مرکز خبر- سرطان سینه یکی از انواع سرطان است که در سلول‌های بافت سینه ایجاد می‌شود. این بیماری شایع ترین سرطان تهاجمی در زنان است. سرطان سینه پس از سرطان ریه دومین سرطان شایع دنیا شناخته می‌شود و هر ساله بیش از ١ میلیون و هفتصد هزار زن را مورد حمله قرار می‌دهد. این آمار در کشور ایران بسیار تکان دهنده است و سالانه هفت هزار زن ایرانی به این نوع سرطان مبتلا می‌شوند. سرطان سینه هم در زنان و هم در مردان ایجاد می‌شود، اما به طورکلی در زنان شیوع بیشتری دارد و تنها ١ درصد از مبتلایان به سرطان سینه را مردان تشکیل می‌دهند.

 

سرطان سینه چیست؟

سرطان سینه یا پستان (به انگلیسی: Breast cancer) به نوعی سرطان گفته می‌شود که از بافت سینه آغاز می‌شود. این نوع سرطان عملکرد تقسیم سلولی در سلول‌های سینه را دچار اختلال می‌کند. سلول‌های سرطانی سینه در شخصی که مبتلا شده، بدون کنترل و بیش از حدی که لازم است تکثیر می‌شوند. سرطان سینه انواع مختلفی دارد. نوع آن بستگی به این دارد که کدام نوع از سلول‌های سینه دچار این اختلال شده‌اند. این سرطان ممکن است از نقاط مختلفی از سینه آغاز شود.

 

سرطان سینه چگونه شروع می‌شود؟

تغییر یا جهش در DNA می‌تواند باعث شود سلول‌های طبیعی پستان به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند. برخی از تغییرات DNA از طریق والدین منتقل می‌شود (وراثتی) و می‌توانند ریسک ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند. سایر عوامل مرتبط به سبک زندگی، از قبیل آن‌چه شما می خورید، به چه میزان ورزش می‌کنید و ... می‌توانند احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش دهند. اما هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چگونه برخی از عوامل ریسک باعث تبدیل سلول‌های طبیعی به سرطانی می‌شوند. به نظر می‌رسد هورمون‌ها نقش مهمی در بسیاری از موارد سرطان سینه دارند، اما چگونگی وقوع این اتفاق همچنان به طور کامل درک نشده است. به طور کلی می‌توان علت شروع سرطان را موارد زیر برشمرد:

- تغییرات یا جهش ژنتیکی: برخی جهش‌های DNA از طریق والدین به ارث رسیده یا به شما منتقل می‌شوند. این بدان معنی است که هنگام تولد، جهش‌ها در تمام سلول‌های شما وجود دارد. برخی جهش‌ها می‌توانند خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها را به شدت افزایش دهند.

- پروتوآنکوژن‌ها Proto-oncogenes: پروتوآنکوژن‌ها ژن‌هایی هستند که به رشد طبیعی سلول‌ها کمک می‌کنند. پروتوآنکوژن‌ها در صورت تغییر یا تکثیر به یک ژن بد تبدیل می‌شوند که در صورت خارج شدن از کنترل، می‌توانند منجر به سرطان شوند. این ژن بد، آنکوژن نامیده می‌شود.

- ژن‌های سرکوب کننده‌ی تومور: ژن‌هایی هستند که تقسیم سلولی را کند می‌کنند. در صورتی که این ژن‌ها درست کار نکنند می‌توانند منجر به سرطان شوند.

- تغییر ژن‌های وراثتی: برخی از جهش‌های ارثی DNA به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند و منجر به سرطان‌هایی می شوند که در برخی خانواده‌ها در جریان هستند.

- تغییر ژن‌های اکتسابی: اغلب جهش‌های DNA در سرطان سینه، در طول زندگی زنان اتفاق می‌افتد تا این‌که به آن‌ها به ارث رسیده باشد که ممکن است علت آن تشعشعات یا مواد شیمیایی باشد.

 

سرطان سینه از کدام قسمت بدن آغاز می‌شود؟

این سرطان می تواند از بخش های مختلف سینه آغاز شود. اغلب سرطان‌های پستان از مجاری حمل شیر به نوک پستان شروع می‌شوند که به آن‌ها سرطان مجرایی یا داکتال گفته می‌شود.

برخی از آن‌ها از غدد تولید کننده‌ی شیر آغاز می‌شوند که سرطان لوبلار یا تهاجمی نامیده می‌شود. انواع دیگری از سرطان پستان نیز همانند تومورهای فیلودس یا آنژیوسارکوم، زیاد رایج نیستند.

