«چهار سال پس از طالبان؛ افغانستان درگیر شدیدترین بحران حقوق بشر و انسانی»
در چهارمین سالروز حاکمیت طالبان، انتقادها از ادامهی محدودیتهای این گروه علیه زنان اوج گرفته است. فعالان حقوق بشر میگویند در این مدت بیش از صد فرمان محدودکننده صادر شده که نیمی از جمعیت افغانستان را از ابتداییترین حقوق انسانی محروم کرده است.

مرکز خبر- روز دوشنبه ٢٧ مردادماه، فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در دیدهبان حقوق بشر، بهمناسبت چهارمین سالگرد به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان در حساب کاربری خود در ایکس(توییتر سابق)، پیامی منتشر کرد و از ادامهی محدودیتهای این گروه علیه زنان انتقاد کرده و گفت: «در چهار سال گذشته، زنان بیشتر از همه قربانی سیاستها و محدودیتهای طالبان بودهاند.»
فرشته عباسی در ادامه گفت: «از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در آگوست ۲۰۲۱، این کشور با یکی از شدیدترین بحرانهای حقوق بشری و انسانی در جهان مواجه شده است. تقریباً ۲۳ میلیون افغان، بیش از نیمی از جمعیت، تا پایان سال با ناامنی غذایی روبهرو خواهند شد. افغانهای مقیم خارج که به افغانستان بازگردانده یا اخراج میشوند، با نرخ بالای بیکاری، سیستم بهداشتی فروپاشیده و دسترسی محدود به کمکهای انسانی مواجهاند.»
وی در ادامه گفت: زنان با محدودیتهای شدید در زمینه آموزش، اشتغال و آزادی بیان و تردد روبهرو هستند. دیدهبان حقوق بشر، سازمان ملل و دیگر نهادها، قتلهای خارج از دادرسی قانونی، ناپدیدسازیهای اجباری، بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و دیگر بدرفتاریها با کارکنان سابق دولت را مستند کردهاند.
فرشته عباسی سالگرد حاکمیت طالبان را «یادآور تیرگی و شدت نقض حقوق بشر» خواند و گفت: چهارمین سالگرد به قدرت رسیدن طالبان یادآور تلخ سوءاستفادههای گسترده و جدی در افغانستان است، اما همچنین فراخوانی برای اقدام است. تمامی دولتها باید بازگرداندن اجباری افغانها را متوقف کنند و اطمینان حاصل کنند که افراد در معرض خطر، مسیرهایی برای دسترسی به امنیت دارند. دولتهایی که با طالبان تعامل میکنند، باید فشار بیاورند تا سوءاستفادههای خود علیه زنان را پایان دهد.
وی در پایان از شورای حقوق بشر سازمان ملل خواست فوراً یک مکانیزم جامع پاسخگویی برای افغانستان ایجاد کند تا به تحقیق، جمعآوری و حفظ شواهد سوءاستفادههای جدی بپردازد و کار حیاتی کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان را تکمیل کند.
همزمان، جورجت گانیون، معاون سیاسی دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) نیز تأکید کرده که زنان در این چهار سال، از حقوق و کرامت انسانی خود محروم شدهاند.
طی چهار سال گذشته و پس از بازگشت طالبان به قدرت، زنان این کشور از تمامی حقوق خود محروم شدهاند. محدودیتهای گسترده بر آموزش، اشتغال و آزادیهای اجتماعی زنان را از تمامی عرصههای عمومی حذف کرده و آنها را به کنج خانهها رانده است. حذف زنان از عرصههای آموزشی و اقتصادی ضربهای جدی به توسعهی پایدار این کشور بحرانزده وارد کرده است. افغانستان، که پیشتر نیز با بحرانهای اقتصادی، فقر و وابستگی به کمکهای خارجی دست و پنجه نرم میکرد، اکنون با تضعیف ظرفیت انسانی زنان، بیش از پیش به سوی انزوای بینالمللی و عقبماندگی حرکت میکند.
طالبان با اعمال بیش از صد فرمان محدودکننده علیه زنان، در واقع تصویری روشن از ماهیت ایدئولوژیک و اقتدارگرایانهی خود ارائه کردهاند؛ جریانی که عملاً نیمی از جامعه را از مشارکت بازمیدارد. این سیاستها، افغانستان را به یکی از معدود کشورهایی در جهان بدل کرده که زنان در آن از ابتداییترین حقوق انسانی محروماند و علیرغم تداوم فشارهای حقوق بشری و اعتراض فعالان مدنی، گروه بنیادگرای طالبان تاکنون انعطافی نشان ندادهاند. این امر نشان میدهد که بدون یک راهبرد جامع و هماهنگ جامعهی جهانی ترکیبی از فشار سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک تغییر چشمگیری در وضعیت زنان افغانستان بعید به نظر میرسد.