نوروز اویسال: هر چه انکار ادامه یابد، انزوا همه‌جا را فرا خواهد گرفت
نوروز اویسال اصلان، نماینده حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM)، با تأکید بر تداوم ذهنیت صد ساله دولت، اظهار کرد که سیاست‌های انکار همچنان پابرجاست.
ساریا دنیز
مرکز خبر- زندان‌های ترکیه و کوردستان همواره به‌عنوان مکان‌هایی شناخته شده‌اند که در آنها شکنجه، بدرفتاری و نقض گسترده حقوق بشر رخ می‌دهد. در گزارش‌های اخیر، وقایع در زندان‌های جدید نوع S و Y و زندان‌های با امنیت بالا به‌ویژه مورد توجه قرار گرفته‌اند، زیرا ساختار معماری و شرایط انزوا در این زندان‌ها به‌طور قابل‌توجهی تشدید شده است.
با این حال، انزوای اعمال‌شده در زندان امرالی، که در جهان ویژە است، به سیاستی محوری تبدیل شده است. دولت این سیاست انزوا را از جزیره امرالی به تمام زندان‌ها و تقریباً به همه جنبه‌های زندگی گسترش داده است.
وضعیت بحرانی زندانیان بیمار: بی‌توجهی به سلامت در زندان‌ها
زندانیان بیمار در انتظار مرگ هستنددولت که مکانیسم‌های بین‌المللی و انتقادات و هشدارهای آنها را نادیده می‌گیرد، نه تنها بهبودی در جهت جلوگیری از شکنجه ایجاد نمی‌کند، بلکه موضعی اتخاذ کرده که شرایط موجود را حتی سخت‌تر می‌سازد. به ویژه با سیاست‌هایی که از انزوا و شکنجه به عنوان ابزاری برای سرکوب زندانیان سیاسی استفاده می‌کند، زندان‌ها برای زندانیان بیمار به خانه‌های مرگ تبدیل شده‌اند. طبق داده‌های منعکس شده در گزارش‌ها، در سال ۲۰۲۳، ۴٢نفر در زندان جان خود را از دست دادند. تا پایان ماه ژوئن ٢٠٢۴، این رقم به ۲۳ نفر رسید. اخیراً، یلدیریم هان، زندانی بیمار در زندان نوع T شرناخ که در لیست زندانیان به شدت بیمار انجمن حقوق بشر (İHD) قرار داشت، به دلیل وخامت وضعیتش به آنکارا منتقل شد، اما درمان در آنکارا نتوانست جان او را نجات دهد. صدها زندانی بیمار که با گزارش‌های مشکوک و بی‌اساس «می‌تواند در زندان بماند» از سوی موسسه پزشکی قانونی، از حقوق بنیادین خود محروم شده‌اند، عملاً در شرایط انزوا و بی‌رحمانه در زندان‌ها منتظر مرگ هستند. دولت با نادیده گرفتن مکانیسم‌های بین‌المللی و انتقادات و هشدارهای آنها، نه تنها از بهبود وضعیت جلوگیری کرده، بلکه با اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه‌تر، شرایط موجود را وخیم‌تر کرده است. این سیاست‌ها که از انزوا و شکنجه به عنوان ابزارهای سرکوب زندانیان سیاسی بهره می‌برند، زندان‌ها را به خانه‌های مرگ برای زندانیان بیمار تبدیل کرده‌اند.
