NEJWA RAHEM

Cezayîr - Nivîskar û hunermenda plastîk Sîham Şara piştî lêkolîn, belgekirin, arşîvkirin û berhevkirina agahiyan bi salan dikaribû otobiyografiya çîroka hevjînek zewicî biweşîne.

Nivîskara Cezayîrî Sîham Şara bi xebata xwe ya li ser romana "Beşek ji Dîrokê... Çîrokeke Cotê" ronahiyê dide çîroka têkoşîn û têkoşîna Zara Osmanî, jina ku bi zanist û çekan têkoşiyaye û kedeke mezin daye. Ji bo bilindkirina hişmendiya civakê, bi taybetî jinan di salên kolonyalîzma Fransayê de.

Di çapa xwe ya şeşemîn de, nivîskar piştî ezmûnek dirêj di warê nivîsandinê de bi awayên wê yên helbestî û pexşanê yên curbecur vedibêje ku tê de gelek serpêhatiyên nivîskî derbas bûne, çi di warê felsefeyê de, çi di warê hunera peyam û çîrokê de ku wê hilbijartiye. Yekem jina ku di dîroka Tebessa de ketiye qada mamostehiyê, ji ber ku dîrokê zilm li wê kiriye.

Zara Osmanî (1934) zanistî ji bo xizmeta welatê xwe kir, prensîba perwerdeyê di çarçoveya plana rûbirûbûna dijmin de, belavkirina hişyariyê û şerê nexwendewariyê damezrand.

Jînenîgar Sîham Harre dibêje ku Zara Osmanî çîroka têkoşîn û têkoşîna jineke wêrek û bi hêz e.

Der barê çîroka dijwarî û serkeftina vê jina ku di sala 1948’an de çûye bajarekî din ê Konstantînê û li wir ji aliyê jin û mêran ve hatiye rexnekirin, redkirin û rexnekirin, “Qêrîna Osmanî” civaka baviksalarî li ber xwe da û bi komên cuda yên civakê re mijûl bû. Di wê serdemê de û dersên hişyariyê li ser maf û azadiyan da û jinan teşwîq kir ku demokrasiyê bi awayekî şaristanî pêk bînin, gelek jin fêrî wateya azadiyê, wateya azadiya jinan, pêwîstiya hişyariya jinan û mafê xwendinê bûne. Perwerde û çand û civakê bi hemû pêkhateyên xwe re rû bi rû bimîne.

Tevî pirtûkê kasetek jî amade kir

Sîham bi romana xwe kasetek bi gelek şahidî û belgeyên dîrokî yên ku hê jî hene û şahidiya dîroka vê têkoşereke hov e ku di nava mêran de li hemberî hemû astengî û şert û mercan tev li refên Rizgariya Neteweyî bû, pêşkêşî xwendevanan kir. Eniya, têkoşîna bi çekan û gelek hewldanên hêzên kolonyalîst ji bo girtina wê. Yek ji qonaxên ku min di pirtûkê de belge kiriye, di wêne û delîlan de û her wiha di fîlma " l'algérie en flamme  " ya derhêner René de hatiye belgekirin. Vauthier.

Nivîskar pirsgirêkên rastî yên ku di dema belgekirina meşa îkon û sembola têkoşîna jinên Cezayîrî de rastî wan hatiye, bi marjînalbûna wê û nebûna navê wê di dîroka femînîstên ku bi zanist, çek, pênûs, perwerde û belavkirina hişmendiyê têdikoşin, anîn ziman û perwerde, ne jî li Cezayîrê, weke welatekî ku di dîroka xwe de gelek navên şoreşgerî nas dike.

Sîham Şara anî ziman ku Cezayîrê dîroka aloziya Osmaniyan wekî îkonên din ên têkoşîna jin û şoreşgerî ya li Cezayîrê bi belge nekir.