NÛR EL-EHMED

Reqa – Komîteya Bilind a Hilbijartinên Meclîsa Gel a Sûriyeyê, yekem hilbijartinên parlamentoyê di rêveberiya demkî ya Sûriyeyê de ku ji hêla cîhadîstên Heyet Tehrîr El-Şam (HTŞ) ve tê birêvebirin, ragihand ku di meha Îlonê de were lidarxistin. Ev hilbijartin Suweyda başûrê welat û herêma Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê nagire nava xwe.

Îlankirina destpêkirina pêvajoya hilbijartinê bû sedema nerazîbûnan û Rêveberiya Xweser her tedbîrek ku mafên rewa yên hemû pêkhateyên welat paşguh dike red kir. Li Suweydaya piştî komkujiyên li dijî gelê wê pêk hatin, ala serxwebûnê ji Sûriyeyê bilind kiribû, tu bertek nehatin nîşandan.

'Pêkhateyên Sûriyeyê temsîl nake'

Hevseroka Desteya Karûbarên Civakî û Kedkaran a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê û berdevka şandeya danûstandinan a Rêveberiya Xweser bi Şamê re, Meryem El-Îbrahîm ragihandina hilbijartinan ji aliyê rêveberiya demkî ve rewadîtin û dûrixistina hejmarek bajaran weke îsbatkirina sîstema navendî li Sûriyeyê bi nav kir. Meryem El-Îbrahîm wiha dest bi gotinên xwe kir: "Ev hilbijartin pêkhateyên Sûriyeyê temsîl nake. Pêvajoya hilbijartinê li gorî modelek ji hêla Meclîsa Gel ve hat damezrandin bi temsîlkirina rêjeyî ku hemû pêkhateyan nagire nava xwe, dimeşe. 70 kes ji aliyê rêveberiya demkî ve hatine tayînkirin."

'Pêkanînên desthiladarên heyî niyeta dabeşkirinê diyar dike'

Meryem El-Îbrahîm der barê biryara paşxistina hilbiajrtinên Reqa, Hesekê û Suweydayê de wiha axivî: "Derxistina Reqa û Hesekê bi hinceta nebûna ewlehî û aramiyê û nebûna nûnertiya gelên di nav wan de di pêvajoya hilbijartinê de, niyeta parçekirin û dabeşbûna herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ye. Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê herêma herî bi ewle ye û dûrxistina zêdetirî 8 milyon Sûriyeyiyan li van herêman ne rewa ye, dê rewatiya encamên dawî qels bike."

'Pêvajoya hilbijartinan dê bi ser nekeve'

Meryem El-Îbrahîm bal kişand ser hêviyên gelê Sûriyeyê ji bo sîstemek demokratîk û hilbijartinên nûnerî wiha berdewamî da gotinên xwe: "Gelê Sûriyeyê bedêlên giran dan û bûn mexdûrên krîzê. Gel li ser sîstema hilbijartinê û awayê ragihandina wê, ne geşbîn e. Şoreşa 2011'an bi serdema Esedê despotîk bi dawî bû lê mixabin îro şoreşeke 2025'an heye da ku ji rejîmeke din a despotîk xilas bibin. Ji ber şert û mercên hesas û aloziyan ku niha Sûriye tê re derbas dibe ew bi pevçûn û gengeşeyên mezhebî û nakokiyan re dimîne. Her wiha têkçûna hêviyên gel bi rêveberiya demkî jî dê bihêle ku ev pêvajoya hilbijartinan dê bi ser nekeve."

'Kotaya jinan ne li gorî xeyalên jinan e'

Meryem El-Îbrahîm bawer dike ku rêjeya kêm a beşdariya jinan di pêvajoya hilbijartinê de rola wan a rastîn bêbandor dike û got: "Danîna kotayek ji bo jinan di pêvajoya hilbijartinê de rola rastîn a jinan temsîl nake û wek bêbandorkirina wan tê dîtin. Ev rêjeya kêm dê nebe alîkar ku rola jinan di jiyana siyasî de xurttir bibe. Ezmûna kotaya jinan di sîstema Rêveberiya Xweser de û hebûna wê li ser bingehek wekhev yek ji stûnên herî girîng e di damezrandina têgeha jiyana wekhev û beşdar û avakirina civatek azad û demokratîk de. Ji ber vê pêwist e jin neyên dûrxistin û ew di hemû waran de werin girtin û bi rêjeya 50 ji sedî nûnertiya wan were kirin. Ev jî riya gihîştina Sûriyeyek dadperwer û demokratîk e.”

'Hilbijartinên yekalî nûnertiya gelê Sûriyeyê nake'

Meryem El-Îbrahîm bang kir ku ji nêzikatiyek parçebûnê zêde dike û xizmeta pêşeroja Sûriyeyê nake dûr bikevin û wiha dawî li gotinên xwe anî: "Ger ev hilbijartin bi vî rengî yekalî werin lidarxistin, ew ê gavek ber bi aramiya aborî û siyasî ve li Sûriyeyê navêjin, ji ber ku Sûriye piştî krîza dirêj pir hewcedarê aramiyê ye. Gelek pirsgirêk û astengiyên civakî û aborî mane û divê civaka navneteweyî destwerdanê bike, van hilbijartinên ku nûnertiya gelê Sûriyeyê nakin, rawestîne."