بازگشت تحریم‌های شورای امنیت و سایه سنگین آن بر زندگی مردم ایران

با رد شدن پیش‌نویس قطعنامه روسیه و چین در شورای امنیت برای تعویق مکانیسم ماشه، شش قطعنامه تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران که از زمان برجام متوقف شده بود، بار دیگر از شامگاه شنبه پنجم مهر به وقت نیویورک لازم‌الاجرا شد.

مرکز خبر- روز جمعه ۴ مهرماه، قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین برای به تعویق انداختن بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی در شورای امنیت سازمان ملل متحد رای نیاورد و به این ترتیب، این تحریم‌ها شامگاه امروز بار دیگر به اجرا گذاشته خواهند شد.

بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی، پس از آن صورت می‌گیرد که فرانسه، آلمان و بریتانیا روند مکانیسم ماشه را که در برجام پیش‌بینی شده بود، فعال کردند. در رأی‌گیری شورای امنیت، علاوه بر چین و روسیه که پیشنهاددهندگان قطعنامه بودند، پاکستان و الجزایر نیز از آن حمایت کردند، اما اکثریتی متشکل از بریتانیا، فرانسه، ایالات متحده، سیرالئون، اسلوونی، دانمارک، پاناما، سومالی و یونان مخالفت خود را ابراز کردند. گویان و کره جنوبی نیز رأی ممتنع دادند.

این تحولات بار دیگر شکاف عمیق میان شرق و غرب بر سر پرونده هسته‌ای ایران را آشکار کرد. نماینده روسیه، کشورهای اروپایی را متهم به «سیاسی‌کاری» و «اخاذی» کرد و نماینده چین خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ را «علت اصلی مشکلات کنونی» دانست. در مقابل، نماینده فرانسه تأکید داشت که جمهوری اسلامی فرصت‌های دیپلماتیک را یکی پس از دیگری سوزانده و حاضر به همراهی با خواسته‌های جامعه جهانی نشده است.

 

تأثیر تحریم‌ها بر زندگی روزمره مردم

بازگشت تحریم‌ها تنها یک منازعه سیاسی در سطح بین‌الملل نیست بلکه تبعات مستقیم آن زندگی میلیون‌ها شهروند ایرانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هم‌زمان با این تحولات، بازار ایران شاهد افزایش افسارگسیخته قیمت دلار و جهش شدید بهای کالاهای اساسی است؛ روندی که فشار اقتصادی بر خانواده‌ها، به‌ویژه زنان سرپرست خانوار و اقشار آسیب‌پذیر را دوچندان کرده است. تنها طی چند روز گذشته قیمت دلار، بیش از ١۵ هزار تومان افزایش یافته و به تبع آن اقلام اساسی همچون برنج، روغن، چای، مرغ، گوشت و... افزایشی سرسام‌آور داشته‌اند.

زنان در ایران، به ویژه زنان سرپرست خانوار که پیش‌تر نیز به دلیل تبعیض‌های ساختاری با محدودیت‌های گسترده‌ای در عرصه اشتغال و دسترسی به منابع مالی روبه‌رو بودند، اکنون بیش از پیش در معرض بی‌ثباتی اقتصادی قرار دارند. بالا رفتن قیمت مواد غذایی، اجاره‌خانه و خدمات درمانی، بار مضاعفی بر دوش آن‌ها نهاده است؛ زنانی که اغلب مسئولیت نگهداری از کودکان و سالمندان خانواده را نیز برعهده دارند.

 

تقابل قدرت‌طلبی و زندگی روزمره

ناظران سیاسی معتقدند جمهوری اسلامی با پافشاری بر سیاست‌های قدرت‌طلبانه منطقه‌ای و هسته‌ای خود، عملاً زندگی شهروندانش را قربانی بازی‌های ژئوپلیتیک کرده است. تهدید مقام‌های ایرانی به قطع همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازگشت تحریم‌ها، نشانه‌ای از ادامه همان رویکرد تقابلی است که کشور را بیش از پیش در انزوا قرار می‌دهد.

در حالی که جمهوری اسلامی ایران تلاش می‌کند تحریم‌ها را به عنوان «ظلم جهانی» معرفی کند، واقعیت این است که بیشترین فشار بر دوش مردم عادی، و در میان آن‌ها به طور خاص بر زنان سنگینی می‌کند. در حالی که سیاستمداران در عرصه جهانی به رقابت‌های قدرت‌محور خود ادامه می‌دهند، قشر کم‌درآمد جامعه ایران، بیش از پیش در فقر فرو رفته و از دسترسی به نیازهای اساسی محروم می‌شوند و بازتولید خشونت اجتماعی، سیاسی، اتنیكی و فرهنگی موجی تازە بەراە خواهد انداخت.