چهل ماه بی‌خبری از عبدللە اوجالان: نگرانی‌ها در مورد وضعیت رهبر خلق کورد
انزوایی که به طور خاص در زندان امرالی اعمال می‌شود و به تمام زندان‌های ترکیه سرایت کرده، سال‌هاست که تأثیر خود را در تمام حوزه‌های کشور نشان می‌دهد. عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، که در زندان با امنیت بالای نوع F امرالی تحت شدیدترین شرایط انزوا نگهداری می‌شود، چهل ماه است که هیچ‌گونه ارتباطی با جهان بیرون نداشته است. این انزوای شدید نه تنها رهبر اوجالان، بلکه سه تن از همراهان وی، عمر حیری کونار، حمیلی ییلدیریم و ویسی اکتاش را نیز در بر می‌گیرد. دولت ترکیه با تکیه بر «مجازات‌های انضباطی» بهانه‌ای برای اعمال شرایط سختگیرانه در زندان‌ها تراشیده و به درخواست‌های مکرر وکلا، خانواده‌ها و نمایندگان مجلس برای ملاقات با زندانیان سیاسی پاسخ نمی‌دهد. این سیاست‌های انزوایی با تصمیمات مکرر برای ممنوعیت ملاقات با وکیل در دوره‌های شش ماهه تداوم یافته است. به‌ویژه تصمیم اخیر دادگاه اجرای احکام بورسا در تاریخ ۳ مه ٢٠٢۴، نمونه‌ای از این رویکرد سرکوب‌گرانه است. در ۸ سال گذشته، حداقل ۱۳ بار تصمیمات مشابهی برای ممنوعیت ملاقات با وکیل برای عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، صادر شده است.
اعتراضات زندانیان ادامه دارد: مقاومت در برابر سیاست‌های انزوا
زندانیان به اعتراضات خود ادامه می‌دهندزندانیان در ترکیه و کوردستان برای پایان دادن به نقض حقوق بشر در زندان‌ها و اعتراض به انزوای عبدالله اوجالان، به اعتراضاتی که از ۲۷ نوامبر ۲۰۲۳ آغاز کرده‌اند، ادامه می‌دهند. این زندانیان، که از ۴ آوریل اعتصاب غذای چرخشی خود را به مرحله جدیدی رسانده‌اند، دادگاه‌ها را تحریم کرده و از شرکت در تماس‌های تلفنی و ملاقات‌های خانوادگی خودداری می‌کنند. در خارج از زندان‌ها، خانواده‌های این زندانیان نیز به طور فعال در تلاش هستند تا صدای اعتراض خود را به جامعه جهانی برسانند.
دیدار با وزیر
خانواده‌های زندانیان اخیراً با یلماز تونچ، وزیر دادگستری، دیدار کردند. این دیدار، رویکرد دولت به مسئله زندان‌ها را نمایان ساخت. در این نشست، خانواده‌های زندانیان و نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM) که آنها را همراهی می‌کردند، به وضعیت عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد که در سلول انفرادی تحت انزوا نگهداری می‌شود، اشاره کردند. استفاده از عنوان "جناب عبدالله اوجالان" موجب ناراحتی وزیر شد. خانواده‌های زندانیان تاکید کردند که شرایط فرزندانشان مرتبط با انزوای امرالی است. این دیدار که ۲۱ دقیقه به طول انجامید، به طور ناگهانی توسط وزیر خاتمه یافت.
«اصرار دولت بر سیاست‌های انزوا»
نوروز اویسال اصلان، نماینده حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM) و عضو کمیسیون حقوق بشر مجلس، که در دیدار خانواده‌های زندانیان با یلماز تونچ، وزیر دادگستری، شرکت کرده بود، در گفتگو با خبرگزاری ما وضعیت را ارزیابی کرد. اویسال اصلان با اشاره به اینکه مشکلات زندان‌ها در ترکیه و کوردستان جدید نیست و متناسب با فضای سیاسی پیش می‌رود، تاکید کرد که منبع اصلی انزوا، زندان امرالی است. او در ضمن تحلیل وضعیت زندان‌ها، پیش‌بینی‌های خود را نیز در مورد نتایج این دیدار با وزارت دادگستری مطرح کرد.
