«قوانین به تنهایی کافی نیستند و سوسیالیسم تضمین‌کننده برابری است»
فعال حقوق زنان و فعال حقوقی تونسی، حنان المحجوبی، بر این باور است که مبارزه با همه اشکال خشونت علیه زنان، از جمله خشونت سیاسی، تنها به اجرای قانون محدود نمی‌شود، بلکه نیازمند آگاه‌سازی زنان و استمرار مقاومت برای دستیابی به عدالت است.
زهور المشرقی
تونس – حنان المحجوبی، فعال حقوق زنان و فعال حقوقی تونسی با اشاره به اینکه میزان مشارکت زنان در زندگی سیاسی تونس کاهش یافته است و به موانع قانونی و اجتماعی اشاره نمود و بر تقویت نقش زنان از طریق آگاه‌سازی، جنسیت‌زدایی بودجه و اجرای قوانین برای محافظت آن‌ها در برابر خشونت و حاشیه‌نشینی تأکید کرد.
حنان المحجوبي، معاون دبیرکل حزب سوسیالیست، اظهار داشت: «تونس همواره پیشگام در ارائه فرصت به زنان توانمند در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و سایر حوزه‌های پیشرو بوده است. با این حال، کاهش آشکاری از حضور زنان در احزاب سیاسی و امور عمومی ثبت شده است. به ویژه سال‌های پس از انقلاب، حضور زنان بسیار گسترده و چشمگیر بود؛ حتی از لحاظ تعداد نامزدها، انقلاب فرصتی بود برای زنان تا توانایی‌های خود را نشان دهند و به کشور خدمت کنند. وی گفت: گویی این جریان انقلابی، تمام توانایی‌های زنان را به صحنه آورد و آن‌ها با قدرت در انتخابات ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ شرکت کردند، قبل از آنکه مشارکت آن‌ها در سال‌های اخیر، به ویژه در سمت‌های رهبری، کاهش یابد.»
عوامل کاهش مشارکت زنان و ضرورت رهبری زنانه
حنان المحجوبي در توضیح عوامل کاهش مشارکت زنان گفت: طرز فکر جامعه تحت سلطه‌ی مردسالاری و واپس‌گرایی تغییر نکرده است. باز هم زنان به‌عنوان ناقص‌العقل و ناقص‌الدین طبقه‌بندی می‌شوند و تقسیم نقش‌ها بازگشته است، به‌طوری که مکان زنان خانه و پرورش فرزندان در نظر گرفته می‌شود.
وی همچنین به خشونت و توهین‌های روانی و اخلاقی که زنان در پارلمان و در خارج از پارلمان تجربه می‌کنند، اشاره کرد و گفت: «جامعه مردسالار وقتی زنی را قضاوت می‌کند، هدفش اخلاق اوست نه کار یا مبارزه‌اش.»
دعوت به تقویت رهبری زنان در احزاب و جامعه
وی با اشاره به اینکه قانون انتخابات نیز مانعی برای نامزدی زنان بود و پس از اجرای قانون تساوی جنسیتی (تناصف) این مشکل تا حدودی حل شد، گفت: این دستاوردها محصول تلاش و مبارزه‌ی زنان بود. با این حال، پس از حذف تناصف در آخرین انتخابات، پارلمانی شکل گرفت که زنان در آن غایب بودند. علاوه بر این، برخی احزاب از حضور زنان در دفاتر اجرایی، دفاتر سیاسی یا شورای مرکزی خود جلوگیری می‌کنند.
حنان المحجوبی تأکید کرد که «حمایت از مشارکت زنان در سیاست و زندگی عمومی در ابتدا نیازمند آگاه‌سازی سیاسی درباره اهمیت نقش زنان است و این موضوع باید به‌عنوان اولویت دیده شود، نه مسئله‌ای ثانویه. او معتقد است که تنها زنان می‌توانند از حقوق خود دفاع کنند. اگرچه حزب سوسیالیستی که به آن تعلق دارم، سازمان ویژه‌ای برای زنان ندارد، اما این موضوع ناشی از دیدگاهی جمعی است که زن را بخش اساسی و نه استثنایی جامعه می‌داند.» وی بر ضرورت تقویت فرصت‌های رهبری برای زنان از طریق آگاه‌سازی و جنسیت‌زدایی بودجه تأکید کرد، زیرا کمبود بودجه و حمایت مانعی است که از مشارکت فعال آن‌ها جلوگیری می‌کند.
