçbir gücün yapamadığı birliği sağladılar. “Jin, jiyan, azadî” sloganıyla bir araya geldiler. Taleplerini, mücadelelerini, saldırılar nedeniyle yaşadıkları acılar kadar özgürlük temelindeki gülüşlerini de paylaştılar.

Kongre alanından kadınların gücünü ve coşkusunu net bir şekilde gördüm. Bu tüm bileşenlerden kadınların tek bir sesle “jin, jiyan, azadî” ve “Bijî Serok Apo” sloganlarını yükseltmelerinden görüyorum. Kadınlar bunun kaynağını Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan fikir ve felsefesinden almaktadır. Kısacası kadın mücadelesi ve özgürlük yolu 5 bin yıllık tarihte ilk kez Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın felsefesiyle hayata geçiyor. Bu nedenle kongrede hazır bulunan bileşenler dışında Belucistan, Lübnan, Rojhilat,  Bask Ülkesi, Batı Sahra, İngiltere, Afganistan, Latin Amerika ve Arjantin'den gelen mesajlar çok güçlüydü.

Kongrede önemli kararlar alındı

Kongrede yapılan tartışmalar, Kongra Star'ın çalışmalarının güçlendirilmesi anlamında önemli kararlar alındı. Kongrede alınan önemli kararlardan biri de Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan için Kongra Star’a bağlı Önderlik Komitesi ve Özgür Eş Yaşam Komitesinin kurulması oldu. Önderlik Komitesi kararını kadınlar zılgıt ve alkışlarla karşıladı.

Son dakikaya kadar kadınların coşkusun dinmedi

Sabahın erken saatlerinden akşam kongre bitimine kadar kadınların coşkusu bir an oldun dinmedi. Kadınlar, aralıksız bir şekilde gün boyu sloganlarını sürdürdüler. Kongrenin sonunda kadınlar, zılgıt ve sloganlar eşliğinde halay çekti. Kongre bittiğinde kadınlar vedalaştı ve araçlarına binerek geldikleri bölgelere gittiler. Kongre kararların yaşama geçilmesi düşüncesi bile kadınlarda büyük bir heyecan uyandırdı.

Türk devletinin bölgeye yönelik günlük saldırılarına rağmen kadınların kongreyi yapma kararlılığı ve duruşu bana güç ve moral kaynağı verdi. Orada bir kez daha gördüm ki biz kadınlar bir aradayız, birlikte güçlüyüz ve kadının cesareti güç veriyor. Kadınlar arabalarına binip gittiklerinde bizlere özgürlük mücadelesinin heyecan ve coşkusunu bıraktılar.