نوروز اویسال اصلان اظهار داشت: متأسفانه ده‌ها زندانی در زندان‌های ترکیه جان خود را از دست می‌دهند یا مرگ‌های مشکوکی رخ می‌دهد. در حال حاضر هیچ نشانه‌ای از بهبود یا تغییر در سیاست‌هایی که زندان‌ها را به خانه‌های مرگ تبدیل کرده‌اند، دیده نمی‌شود. وضعیت زندان‌ها در ترکیه و کوردستان با تعداد بالای زندانیان، ازدحام بیش از حد، و نقض گسترده حقوق بشر در بسیاری از جنبه‌ها از جمله دسترسی به بهداشت اساسی، شرایط فیزیکی نامناسب، انزوای ، محدودیت در ارتباط با دنیای خارج، محرومیت از فعالیت‌های اجتماعی، و محدودیت‌های آزادی بیان، وخیم است. این وضعیت به‌ویژه برای زندانیان سیاسی بسیار نگران‌کننده‌تر است و تصویر تیره‌تری را نشان می‌دهد.
«سیاست‌های انزوای امرالی و انعکاس آن در تمامی زندان‌ها»
نوروز اویسال اصلان با بیان اینکه نقض حقوق بشر در تمام زندان‌ها رخ می‌دهد، اما مجازات مضاعف علیه زندانیان سیاسی اعمال می‌شود، اظهار داشت: به دلیل اقدامات متعدد علیه زندانیان سیاسی که به صورت سیاسی، خودسرانه و به عنوان مجازات دوم به منظور تسلیم یا هدف قرار دادن اراده فرد اعمال می‌شود، وضعیت زندانیان سیاسی در زندان‌ها بسیار وخیم‌تر است. در زندان‌های ترکیه و کوردستان، تحت عنوان مدرنیزاسیون، گذار به سیستم سلولی که افراد را در اتاق‌های انفرادی نگهداری می‌کند، با گسترش زندان‌های نوع S و Y و ایجاد موانع برای دسترسی زندانیان بیمار به درمان، شرایط را برای زندانیان بدتر کرده است. علاوه بر این، وضعیت انزوای مداوم در امرالی به عنوان بحران اصلی، نقض حقوق زندانیان را تشدید می‌کند.
نماینده حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM) با بیان اینکه کرامت انسانی در زندان‌ها به طور مکرر نادیده گرفته می‌شود، اظهار داشت که این وضعیت ناشی از ابعاد متعدد و تأثیرات چندجانبه سیستم انزوایی است که در امرالی طراحی و به اجرا گذاشته شده است.
نوروز اویسال اصلان در ادامه سخنان خود بیان کرد: انزوایی که از جنبه‌های متعدد بر زندان‌ها تأثیرگذار است، از مشروعیت بخشیدن به انزوا در امرالی تا گسترش سیستم انزوا در سایر زندان‌ها که با قوانین بین‌المللی و اصول کرامت انسانی مغایرت دارد، قابل مشاهده است. از منظر سیاسی، با توجه به نقش برجسته و موقعیت عبدللە اوجالان و جایگاه او در میان ملت کورد، این انزوا به‌عنوان ابزاری در چارچوب جنگ و راه‌حل‌های سیاسی علیه وی به کار گرفته می‌شود. علاوه بر این، ابعاد دیگر انزوای اعمال‌شده در امرالی، در سایر زندان‌ها نیز منعکس می‌شود که نشان‌دهنده تأثیرات گسترده و چندجانبه این سیاست‌ها است.
«تأثیرات همه‌جانبه انزوای امرالی: از زندان تا جامعه»
نوروز اویسال اصلان، با اشاره به انزوای اعمال‌شده در زندان امرالی به عنوان منبع هرگونه بی‌قانونی در ترکیه، بیان داشت: انزوا تأثیرات خود را از جنبه‌های مختلف نشان می‌دهد. زندان‌ها به‌طور مستقیم تحت تأثیر این سیاست قرار دارند. این سیاست نه تنها به‌عنوان یک اقدام ضد راه‌حل، بلکه به‌عنوان یک حوزه بی‌قانونی عمل می‌کند. هر جا که نشانه‌هایی از بی‌راه‌حلی و بی‌قانونی دیده شود، می‌توان اثرات سیاست انزوای امرالی را مشاهده کرد. نوروز اویسال اصلان اظهار داشت که حزب وی و بسیاری از نهادهای دیگر درخواست‌هایی برای دیدار با عبدالله اوجالان ارائه داده‌اند، اما این درخواست‌ها بدون پاسخ مانده است.