حنان المحجوبي همچنین با اشاره به اینکه دولت موظف است از زنان حمایت کند و بودجه را به‌گونه‌ای جنسیت‌محور تخصیص دهد تا با ایدئولوژی مردسالار مقابله شود و زنان بتوانند در عرصه حضور فعال داشته باشند، گفت: در ضمن قوانین باید به حفاظت از زنان در برابر توهین و آزار اخلاقی نیز بپردازد، زیرا در جامعه مردسالار، سلاح اصلی علیه زنان، اخلاق آن‌هاست.
قانون ضد خشونت و لزوم اجرای آن
این فعال سیاسی در مورد قانون شماره ۵۸ مصوب ۲۰۱۷ برای مبارزه با خشونت علیه زنان که خشونت سیاسی را نیز هدف قرار می‌دهد، گفت: این قانون نتیجه‌ی جنبش قدرتمند زنان طی سال‌های گذشته بوده است. این جنبش پیشگام نمونه‌ای است در زمینه حقوق و دستاوردهای حاصل، اما قانون نتوانست خشونت را کاهش دهد زیرا اجرا نشده است.
وی بر لزوم اعمال کامل قانون تأکید کرد، زیرا این قانون جامع است و به همه اشکال خشونت، چه علیه زنان سیاسی و چه زنان عادی، می‌پردازد؛ زیرا جرایم قتل زنان به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است.
حنان المحجوبي درباره امکان تحقق عدالت زنان از طریق سوسیالیسم گفت: «سوسیالیسم تنها مالکیت وسایل تولید نیست، بلکه نظامی جامع است که بدون تبعیض جنسیتی، و با برابری کامل و واقعی، زنان را در کنار مردان در تمام حوزه‌ها مشارکت می‌دهد. این نظام عدالت را برای زنان محقق می‌کند و اگر به‌طور واقعی اجرا شود، شاهد خواهیم بود که نقش زنان واقعاً پیشرو و برجسته خواهد بود، نه فقط در شعار.»
زنان و خشونت مضاعف در مناطق جنگی
حنان المحجوبی در خصوص وضعیت زنان در سوریه، سودان، غزه و یمن که با تجاوز، قتل‌های تصادفی و سرکوب مواجه‌اند، توضیح داد: «آن‌ها خشونت مضاعف را تجربه می‌کنند، زیرا ابتدا زن هستند و دوم اینکه در مناطق جنگی حضور دارند که با خشونت سیاسی همراه است.»
وی افزود: مسئولیت جامعه جهانی و نهادهای بین‌المللی این است که صدای این زنان ساکت‌شده توسط خشونت، افراط‌گرایی، تبعیض و تهدید را به گوش دنیا برساند و نقض حقوق آن‌ها را افشا کند، به ویژه از آنجایی که این زنان در این مناطق حتی به اینترنت دسترسی ندارند تا درباره‌ی تجاوزات شدید گزارش دهند، مشابه آنچه در افغانستان، بخش‌هایی از سوریه و فاشر در سودان اتفاق می‌افتد.
