ZEYNEB XILÊF

Dêrezor– Kerpiç, saman ve keçi kılı gibi malzemelerin killi toprakla karıştırılarak oluşan çamurun daha sonra ahşap kalıplar içine konularak güneşte kurutulmasıyla oluşturuluyor. Kalıptan çıkarılan tuğlalar daha sonra duvar örmek için kullanılıyor.

Gözenekli yapıya sahip olan kerpiç evler, havadaki nemi bünyesinde tutarak ortamın nem dengesini sağladığı için insan sağlığına bir zararı olmadığı belirtiliyor. Çevreye de herhangi bir zararı olmayan kerpiç evlerin hem maliyeti düşük hem de doğru yapılması durumunda depreme dayanıklı.

Yüksek fiyatlar kerpiç evlere yönlendirdi

Kuzey ve Doğu Suriye’ye bağlı Dêrezor’un doğu kırsalındaki köy ve kasabalarda da inşaat malzemelerindeki yüksek fiyatlar nedeniyle insanlar maliyeti daha düşük olan kerpiç evler yapmayı tercih etmeye başladı. Kerpiç evlerin yapımında kullanılan kilden tuğlaları ise kadınlar yapıyor.  Tuğla yaparak ekonomik gelir sağlayan kadınlardan Meryem Al-Ali ve Sobha Al-Hamad, yaptıkları işi anlattı.

‘Fiziksel olarak emek isteyen bir iş’

Geçimlerini sağlamak ve yaşam koşullarını iyileştirmek için tuğla yaptığını anlatan Meryem Al-Ali, "Kilden tuğla yapımı fiziksel olarak önemli ölçüde emek isteyen bir iştir. Zorlu yaşam koşulları nedeniyle insanlar geçimini sağlamakta zorlanıyor. Yaptığımız tuğlalar ev yapımında kullanılıyor. İnsanlar artık demir gibi inşaat malzemelerini alamıyor ve kerpiçten evler yapmaya başladı” diye konuştu.

‘Günlük bin 500 tuğla üretiyoruz’

Tuğlaların yapımında toprak, saman ve su kullandıklarını anlatan Meryem Al-Ali, şunları ifade etti: “Sonrasında demir ve tahtadan yapılan kalıplara yerleştiriyoruz. Kuruması için 3-4 gün güneşte bekletiyoruz. Ekim ayına kadar kilden tuğlalar yapıyoruz. Hem ucuz olması hem de ihtiyaç duyulması nedeniyle günlük yaklaşık olarak bin 500 tuğla üretiyoruz. Kil tuğla bize kalan tarihsel bir miras.”

‘Yazın serin kışın sıcak’

Sobha Al-Hamad ise, çimento ve tuğladan inşa edilen modern evlerin maliyetinin yüksek olduğuna dikkat çekti. Çadırlarda da yaşamın zor olduğuna vurgu yapan Sohba Al-Hamad, kendisine de kerpiçten bir ev yapmaya çalıştığını anlatarak, şunları aktardı:

“Yazın serin, kışın ise sıcak tutuyor. Kerpiç evler özellikle kırsal kesimdeki hava şartlarına daha uygun yapılardır. Kerpiçten yapılan evlerin her yıl onarılması gerekiyor çünkü hava şartlarından dolayı yıkılma riski var. Yağmurun etkisiyle duvarlar zayıflayabiliyor. O yüzden yıllık bakım önemli.”