تعداد محدودی از سرطان‌ها در بافت‌های دیگر پستان آغاز می‌شوند. این سرطان‌ها سارکوم یا لنفوم نامیده می‌شوند و در واقع به عنوان سرطان پستان تصور نمی‌شوند.

 

علائم سرطان سینه کدامند؟

از مشهورترین علائم سرطان سینه در زنان می‌توان به برخی از این موارد اشاره کرد:

احساس توده در داخل سینه و یا زیر بغل، تفاوت سایز بین دو پستان، تغییر شکل در پستان‌ها، ترشح مایعات و چرک و خون از نوک پستان، تغییر در رنگ و اندازه‌ی نوک سینه، مشاهده‌ی تو رفتگی یا برآمدگی در نوک سینه، تغییر در پوست سینه به شکل، پوست پرتقالی شدن، احساس درد در بافت سینه، خارش در نوک سینه، سوزش در نوک سینه، پوسته پوسته شدن نوک سینه

علائم سرطان سینه در بیشتر مواقع با احساس توده در نواحی سینه و زیر بغل احساس می‌شود. درد سینه و سرطان سینه همیشه با هم همراه نیستند و ممکن است این درد نشانه‌ی چیز دیگری باشد. همین طور وجود توده‌ی سینه لزوماً نشان دهنده‌ی سرطان سینه نیست و باید مورد بررسی پزشک قرار بگیرد. در بیشتر مواقع این توده‌ها ممکن است کیست و یا توده‌ی خوش خیم باشند.

 

تفاوت کیست و توده‌ی سرطانی 

توده‌های سرطانی در بیشتر مواقع درد ندارند و اگر آن را لمس کنید، سفت هستند و اغلب حرکت نمی‌کنند و به شکل چسبیده به بافت اطراف هستند. اما کیست‌ها در واقع کیسه‌هایی با غشای نازک هستند، که از مایعاتی انباشته شده‌اند. علائم کیست سینه به این ترتیب است که در زمان لمس بسیار نرم هستند و اغلب جابجا می‌شوند. کیست سینه در زمان نزدیک شدن به عادت ماهیانه مشهودتر است.

انواع سرطان سینه

توده‌ی سرطانی در سینه و نوع خوش خیم یا بدخیم بودن دارای انواعی است.

کارسینوم واکتال تهاجمی؛ این نوع سرطان سینه مجاری حمل شیر تا نوک پستان را درگیر می‌کند. این سرطان علائم چندانی ندارد و در برخی موارد باعث ایجاد توده در بافت سینه می‌گردد. همچنین باعث ترشح از نوک پستان هم می‌شود.

کارسینوم لوبلار تهاجمی؛ این نوع سرطان در غدد تولید کننده‌ی شیر ایجاد می‌شود و اغلب علائم چندانی ندارد.

انواع دیگری از سرطان سینه مانند نوع التهابی، سرطان پستان متاستاتیک، پاپیلاری پستان و سه گانه وجود دارد که نسبت به ین دونوع از ابتلای کمتری برخوردارند.

اما توده‌های سرطانی را می‌توان به دو نوع خوش خیم و بدخیم هم تقسیم کرد. فرق این دو در این است که سرطان سینه خوش خیم نوعی تکثیر غیر طبیعی سلول‌ها در بافت است که در یک جا متوقف می‌شود و به سایر اندام‌ها آسیب نمی‌رساند. اما نوع سرطان سینه بدخیم این گونه نیست و تکثیر سلول‌ها تا جایی پیش می‌رود که به سایر اندام‌ها و ارگان‌های بدن هم نفوذ می‌کند.

 

چگونه سرطان سینه در بدن پخش می شود؟

هنگامی که سلول‌های سرطانی وارد خون یا سیستم لنفاوی می‌شوند و به قسمت‌های دیگر بدن منتقل می‌شوند، سرطان گسترش می‌یابد. سیستم لنفاوی شبکه‌ای از عروق لنفاوی است که در سرتاسر بدن وجود دارد و گره‌های لنفاوی را به هم وصل می‌کند. مایع شفاف درون عروق لنفاوی، تحت عنوان لنف، حاوی مواد فرعی و مواد زائد و همچنین سلول‌های سیستم ایمنی است. عروق لنفاوی مایع لنفاوی را به دور از پستان حمل می‌کنند. در مورد سرطان پستان، سلول‌های سرطانی می‌توانند وارد عروق لنفاوی شده و در غدد لنفاوی شروع به رشد کنند. اغلب رگ‌های لنفاوی پستان در نواحی زیر تخلیه می‌شوند:

