رِژنە سلام  

حلبچه- با آغاز بهار، در اکثر نواحی کوهستانی کوردستان، گیاهان خوراکی ویژه‌ای رشد می‌کنند که به‌ویژه از نظر خواص درمانی و تغذیه‌ای ارزش زیادی دارند. مردم این سرزمین، به‌ویژه ساکنان روستاها، هر ساله پس از پایان زمستان، با رسیدن بهار به دل کوه‌ها و دمنوش‌ها می‌روند تا این گیاهان را جمع‌آوری کرده و به بازار بفرستند. این فعالیت نه تنها یک منبع درآمد برای بسیاری از افراد ایجاد می‌کند، بلکه مردم نیز به شدت به این گیاهان گرایش دارند زیرا علاوه بر فواید سلامتی، طعمی خاص و منحصر به فرد دارند. در برخی مناطق کوردستان، بیش از ۲۰ نوع گیاه خوراکی طبیعی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به کنگر، لوشه، گُلمزە، ریواس، تُلَکە، کوزلە، پَلپینە، بابونه و پونه اشاره کرد.

در میان کوهستان‌های کوردستان، گروهی از زنان با هم تصمیم گرفته‌اند که امسال نیز گیاهان بهاری را جمع‌آوری کنند.

خَمگین‌ کاکه، یکی از این زنان، که در دل کوهستان‌های هورامان حضور دارد، می‌گوید: «ما در فصل بهار به هورامان می‌رویم زیرا گیاهان تنها یک‌بار در این فصل می‌رویند. در کوه‌ها و باغ‌ها انواع مختلفی از این گیاهان وجود دارند که با یکدیگر تفاوت دارند. حتی گیاهانی که در دشت و کوه می‌رویند، تفاوت‌هایی با هم دارند.»

خَمگین در حالی که در هوای بهاری صحبت می‌کند، به انواع مختلف گیاهان اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که نوعی گیاه وجود دارد که با هفت گیاه دیگر ترکیب می‌شود و به‌صورت سرد (خام یا همراه با ماست و دوغ) مصرف می‌شود و خواص بسیاری دارد. او می‌گوید: «کنگر، گَبلە، ریواس، گیلاخە، روسکە و گیاهانی همچون بنفشه، گیانَرمینە، روقە با هم ترکیب می‌شوند و خوراکی گیاهی خاصی تهیه می‌شود که سرد مصرف می‌شود و فواید درمانی فراوانی دارد.»

بَناز، با پوشش لباس کوردی، در کنار دوستانش به جمع‌آوری گیاهان بهاری مشغول است و می‌گوید: «نزدیک به ۶۵ نوع گیاه بهاری در این مناطق وجود دارد که هرکدام ویژگی منحصر به‌فرد خود را دارند. برخی از این گیاهان پخته می‌شوند، برخی به‌صورت خام خورده می‌شوند و برخی دیگر باید با ماست یا دوغ مصرف شوند.» در پایان، او تأکید می‌کند که بیشتر این گیاهان کاربردهای درمانی دارند و باید به‌درستی از آن‌ها مراقبت کرد. این گیاهان بهاری، سرمایه‌ای ملی هستند که باید از آن‌ها بهره‌برداری درست کرد تا مردم از فوایدشان بهره‌مند شوند.