حپسە خان پیشتاز مبارزات فمنسیتی در کوردستان

حپسه‌خان نَقیب، بنیانگذار اولین انجمن زنان تحت عنوان "انجمن زنان کورد" بود، او از حامیان جمهوری کوردستان در مهاباد و نخستین زن فمنیست کورد بود.

مرکز خبر – حپسه‌خان نقیب، متولد سال ۱۸۹۱ در شهر سلیمانی و دختر معروف برزنجی است. وی زنی بود که توانست از طریق تفکر و اعمال خود به اهدافش دست یابد. در دورانی برای حقوق زنان کار می‌کرد، كه به ندرت زنان می‌توانستند در این راه تلاش کنند.

در ۲۸ ژوئن ۱۹۳۰ اولین سازمان زنان به نام «سازمان زنان کورد» به رهبری حپسه‌خان نقیب تأسیس شد. حپسه‌خان و عرفانە فَن همسر جمیل سائب، دبیرکل این سازمان بودند و ستاد ویژه‌ای برای مدیریت این سازمان تشکیل دادند. او همچنین خانه‌ی خود را به اولین مدرسه برای زنان تبدیل کرد و در همان مدرسه بە عنوان دانش‌آموز مشغول تحصیل شد، و سپس خانه‌اش را به آموزش و پرورش واگذار کرد.

حپسه‌خان یک فعال ملی، سیاسی، معلم و فمینیست و نمونه‌ای از یک زن شجاع و کمیاب کورد بود. همراه با فعالیت‌های‌ ملی‌گرایانەی خود و همکاری با احزاب کورد در بخش‌های مختلف کوردستان، اما زنان را فراموش نکرد و همواره سعی در پیشرفت و رشد آن‌ها داشت. در آن زمان که حپسه‌خان به زن بودنش افتخار می‌کرد، در کوردستان فعالیت برای حقوق زنان چندان مورد اهمیت نبود، بنابراین در قرن گذشته او رهبری زنان کورد را بە عهدە گرفت.

در سال ۱۹۳۰ یک نامه‌ی سیاسی تاریخی به «سازمان ملل – عصبه‌ الامم» در ژنو معروف به مرکز دیپلماتیک جهانی فرستاد و در آن آشکارا خواستار حق تعین سرنوشت کوردها در خاک کوردستان شد. درخواست وی در آن زمان انعکاس زیادی داشت.

هنگامی که جمهوری کوردستان در سال ۱۹۴۶ در مهاباد به رهبری قاضی محمد رهبر تأسیس شد، حپسه‌خان با تمام توان مالی از جمهوری کوردها حمایت کرد و قاضی محمد برای او نامەی تشکر و احترام ویژه‌ فرستاد.

حپسه‌خان از جملە زنان خیری بودە کە هموارە حامی زنان بودە است و هر گاه زنی مشکلی داشته تمام تلاش خود را برای حل این مشکل به کار گرفته و حتی گاهی از نظر مالی به فقرا و میهن‌دوستان کمک کرده است. سرانجام حپسه‌خان، روز چهارشنبه ١٢ آوریل ۱۹۵۳، در سن ۶۲ سالگی، بر اثر بیماری سرطان چشم از دنیا فروبست و در تپه‌ی سَیوان شهر سلیمانی به خاک سپرده شد.