BAHARİN LEHİB

Kabil – Taliban’ın Afganistan üzerindeki baskıcı yönetimi altında yaşayan kadınlar, özgürlüklerini ve haklarını geri kazanmak için mücadele veriyor. Eğitimden sağlığa kadınların toplumsal alandan koparılmaya çalışıldığı ülkede, kadınlar güzellik salonlarının da kapatılmasıyla birlikte evlerinde gizli bir şekilde faaliyetlerini sürdürerek hem geçimlerini sağlamak hem de toplumsal baskıya karşı direniş göstermek istiyorlar. Kadınların çabası sadece ekonomik olarak hayatta kalma çabası değil, aynı zamanda Taliban yönetimine karşı bir direniş şeklini de öne çıkarıyor.

Kadınlar kendilerine reva görülen yaşamı reddederken, aslında buna karşı mücadeleyi sessiz direnişleriyle sürdürüyorlar. Ülkede kadınlar neredeyse her alandan ötelenmeye çalışıldı. Güzellik salonları ve kuaförler de yasaklılar listesinde yerini aldı. Ancak pek çok kadın kuaförü evlerinde gizlice faaliyet göstermeye devam ediyor. Müşterileri onları daha önce tanıyan kadınlar. Bu yasağa karşı durmak da elbette kimi tehditleri beraberinde getiriyor.

Evlerinde gizlice çalışan ve Kabil'in farklı yerlerinde faaliyet gösteren üç kadınla konuştuk.

Salonunu kapattı gizli çalışıyor

Naz Shamim, aslında bir öğretmen. O aynı zamanda kuaförlük yapıyor. Kuaförlüğe her zaman ilgi duyduğunu anlatan Naz Shamim, "Başlangıçta Taliban iktidara geldiğinde bizden sadece mağazaların kapı ve duvarlarındaki kadın reklam resimlerini kaldırmamızı istedi. Bu emre uymayan kuaförler bizzat Taliban tarafından kapatıldı. Daha sonra tüm salonların kapatılmasını istediler. Kararı protesto ettik ama yine de bize kendi hükümlerini dayattılar. Artık gizlice çalışıyoruz" diyor.

‘Çalışmak zorundayım’

Dört çocuk annesi Sana Vahad da ilk eşinin ölümünün ardından başka bir erkekle evlendi. Ancak ekonomik sorunlar ve ataerkil düşüncelerden dolayı ikinci eşi onu terk ederek İran'a gitti. Kendi ayakları üzerinde durmak zorunda olan Sana Vahad, kuaförlük eğitimi aldı ve bir mesleğe sahip oldu.

Daha önce bir güzellik salonunda çalıştığını güzellik salonları kapatıldıktan sonra geçimini sağlamak için evde çalışmaya başladığını ifade eden Sana Vahad, konuşmaya şu sözlerle devam etti: "Kozmetiği gizli tutuyorum çünkü Taliban birkaç kez evde arama yaptı. Taliban eşyalarımı almasın ve çalıştığımı kimse bilmesin diye onları saklıyorum. İşin herkes için zorlaştığı doğru, tüm yaşam masrafları benim omuzumda. Kendimi ve çocuklarımı geçindirmek için çalışmak zorundayım."

‘Taliban üyelerinin eşleri geliyor’

Kabil'deki ünlü güzellik salonlarından birinin sahibi olan Nafs Nawab da, evde çalışmak zorunda olan kadınlardan. "Çalışan birçok kadının işini kaybetmesi ve gelirin düşmesiyle müşterilerimizin sayısı azaldı" sözleri ile konuşmasına başlayan Nafs Nawab, "Ama artık kadınların çoğunun eşi Taliban olan bize geliyor! Taliban rüşvet, yüksek vergi ve daha binlerce yöntemle kendilerine bir hayat kurdu ve kadınlar da paraya ulaşabiliyor. Aynı kadınlar şimdi bize geliyor” şeklinde konuştu.

Kadınlar ülkede Taliban’ın tüm baskı ve tehditlerine karşın kendi yaşamlarını kurmanın bir yolunu bulurken sessiz bir direnişi de yükseltmeye devam ediyor. Şunu da belirtmek gerekir ki Taliban tüm gücüyle kadınların faaliyetlerini engellese de birçoğu hala toplumda korkusuzca varlığını sürdürüyor ve faaliyetlerini sürdürüyor.