گره‌های لنفاوی زیر بازو

گره‌های لنفاوی اطراف استخوان ترقوه و غدد لنفاوی زیر استخوان ترقوه

غدد لنفاوی داخل قفسه‌ی سینه (غدد لنفاوی پستانی داخلی)

اگر سلول های سرطانی به غدد لنفاوی سرایت کرده باشند، احتمال بیشتری دارد که سلول‌ها بتوانند از طریق سیستم لنفاوی به قسمت‌های دیگر بدن منتقل شوند. هر چه غدد لنفاوی بیشتری با سلول‌های سرطانی پستان وجود داشته باشند، احتمال ابتلا به سرطان در بخش‌های دیگر بدن بیشتر می‌شود. معمولاً برای تشخیص این‌که سرطان شیوع پیدا کرده است یا نه، نیاز به جراحی برای برداشتن یک یا چند غده لنفاوی وجود دارد. با این وجود، تمام زنان مبتلا به سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی خود، متاستاز ایجاد نمی‌کنند و ممکن است برخی از زنان بدون هیچ سلول سرطانی در غدد لنفاوی، بعداً متاستاز ایجاد کنند.

 

تشخیص سرطان سینه

برای شناسایی سرطان سینه از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد:

خود آزمایی سینه و توجه به علامت‌ها: طبق آمارها نود درصد سرطان سینه را خود فرد با بررسی و خودآزمایی سینه می‌تواند تشخیص دهد. توجه کردن به علائم و تغییرات در سینه بسیار مهم است و خودآزمایی سینه هم روشی است که همه‌ی زنان هر چند وقت یک بار باید انجام دهند. بهترین زمان برای خودآزمایی پستان‌ها دو یا سه روز پس از دوره قاعدگی است. زیرا در این زمان به دلیل کاهش هورمون‌ها پستانها از حساسیت و تراکم کمتری برخوردارند، و مانع از تصور توده‌ی کاذب در سینه می‌شود. اما نحوه‌ی تست سرطان سینه در منزل و خودآزمایی سینه به این شکل است که باید در مقابل یک آینه بایستید دست‌ها را آویزان در دو سمت بدن و سپس در بالا و بعد به جلو بکشید و به اندازه‌های دو پستان دقت کنید. بعد به پشت دراز بکشید یکی از دست‌ها را بالاببرید و با آخرین بند سه انگشت میانی به تدریج داخل سینه را به آرامی و به شکل دایره مانند در جهت عقربه‌های ساعت لمس کنید و تمام سینه را بررسی کنید و بعد کشاله‌های زیر بغل را هم به همین شکل لمس کنید. در انتها نوک سینه‌ها را هم بررسی کرده  و از نداشتن ترشحات مطمئن شوید.

ماموگرافی: ماموگرافی نوعی عکس‌برداری از پستان‌هاست، که با اشعه‌ی ایکس انجام می‌شود. برخی از انواع سرطان‌های سینه در مراحل آغازین با ماموگرافی قابل تشخیص هستند، به خاطر همین به تمام زنان بالای چهل سال توصیه می‌شود که سالانه یک بار برای انجام ماموگرافی به پزشک مراجعه کنند. اما برخی دیگر از انواع سرطان پستان با ماموگرافی هم قابل تشخیص نیست که از روش دیگری باید استفاده کرد.

نمونه برداری: روش قطعی تشخیص سرطان سینه نمونه‌برداری یا بیوپسی است. در این روش از طریق تزریق یک سوزن به بافت سینه مقداری از بافت توده را از سینه خارج می‌کنند و آن را مورد بررسی قرار می‌دهند. اگر شکل سلول‌های بافت سینه در زیر میکروسکوپ غیرطبیعی باشد، فرد مبتلا به سرطان سینه است.

 

درمان سرطان سینه

جراحی سینه: روش‌های درمان سرطان سینه مانند همه‌ی سرطان‌ها محدود به شیمی درمانی و پرتو درمانی هستند. اما گاهی هم با انجام عمل جراحی بافت سرطانی از بدن جدا می‌شود. جراحی سرطان سینه گاهی باید پستان هم تخلیه گردد که اگر شخص بخواهد از طریق عمل‌های زیبایی این فقدان قابل جبران است. بعد از انجام عمل جراحی بیمار باید تحت شیمی درمانی و پرتو درمانی قرار گیرد، تا سلول‌های سرطانی باقی مانده نتوانند دوباره رشد کنند یا به سایر بافت‌های دیگر اندام‌های بدن برسند و به آن‌ها آسیب برسانند. شیمی درمانی سرطان سینه به دو شکل خوراکی و تزریقی به بیمار دارای سرطان سینه داده می‌شود. شانس درمان سرطان سینه نسبتاً روبه بالاست. اگر بیمار تا دو سال بعد از عمل سرطان سینه تاب بیاورد و بدن او مقاومت کند و سلول سرطانی دیگری تولید نشود احتمال بازگشت سرطان کم می‌شود. اما اگر تا پنج سال بعد از جراحی سلول سرطانی در بدن بیمار یافت نشود احتمال بازگشت سرطان بسیار کم می‌شود و حال بیمار رو به بهبود است.

