برگزاری کارگاه آگاهیبخشی خطرات و درمان اعتیاد در دانشگاه بغداد
پدیدهٔ اعتیاد یکی از مسائل جدیای است که بر جوانان و جامعه بهطور کلی تأثیر میگذارد؛ همانگونه که در کارگاهی که توسط واحد امور زنان و واحد آموزشهای مستمر در بغداد برگزار شد، به آن اشاره شد.

رجاء حميد رشيد
عراق- گسترش پدیدهٔ اعتیاد در سالهای اخیر، بهویژه در میان جوانان، باعث نگرانی در میان افکار عمومی و محافل حقوقی شده است. دلایل شیوع آن به عوامل درهمتنیدهای بازمیگردد که ابعاد امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و روانی را دربرمیگیرد.
روز دوشنبه، ۲۱ آوریل ۲۰۲۵، واحد امور زنان با همکاری واحد آموزشهای مستمر، کارگاهی را با عنوان «شناخت نشانههای اعتیاد؛ راهنمایی برای مادران و پدران» در دانشکدهٔ علوم دختران در پایتخت عراق، بغداد برگزار کردند.
رشا الجبوری، مشاور خانواده و مربی اصلاح رفتار، در این کارگاه تأکید کرد که «شیوع اعتیاد در سالهای اخیر پدیدهای نگرانکننده است، بهویژه در میان جوانان، و دلایل آن به مجموعهای از عوامل پیچیده برمیگردد که شامل جنبههای امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و روانی است.»
او به اعتیاد روانی و رفتاری همچون اعتیاد به اینترنت، قمار یا روابط غیراخلاقی نیز، گرچه از نظر شدت کمتر از اعتیاد شیمیایی است، اما منجر به انزوای اجتماعی شدید، افت تحصیلی، افسردگی و فروپاشی خانواده میشود.
رشا الجبوری در ادامه به دلایل گسترش اعتیاد در عراق اشاره کرد: از جمله آشفتگی امنیتی پس از سال ۲۰۰۳، «عراق شاهد ضعف در کنترل امنیتی و باز بودن مرزها بود که کشور را به بازاری فعال برای مواد مخدر تبدیل کرد.» همچنین فقر، بیکاری و نبود فرصتهای اقتصادی بسیاری از جوانان را بهسوی اعتیاد سوق داده است؛ اعتیادی که وسیلهای برای فرار از واقعیت دشوار زندگی شده است. افزون بر آن، ضعف آگاهی عمومی، فروپاشی خانوادهها، نبود آموزش درباره خطرات مواد مخدر، و ضعف نظارت خانوادگی، بر شدت گرایش جوانان به مصرف مواد افزوده است، بهویژه در نبود حمایت روانی. فشارهای روانی و اجتماعی، درگیریهای مداوم، آوارگی و نبود احساس امنیت نیز، از جمله عواملی هستند که جوانان را زیر فشار روانی قرار داده و بهسوی مصرف مواد میکشاند.
از سوی دیگر، دکتر شیماء صاحب علوش، مسئول واحد امور زنان در دانشکده علوم دختران، تأکید کرد که موضوع اعتیاد از مسائل بسیار مهم است و در چارچوب ستون دومِ برنامه راهبردی قرار دارد که از سوی وزیر آموزش عالی و پژوهش علمی عراق اعلام شده است.
او افزود: «این پدیده بهطور مستقیم زنان را تحتتأثیر قرار میدهد، چرا که زن، بهعنوان مادر، ستون اصلی خانواده است و نقش اصلی را در پیگیری رفتار و مراقبت از فرزندان ایفا میکند؛ چه دختر باشند و چه پسر، چرا که اعتیاد پدیدهای نیست که محدود به یک جنس خاص باشد.» او تأکید کرد که مادر، چه خانهدار باشد و چه شاغل، باید نقشی فعال و محوری ایفا کند؛ از طریق نظارت دقیق بر رفتار فرزندان در خانه و خارج از آن، و با بهکارگیری روشهای علمی، فرزندان را در بر بگیرد تا بتواند در درمان و محافظت آنها از افتادن در دام نابودی نقشآفرینی کند. به این ترتیب، او نهتنها ثبات خانواده را حفظ میکند، بلکه در ساختن جامعهای عاری از آسیبهای اجتماعی سهیم میشود.
این نشست با مجموعهای از توصیهها برای مقابله با این پدیده خطرناک به پایان رسید، از جمله: افزایش آگاهیرسانی و راهاندازی کارزارهای آموزشی در مدارس، دانشگاهها و رسانهها درباره خطرات مواد مخدر؛ بهبود وضعیت اقتصادی از طریق فراهم کردن فرصتهای شغلی برای جوانان برای کاهش بیکاری؛ تقویت نظارت امنیتی و مبارزه با شبکههای قاچاق؛ تشدید نظارت بر توزیع داروها؛ و ارائه برنامههای حمایتی برای خانوادهها بهمنظور تقویت نقش آنها در پیشگیری از اعتیاد.