حنان المحجوبی تأکید کرد که وظیفه انسانی و فمینیستی مستلزم همبستگی مداوم و صحبت کردن درباره‌ی نقض حقوق است، چه در فضاهای دیجیتال و چه در رسانه‌های حمایت‌کننده از مسائل زنان، چرا که گاهی رسانه‌های دیگر روایت‌هایی خاص و جهت‌دار ارائه می‌دهند. «گاهی نمی‌توانیم تحمل کنیم که بشنویم زنان در این مناطق چه خشونت‌ها، تجاوزها و آزارهایی را تجربه می‌کنند؛ چه برسد به خود کسانی که آن را تجربه می‌کنند. حمایت ما باید از طریق افشای جرایم، همبستگی و مطالبه اجرای اسناد بین‌المللی و قوانین حمایت‌کننده از زنان و کودکان در جنگ و درگیری باشد. نباید از حمایت و صحبت درباره‌ی آن‌ها دست برداریم؛ ما صدای آن‌ها هستیم تا زمانی که صلح بازگردد، و بنابراین ادامه حمایت ما الزامی است.»
از شعار تا رهبری واقعی
حنان المحجوبی در خصوص آخرین تحولات غزه و بازداشت «ناوگان مقاومت» که شامل زنانی از کشورهای مختلف بود، گفت: این بازداشت مخالف قوانین بین‌الملل است، زیرا در آب‌های بین‌المللی رخ داده است. این فعالان و فعالان زن حاضر شدند خانواده‌های خود را فدا کنند تا محاصره‌ای را بشکنند، جایی‌که انسان‌ها مقابل چشم جهانیان در حال نابودی هستند.
حنان المحجوبي افزود: «آنچه اتفاق افتاد، یک حادثه تصادفی نبود، بلکه عملی برنامه‌ریزی‌شده و دزدی دریایی است که نمایانگر یکی دیگر از وجوه پروژه استعماری-نژادپرستانه‌ای است که این موجودیت طی دهه‌ها علیه ملت‌های آزاد، به ویژه ملت فلسطین، اعمال کرده است.»
حنان المحجوبي با اشاره به اینکه این موضوع فراتر از نقض آزادی دریانوردی و قانون بین‌الملل است و در واقع تجاوز مستقیم به حاکمیت ملی تونس محسوب می‌شود، گفت: اسرائیل پیش‌تر نیز به کشتی‌های ناوگان که در بندر سیدی بوسعید در تونس لنگر انداخته بودند، با موشک‌های آتش‌زا شلیک‌شده از پهپادها حمله کرده بود و امروز نیز تجاوزات خود را ادامه می‌دهد تا فعالانی را که خانواده‌های خود را فدا کرده‌اند و برای شکستن محاصره غزه در «ناوگان مقاومت» شرکت کرده‌اند، بازداشت کند. حزب سوسیالیست این اقدام را جنایت و تجاوز آشکار علیه کشور ما، تحقیر ملت و نقض حق مشروع تونس در حفاظت از شهروندانش می‌داند.»
وی با تاکید بر اینکه حزب سوسیالیست این اقدام را به‌طور کامل محکوم می‌کند و آن را جرم یک دولت سرکش می‌داند که تمام اسناد بین‌المللی را نادیده گرفته است. وی خواستار آزادسازی فوری و بدون قید و شرط تمامی بازداشت‌شدگان شد و افزود که نیروهای اسرائیلی باید مسئولیت کامل سلامت جسمی و روانی آن‌ها را بر عهده بگیرند.
همچنین، بر وظیفه دولت تونس برای حفاظت از شهروندانش از طریق اقدام دیپلماتیک و قانونی فوری، از جمله در شورای امنیت، مجمع عمومی سازمان ملل و دادگاه‌های بین‌المللی تأکید کرد تا این جنایت افشا و مسئولان آن محاکمه شوند.
حنان المحجوبي، معاون دبیرکل حزب سوسیالیست، از مردم تونس و سایر ملت‌های آزادی‌خواه خواست تا متحد شوند و مبارزه مشترک خود را از طریق تظاهرات مردمی، کمپین‌های تحریم، همبستگی اتحادیه‌ای و فعالیت‌های دانشجویی و جوانان تقویت کنند. هدف، افشای اشغالگری و مسئولیت سیاسی و اخلاقی آن در قبال جنایاتش است. این نبرد تنها نبرد فلسطینیان نیست، بلکه نبرد تمام آزادگان جهان علیه استعمار، نژادپرستی و فاشیسم است.»