افزایش بحران روانی و خشونت خانگی علیه زنان افغانستان؛ «فروپاشی خاموش» زیر سایه طالبان
جنبش اعتراضی زنان «شنبههای ارغوانی» در تازهترین گزارش خود از افزایش بیماریهای روانی و خشونتهای خانگی در برابر زنان افغان تحت حاکمیت طالبان ابراز نگرانی کرده و آن را «بحران خاموش» در حال گسترش خوانده است.

مرکز خبر- بیش از چهار سال از بازگشت طالبان به قدرت میگذرد، اما آثار سیاستهای محدودکننده این گروه بر زندگی زنان افغانستان هر روز عمیقتر میشود. از ممنوعیت آموزش و اشتغال گرفته تا حذف از فضاهای عمومی، همهی این اقدامات به شکل مستقیم سلامت روان و امنیت فردی زنان را هدف گرفتهاند.
جنبش شنبههای ارغوانی، با انتشار گزارشی تازه که روز یکشنبه ٢٧ مهرماه در حساب کاربری ایکس (توییتر سابق) این جنبش منتشر شده است، از تشدید بیماریهای روانی و افزایش خشونت خانگی علیه زنان افغانستان تحت حاکمیت طالبان ابراز نگرانی کرد و ضمن ارائهی تصویری تکاندهنده از وضعیت زنان در جامعهای که در آن «زن بودن»، به جرم تبدیل شده است، هشدار داد که بحران روانی و خشونت خانگی در افغانستان به «مرحلهی بحرانی» رسیده و سکوت جهانی در برابر آن، خطر عادیسازی ظلم طالبان را در پی دارد.
در این گزارش آمده است که میزان افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و خودکشی در میان زنان افغانستان از سال ۲۰۲۱ تاکنون بهشدت افزایش یافته است. زنان به دلیل محرومیت از تحصیل، کار، و مشارکت اجتماعی، با احساس بیارزشی و انزوا مواجهاند.
در این گزارش آمده است: «وقتی همه درها بر روی زنان بسته میشود، ذهن و روان آنها تبدیل به زندانی میشود که هیچ خروجی ندارد.»
در این گزارش همچنین با اشاره به رشد چشمگیر خشونتهای خانگی، آمده است: «با از میان رفتن نهادهای قضایی مستقل و تعطیلی پناهگاههای امن برای زنان، بسیاری از قربانیان نهتنها امکان شکایت ندارند، بلکه از سوی خانواده و جامعه نیز مورد سرزنش قرار میگیرند.»
در بخش دیگری از گزارش آمده است:«ما شاهد خاموش شدن صدای بازماندگان و عادیسازی خشونت هستیم. سیاستهای طالبان نهتنها زمینهساز خشونتاند، بلکه آن را تحمیل میکنند.»
جنبش شنبههای ارغوانی در بخش دیگری از گزارش خود، از تلاش برخی کشورهای غربی برای تعامل با طالبان به نام کمکهای بشردوستانه بهشدت انتقاد کرده و هشدار داده است که این روند، در صورت نداشتن پیششرطهای حقوق بشری، نوعی مشروعیتبخشی به رژیم جنسیتستیز طالبان محسوب میشود.
در ادامهی این گزارش آمده است: «گفتوگو بدون پاسخگویی، دیپلماسی نیست—همدستی است. شما نمیتوانید حکومتی را عادی جلوه دهید که زن بودن را جرم میداند.»
این جنبش برای مقابله با بحران موجود، چهار اقدام فوری را از جامعه جهانی خواسته است: «بازگرداندن تحریمهای هدفمند علیه رهبران طالبان؛ افزایش بودجه و حمایت از سازمانهای زنمحور افغانستانی؛ ایجاد مسیرهای بینالمللی برای پناه دادن به زنان در معرض خطر؛ بهرسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت بینالمللی.»
در پایان، جنبش شنبههای ارغوانی تأکید کرده است که تنها با پاسخگویی بینالمللی، همبستگی مدنی، و مقاومت جمعی زنان میتوان امید به تغییر را زنده نگه داشت.