چالش‌های اصلی پیش‌روی بهداشت عمومی در سال ٢٠٢٣ چیست؟

مطالعات اخیر منتشر شده در مجله‌ی چالش‌ سلامت عمومی، چالش‌های اساسی حوزه‌ی سلامت عمومی در سال ٢٠٢٣ را مورد بحث قرار داد.

از جمله چالش‌های جهانی بهداشت عمومی در سال ٢٠٢٢ می‌توان به چالش‌های کروناویروس ٢٠١٩ (COVID-19)، تامین مالی سلامت، منابع انسانی، مشکلات سلامت روان، تغییرات اقلیمی، فقر، سلامت باروری، انتشار دانش پزشکی نامعتبر و بحران‌های بشردوستانه اشاره کرد. علاوه بر این موارد، در سال ٢٠٢٣ احتمالا شاهد چالش‌های بهداشت جهانی نوظهوری خواهیم بود. بنابراین، اولویت‌‌بندی رسیدگی به مسائل بهداشتی باید در دستور کار دولت‌ها قرار گیرد.

نویسندگان در مطالعات اخیر ده مسئله‌ی اساسی بهداشت عمومی سال ٢٠٢٣ را اولویت‌بندی کردند. این اولویت‌بندی عبارت است از: ١) سیستم‌های بهداشتی ٢) بحران‌های سلامت روان ٣) سلامت باروری و جنسی ۴) سوء تغذیه و ایمنی مواد غذایی ۵) دیابت ۶) سرطان ٧) آلودگی محیط زیست ٨) سوء مصرف مواد ٩) بیماری‌های عفونی و ١٠) تغییرات آب و هوایی.

 

سیستم‌های بهداشت و درمان

پاندمی کرونا صرف نظر از سطح درآمد، آسیب‌های وسیعی به سیستم‌ بهداشتی کشورهای سراسر جهان وارد کرد. دسترسی ناکافی به سیستم‌های بهداشتی یک تهدید اساسی است و حداقل نیمی از جمعیت جهان به خدمات بهداشتی ضروری دسترسی ندارند. چالش‌های پیرامون سیستم مراقبت بهداشتی در کشورهای مختلف به اشکال متفاوت بروز می‌کند. بنابراین تقویت سیستم‌های بهداشتی از قدم‌های اولیه‌ی رسیدگی موثر و جامع به مسائل بهداشتی اساسی است.

 

سلامت روان و سوء مصرف داروها

اختلالات مرتبط با سلامت روان در طول تاریخ معمولا هیچگاه اولویت بهداشت جهانی نبوده است. با این حال، نگرانی‌های مربوط به سلامت روان با همه‌گیری کرونا افزایش یافت و آمار شیوع آن از سرطان نیز پیشی گرفت. به این ترتیب، جامعه‌ی بین‌الملل باید برنامه‌های حمایتی از اختلالات سلامت روان را حتی پس از پایان همه‌گیری، در اولویت قرار داده و تأمین مالی کند.

مصرف مواد مخدر و سوء مصرف داروها عوامل اصلی مرگ بیش از هشت میلیون نفر در سال هستند. مصرف تفننی مواد و مصرف داروهای سرخود و بدون تجویز در سال ٢٠١٧ عامل اصلی بین رفتن زندگی سالم حدود ۴٢ میلیون نفر بود، که معادل تقریبا ٣/١ درصد از مرگ و میرهای ناشی از بیماریست. از آنجایی که مجازات و جرم‌انگاری در این زمینه همواره ناکارآمد بوده است، استراتژی‌های پیشگیرانه و نوآورانه‌ای از قبیل برنامه‌های آموزشی، حمایت از پروسه‌ی بهبود، ورزش و مداخلات مبتنی بر تغذیه باید برای رسیدگی به مسائل ناشی از سوء مصرف مواد لازم است.

 

بیماری‌های عفونی، سوء‌تغذیه و ایمنی مواد غذایی

گسترش روزافزون بیماری‌های عفونی، نشان‌دهنده‌ی الزام بهبود کیفیت خدمات بهداشتی است. مراقبت‌های بهداشتی اولیه‌ی کاربردی و انعطاف‌پذیر می‌تواند خدمات بهداشتی را برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی تقویت کند. کمک‌های مالی به زیرساخت‌های بهداشت عمومی و تلاش برای بهبود وضعیت اقتصادی نیز، از جمله اقدامات موثر برای مقابله با تهدیدات بیماری‌های عفونی است.

