غربالگری روشی برای جلوگیری از تولد نوزادانی است، که نقص کروموزومی یا ناهنجاری شدید جسمی دارند.

 

مرکز خبر- سیاست‌های جمعیتی کلان، ایران را به سویی می‌برد که در آن، شماری از محافظه‌کاران  و در راس آن‌ها علی خامنەای، قصد دارند با محدود کردن غربالگری، فرزندآوری را اشاعه دهند، در حالی‌که پیشتر در سال ۱۳۸۴ بر اساس فتوایی از علی‌ خامنه‌ای و چند مرجع دیگر، ماده‌ی واحده "سقط درمانی" در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان هم آن را تایید کرد.

این روش ۱۵ سال در ایران مانع به دنیا آمدن کودکانی شده که یا زندگی مادر را به خطر می‌اندازند، یا عمرشان کوتاه و پرمشقت است، یا نقص کروموزومی دارند. اما ناگهان شماری از نمایندگان مجلس تصمیم گرفته‌اند قوانین موجود را تغییر دهند.

این تغییرات قرار است در قالب طرح جمعیت و تعالی خانواده تصویب شود که هدفش افزایش جمعیت است. سیاستی که به دستور رهبر ایران در حال اجراست.

انتقادها به این طرح و مواد آن اما بسیار زیاد بوده و به تازگی شورای نگهبان هم آن را رد کرده و به مجلس بازگردانده است. یکی از برجسته‌ترین انتقادها به طرح مجلس پیامدهای مالی هزینه‌های تحمیلی ناشی از اجرای آن است. تاحدی که به گفته‌ی معاون پیشگیری سازمان بهزیستی در صورت لغو غربالگری این هزینه‌ها می‌تواند تا ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد هم بالا برود.

فاطمه رضوان مدنی در این زمینه در مصاحبه با سایت فرازچنین گفته است: ''اگر ۷ هزار جنین معلولی که از سال ۹۲ تاکنون شناسایی و سقط ‌درمانی شدند را نادیده می‌گرفتیم، اکنون سازمان باید ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای آن‌ها هزینه می‌کرد. این رقم با توجه به ۱۲ میلیون تومان، متوسط مقرری سالانه‌ای که توسط بهزیستی پرداخت می‌شود و با توجه به امید به زندگی این افراد که برابر ۲۵ سال است، برآورد شده است. سازمان بهزیستی در طول این مدت برای پیشگیری از معلولیت‌های ناشی از اختلالات ژنتیک با هزینه کردن ۱۴۴ میلیارد تومان از سال ۹۲ توانسته مبلغ یک هزار و ۹۵۶ میلیارد تومان صرفه‌جویی کند. البته ناگفته پیداست که نباید از هزینه‌‌های آموزشی با کاهش ورودی‌های استثنایی آموزش و پرورش، هزینه‌های درمانی، عاطفی و اجتماعی مثل ازدواج و اشتغال آن‌ها چشم‌پوشی کرد. مجلس نیز در حالی از این هزینه‌ها غافل شده که حتی وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و کمیسیون بهداشت مجلس را در جریان نگذاشته است.''

فاطمه رضوان مدنی، معاون پیشگیری سازمان بهزیستی ایران همچنین بر هزینه‌های فرسایشی درمان بیماری‌های ژنتیکی تاکید می‌کند و می‌افزاید: ''در کشورهایی که امکانات مالی و زیرساخت‌های پزشکی لازم را نداشته باشند بیش از ۸۰ درصد این بیماری‌ها منجر به معلولیت کشنده در زمان طفولیت و یا معلولیت شدید در تمام طول عمر می‌شوند. این بیماری‌ها به‌دلیل ماهیت پیچیده و ایجاد عوارض بلند مدت، منجر به افزایش مستمر مراجعات بیمارستانی و مطالبه گسترده و مستمر خدمات درمانی می‌شود''.

انجمن علمی ژنتیک پزشکی هم در نامه‌ای به نمایندگان مجلس هشدار داده که با توجه به افزایش روزافزون سن ازدواج و بارداری در ایران که "عامل مستقیم رشد تصاعدی سندرم‌های کروموزومی در سراسر دنیاست" حذف برنامه‌های غربالگری "نه تنها کمکی به رشد جامعه نخواهد کرد، بلکه از سلامت جسمی، ذهنی، روانی، اجتماعی و اقتصادی جامعه خواهد کاست."

به تعبیر دیگر، بر اساس آمار، اگر غربالگری به طور کامل حذف شود، سالانه حدود ۸ هزار کودک دارای نقص شدید فیزیکی یا سندرم‌های کروموزمی به جمعیت ایران اضافه می‌شوند.