بازداشت فعالان زن و تعلیق انجمن زنان دموکرات در تونس

بازداشت شیماء عیسی، فعال زن تونس، و تعلیق یک ماهه فعالیت «انجمن زنان دموکرات» توجه فعالان حقوق زنان و سازمان‌های بین‌المللی را به خود جلب کرده است. همبستگی گسترده بین فعالان زن و مدافعان حقوق بشر در منطقه و جهان برای حمایت از زنان تونس شکل گرفته است.

نزیهه بوسعیدی

تونس- بازداشت شیماء عیسی، کنشگر زنان که از حق آزادی‌ها دفاع می‌کرد، موجی گسترده از نگرانی برانگیخت و همه چراغ‌های هشدار را روشن کرد. این رویداد فعالان زن و مدافعان حقوق زنان را به اعتراض علیه این تصمیم واداشت و آنان خواستار تقویت شبکه‌سازی و intensifying مبارزهٔ زنان در تونس شدند؛ به‌ویژه پس از آن‌که فعالیت «انجمن زنان دموکرات» به مدت یک ماه به حالت تعلیق درآمد.

 

حمایت زنانه، ضرورتی انکارناپذیر

بسیاری از انجمن‌ها و شخصیت‌های حقوقی و زنان در تونس، کشورهای مغرب عربی، خاورمیانه و دیگر نقاط جهان، همبستگی کامل خود را با زنان تونس اعلام کرده‌اند و بر ضرورت مقابله با هر صدایی که تلاش می‌کند زنان را به عقب برگرداند، تأکید می‌کنند. آن‌ها خواستار گسترش شبکه‌سازی، همکاری مشترک و سکوت‌نکردن در برابر هرگونه نقض حقوق زنان هستند.

شماری از انجمن‌ها و سازمان‌های زنان، از جمله «ائتلاف نادا» (ائتلاف منطقه‌ای زنان دموکرات)، حمایت خود را از «انجمن زنان دموکرات تونس» اعلام کردند. این ائتلاف در بیانیه‌ای تعلیق فعالیت انجمن را نشانه‌ای از تنگ‌تر شدن فضای کنش‌گری مدنی زنان دانست و خواستار ورود سازمان‌های حقوق بشری بین‌المللی برای مقابله با این تصمیم شد و بر همبستگی زنان دموکرات در منطقه و جهان برای مطالبه عدالت تأکید کرد. این بیانیه با استقبال گسترده فعالان زن در شمال آفریقا، خاورمیانه و حتی کشورهای اروپایی روبه‌رو شد.

راضیه الجربی، رئیس اتحادیه ملی زنان تونس، در گفت‌وگویی پیش‌تر با خبرگزاری ما تأکید کرده بود که هرگونه هدف قرار دادن یک کنشگر یا انجمن زنان، در اصل حمله به حقوق زنان و تلاشی برای محدود کردن آن‌هاست.
در همین چارچوب، نجاة العرعاری، کنشگر زنان از «جبهه برابری»، نسبت به فشارها و بازداشت کنشگران زن در تونس به دلیل بیان دیدگاه‌هایشان ابراز نگرانی کرد و همبستگی خود را با دینابا ندیوم، فعال زن موریتانیایی که سال‌ها برای حقوق زنان به‌ویژه حقوق جنسی و تولیدمثلی تلاش کرده، اعلام نمود. او تأکید کرد که حمایت زنانه در این مرحله بسیار ضروری است.

فتحيه السعيدی، عضو انجمن زنان دموکرات تونس، نیز فشار گسترده سازمان‌های جهانی را «کارزاری مهم از همبستگی بین‌المللی عربی» توصیف کرد و یادآور شد که این انجمن با بیش از ۳۶ سال سابقه مبارزه، جایگاهی ریشه‌دار و معتبر در جامعه تونس و محافل بین‌المللی دارد.

او افزود: «همبستگی زنانه یکی از اصول اساسی مبارزه ماست؛ ما با همه زنان، فارغ از طبقه، اقتصاد یا سیاست، همبسته‌ایم. هر زنی که قربانی خشونت باشد، چه خشونت اقتصادی، چه سیاسی، چه خانگی و چه در فضای عمومی، شایسته حمایت و یاری است. زیرا همبستگی زنانه، جوهره رویکرد فمینیستی در تونس است.«

«می‌خواهیم با آرامش زندگی کنیم»

لمياء عشاش، عضو شاخه سوسهٔ انجمن زنان دموکرات، گفت: «ما محدود کردن آزادی‌ها و جامعه مدنی توسط تصمیمات سیاسی، نه قضایی را نمی‌پذیریم. این تونس مورد علاقه ما نیست و به همین دلیل برای حمایت از انجمن‌ها و احزاب مبارزه خواهیم کرد، زیرا این فضاها محل آموزش و بیان دیدگاه‌ها برای بزرگ و کوچک هستند.»
او تأکید کرد که همبستگی زنانه ضروری است تا همه انواع خشونت علیه زنان متوقف شود و بتوانیم با آرامش زندگی کنیم.

اتهام به امور عمومی

سلمى قناوی، فعال محیط‌زیست و کنشگر زنان، گفت که همبستگی زنانه ضروری است و خروج زنان به خیابان برای حمایت از یکدیگر نیز اهمیت دارد، زیرا وقتی زن برای دفاع از حقوق خود وارد خیابان می‌شود، مسائل دیگری از جامعه را نیز مطرح می‌کند.

او توضیح داد که خود قربانی خشونت در اشکال مختلف بوده و حتی به فکر خودکشی افتاده، اما انجمن زنان دموکرات تونس مانند خانواده‌ای پشتیبان او بوده و به عبور از بحران کمک کرده است.

همچنین، اتحادیه ملی روزنامه‌نگاران تونس از تمامی روزنامه‌نگاران و مدافعان آزادی خواسته تا روز سه‌شنبه، ۲ دسامبر ۲۰۲۵، در تجمع حمایت از شذى الحاج مبارک، همزمان با برگزاری دادگاه وی، مقابل دادگاه تجدیدنظر تونس حضور یابند.