بحران سوءتغذیه حدود ٢٩ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده و همچنان به طرز قابل توجهی متوجه کودکان است. سوءتغذیه با عوامل مختلف اجتماعی-اقتصادی از جمله دسترسی محدود به غذاهای سالم و عدم آگاهی عمومی از رژیم غذایی سالم مرتبط است. علاوه بر این، قیمت مواد غذایی در چند سال گذشته به دلیل گسترش COVID-۱۹، درگیری‌های داخلی و خارجی کشورها و بلایای طبیعی به شدت افزایش یافته است و رژیم‌های غذایی سالم دیگر مقرون به صرفه نیست. ایمنی غذا نیز یکی دیگر از مسائل قابل توجه حوزه‌ی سلامت است.

جهانی‌شدن تولید و عرضه‌ی مواد غذایی، وسعت و سرعت انتقال عوامل بیماری زا از طریق غذا را افزایش داده است. در نتیجه، سازمان بهداشت جهانی (WHO) در اکتبر ٢٠٢٢ از استراتژی جهانی ایمنی مواد غذایی ٢٠٢٢-٣٠ پرده برداری کرد. این استراتژی شامل ارتباط و همکاری عمومی برای شناسایی و رسیدگی به خطرات ایمنی، و همچنین نظارت و ارزیابی دقیق برای پیشگیری و پاسخ به بیماری‌های ناشی از غذای نا امن است.

 

سلامت جنسی و باروری

چالش‌های مهم پیرامون حقوق سلامت جنسی و باروری (SRHRs) از قبیل خشونت مبتنی بر جنسیت، آموزش جنسی ناکافی، ازدواج زودهنگام، بارداری نوجوانان، سلامت مادر، عفونت‌های مقاربتی، ناباروری، سقط جنین ناامن، سرطان‌های باروری و دسترسی ضعیف به خدمات SRHR نیز از چالش‌های اساسی حوزه‌ی سلامت است. بنابراین، دستیابی به پوشش همگانی سلامت و دسترسی بهتر به SRHR برای بهبود نتایج جمعیتی و ارتقای توسعه‌ی پایدار ضروری است.

 

آلودگی محیط زیست و تغییرات آب و هوا

آلودگی محیط زیست انسان، حیات وحش و زیستگاه آنان را تهدید می کند. فعالیت‌های انسانی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، موجب آلودگی خاک، هوا و آب می شود. همچنین اثرات نامطلوب فلزات سنگین سمی در محصولات سوخت و رنگ نیز یک تهدید قابل توجه در کشورهایی است که هنوز جایگزین‌ این مواد را نیافته‌اند. علاوه بر این موارد، آلودگی محیط زیست ممکن است باعث ایجاد تهدیدات امنیتی و سیاسی شود، بنابراین اقدامات فوری و راهکارهای پایدار برای کاهش آلودگی ضروری است.

سازمان بهداشت جهانی تغییرات آب و هوایی را مهم ترین عامل تهدید سلامت بشر در طولانی مدت معرفی کرد. علائم جهانی بیماری با افزایش دما و نگرانی‌های مربوط به آب و هوا در حال تغییر است. بیماری‌های مختلفی در برخی از مناطق در حال ظهور هستند و تغییرات آب و هوایی موجب بروز بلایای زیست محیطی بسیاری خواهد بود، از جمله امواج گرمای رواج‌یافته‌ی اخیر که معمولا افزایش خطرات بیماری و مرگ و میر و دسترسی کمتر به مواد غذایی را به همراه دارد.

 

سرطان و دیابت

سرطان عامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. عدم دسترسی به موقع به غربالگری، تشخیص و درمان سرطان به افزایش نرخ مرگ و میر مرتبط با سرطان در بسیاری از کشورها می‌انجامد؛ بنابراین پیشگیری از مرگ و میر ناشی از سرطان یکی دیگر از اهداف توسعه‌ی پایدار است. تشخیص مناسب و به موقع سرطان و به دنبال آن درمان موثر، می تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا را بهبود بخشد.

دیابت نیز یکی دیگر از بیماری‌های فرسایشی‌ای است که به شدت مردم، سیستم‌های مراقبت بهداشتی و اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد. علیرغم ارتباط دیرینه‌ی دیابت و اضافه وزن، شیوع دیابت در افراد با وزن طبیعی نیز امروزه در حال افزایش است. سرمایه‌گذاری موثرتر در حوزه‌ ی آموزش و حمایت از خود مدیریتی می‌تواند در پیشگیری و کاهش عوارض و تأثیرات این بیماری موثر باشد.

 

نتایج

در مجموع، شناسایی چالش‌های عمده‌ی سلامت عمومی برای دستیابی به سلامت مؤثر و پایدار حیاتی است. اولویت بندی، تخصیص بودجه و همکاری جدی‌تر از اقدامات ضروری دستیابی به اهداف بهداشت جهانی تا سال ٢٠٣٠ است. تلاش‌های جهانی باید پیش از اینکه این چالش‌ها به فوریت‌های بهداشت عمومی تبدیل شوند، آغاز شود.

 

منبع: News-Medical