درمان گیاهی سرطان سینه: درمان‌های گیاهی مسلماً نمی‌توانند به طور یقین بافت سرطانی را حذف کنند. اما می‌توانند یک عامل یاری دهنده و پیشگیرانه برای بعد از عمل جراحی محسوب شوند. مواد گیاهی مانند: سویا، کلم، برنج قهوه‌ای، زیتون، نان و غلات سبوس‌دار و ماهی آزاد در کاهش تولید سلول‌های سرطانی بسیار مؤثرند. همچنین ورزش و تحرک باعث سوزاندن کالری و به دنبال آن باعث کاهش تولید استروژن می‌شود در کاهش ابتلا به سرطان سینه بسیار مؤثرند.

 

پیشگیری از سرطان سینه

پیشگیری در بیماری سرطان سینه همیشه بهتر از درمان جواب می‌دهد، زیرا اگر بتوان بیماری را در مراحل اولیه و با شدت کمتری کشف کرد، احتمال درمان بسیار بالا است. برای پیشگیری از سرطان سینه چند توصیه به زنان می‌شود از جمله:

زنان بالاتر از چهل سال سالانه ماموگرافی را زیر نظر پزشک متخصص انجام دهند

همه‌ی زنان باید خودآزمایی سینه را در هر ماه انجام دهند

ورزش و تحرک را در برنامه‌ی زندگی خود قرار دهید

غذاهای حاوی فیبر استفاده کنید

از مصرف الکل و دخانیات بپرهیزید

بارداری را به تعویق نیاندازید

در صورت تولد نوزاد، او را با شیر خود تغذیه کنید

از سوتین‌های مناسب و راحت استفاده کنید.

در ساعتی از شبانه روز به خصوص هنگام استراحت سوتین خود را درآورید.

به طور کلی می‌توان گفت سرطان سینه در زنان بسیار شایع‌تر است و دلایل بسیاری مانند ژنتیک و سبک زندگی  دارد. زنان باید همواره روش‌های پیشگیری را به کار گیرند تا در مراحل اولیه متوجه بیماری شوند و به این ترتیب روند درمان را سریع تر و با پاسخ‌دهی بالاتری دنبال کنند.

 

بهترین غذاهای ضد سرطان سینه

برخی از مواد غذایی ممکن است که احتمال سرطان سینه را کاهش دهند. رژیم غذایی سالم نه تنها در بهبود سلامت تاثیرگذار است، بلکه احتمال ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها را کاهش می‌دهد.

مواد غذایی ضد سرطان سینه شامل موارد زیر هستند:

سبزیجاتی که دارای برگ سبز هستند. مثلاً اسفناج یکی از این سبزیجات است. این سبزیجات حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدانت هستند که می‌تواند در جلوگیری از ابتلا به سرطان پستان پیشگیری کند.

مرکبات در پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه نقش زیادی دارد. برخی از مرکبات شامل پرتقال، نارنگی، گریپ فروت و میوه‌هایی از این دست هستند.

ماهی‌های چرب می‌توانند تأثیر خوبی در بهبود سلامت داشته باشند. همچنین روغن موجود در این ماهی‌ها در پیشگیری از ابتلا به سرطان پستان بسیار مؤثر است.

آلبالو، توت، شاهتوت و آلو در بهبود فشار خون مؤثر هستند و هم آنتی اکسیدانت زیادی دارند.

ترشی‌ها و سرکه می‌توانند در پیشگیری از سرطان پستان مؤثر باشند. این به علت وجود مقدار زیادی آنتی اکسیدانی در آن‌هاست.

پیاز و سیر، این دو ماده‌ی غذایی را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود قرار دهید. مصرف این مواد غذایی می‌تواند در بهبود سلامت و ایمن کردن بدن در برابر سرطان سینه مؤثر باشد.

میوه‌های چون سیب، گلابی و هلوها می‌توانند بدن را در برابر ابتلا به سرطان سینه مقاوم کنند.

کلم، کاهو، بروکلی و کرفس باید در قالب سالاد و یا به شکل‌های مختلف در برنامه‌ی روزانه‌ی هر فرد قرار گیرد.