او با تأکید بر اینکه سیستم انزوا را نمی‌توان جدا از سیاست‌های جنگی و انکار ملت کورد در نظر گرفت، افزود: انزوای اعمال‌شده در امرالی به‌عنوان منبعی برای سیاست‌هایی نظیر مجازات سیاسی، رفتار خودسرانه و تلاش برای تسلیم کردن زندانیان عمل می‌کند. به همین دلیل، زندانیان در زندان‌ها بارها دست به اعتصاب غذا زده و فراخوان‌های متعددی برای رعایت قانون و لغو انزوا توسط دولت داده‌اند. این فراخوان‌ها در دوره‌های گذشته تأثیری بر روند راه‌حل‌های سیاسی نیز داشته است. در سال ۲۰۱۹، پس از۸ سال، این امر منجر به برگزاری ملاقات با وکیل شد. سال گذشته نیز اعتصاب غذای چرخشی ادامه یافت که از ۲۷ نوامبر تا چهار آوریل به طول انجامید و پس از آن تحریمی با همان خواسته‌ها دنبال شد.
این وضعیت اعتراضی زندانیان در بیرون از زندان‌ها نیز با اقدامات خانواده‌های زندانیان، به ویژه مادران، از جمله مادران صلح یا مادران از بخش‌های مختلف جامعه که از این خواسته حمایت می‌کنند، به شکل نوبت‌های عدالت، تجمعات جلوی زندان و تظاهرات مقابل وزارتخانه همراه بوده است.
«واکنش تدافعی وزیر به اعتراضات خانواده‌های زندانیان»
نوروز اویسال اصلان با اشاره به دیدار اخیر خانواده‌های زندانیان با وزارت دادگستری، توضیح داد که این جلسه بازتابی از فعالیت‌ها و وضعیت این خانواده‌ها بود. وی این دیدار را این‌گونه خلاصه کرد: در این جلسه، همان نگرش دولتی که ملت کورد و مسئله کورد را نادیده می‌گیرد و واقعیت جنگ را انکار می‌کند، در انکار انزوای امرالی نیز به وضوح دیده شد. وزیر ما را با عدم تحمل نسبت به مادران و با موضعی تدافعی که واقعیت را تحریف می‌کرد، پذیرفت.
نوروز اویسال اصلان اظهار داشت که علی‌رغم تمام انکارها و اظهارات وزیر، خانواده‌های زندانیان واقعیت‌ها را بیان کردند.
«سیاست‌های انزوا و بی‌قانونی»
نوروز اویسال اصلان با اشاره به اینکه گفتمان و نگرش وزارتخانه متکی بر ذهنیتی انکاری است که بیش از صد سال ادامه داشته، بیان داشت: در این مرحله، مبارزه مادران علیه این ذهنیت انکاری ادامه خواهد یافت و این مبارزه از طریق گفتمان خود مادران به نمایش گذاشته شد. این دیدار نمایانگر اصرار بر انکار، بی‌قانونی، نقض حقوق بشر و بدرفتاری بود. این شرایط نه تنها به امرالی محدود نمی‌شود، بلکه نشان‌دهنده تداوم بی‌قانونی در تمامی حوزه‌ها در ترکیه است. ذهنیتی که انزوا در امرالی را انکار می‌کند، در هر حوزه‌ای که به عنوان بی‌قانونی توصیف می‌شود، به انکار وجود بی‌قانونی ادامه خواهد داد و این وضعیت همه جا خود را نشان خواهد داد.
