از زلاله تا حسنا؛ مرگ زنان، روایت رسمی یا جنایت خاموش؟

سرکوب زنان در افغانستان به اوج رسیده است؛ از قتل و ناپدیدسازی چهره‌هایی چون زلاله و حورا سادات تا فشار، تجاوز و نکاح اجباری. طالبان می‌کوشند زنان را از صحنه حذف کنند.

بهاران لهیب

ننگرهار- وحشت طالبان در افغانستان علیه زنان به اوج خود رسیده است. زنان افغان تحت حاکمیت طالبان با زندان، شکنجه، آزار و اذیت جنسی، تجاوز، نکاح اجباری با اعضای طالبان و حتی قتل مواجه‌اند. این وضعیت تنها به زنان مبارز و فعال محدود نمی‌شود، بلکه دامن‌گیر تمام زنان کشور است.

زنانی مانند حورا سادات و حسنا سادات که از جمله چهره‌های فعال اجتماعی بودند، به قتل رسیدند؛ اما با وادار ساختن خانواده‌های‌‌شان به اعترافات اجباری، علت مرگ آنان را «خودکشی» اعلام کردند و پرونده‌های قتل آنان را بسته‌اند. این نوع برخورد نه‌تنها عدالت را زیر پا می‌گذارد، بلکه کوششی است برای ساکت ‌ساختن صدای حق‌طلبانه‌ی زنان.

طالبان در کنار ایجاد فضای تهدید و ارعاب، تلاش دارند تا فعالیت، حضور و جرئت زنان را از جامعه حذف کنند. با این حال، صدای مخالفت زنان هرگز خاموش نشده و همواره با برپایی اعتراضات و ایستادگی، مبارزه‌شان را ادامه داده‌اند.

چند روز پیش، خبر ناپدید شدن زلاله حبیبی، یکی از شرکت‌کنندگان برنامه‌ی تلویزیونی «ستاره افغان»، در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شد. خانواده‌اش در ابتدا طالبان را مسئول ناپدید شدن او دانستند. این موضوع موجی از واکنش‌ها را در داخل و خارج کشور به همراه داشت و فعالان حقوق زن خواهان روشنی‌یافتن سرنوشت او شدند.

اما طبق روال معمول، طالبان با نشر ویدیویی از اعترافات اجباری همسر زلاله و ویدیوی دیگری که نشان می‌داد او از خانه بیرون رفته و بازنگشته است، تلاش کردند تا قضیه را «فرار از خانه» جلوه دهند و اذهان عمومی را منحرف سازند.

در همین زمینه، ظریفه قادری، یکی از زنان معترض و فعال حقوق زن، گفت: «ما زنان در سرزمینی زندگی می‌کنیم که زن بودن جرم است. فرقی نمی‌کند فعال سیاسی باشی یا نه، همین که زن هستی، باید پاسخ‌گوی تمام فشارها و سرکوب‌ها باشی.»

او افزود: «زلاله، حورا و حسنا از جمله زنانی‌اند که دست‌کم نام‌های‌شان رسانه‌ای شد و مردم برای تأمین حقوق‌ شان صدا بلند کردند. اما زنان بی‌شماری در گوشه و کنار این کشور به قتل می‌رسند، بی‌آن ‌که نام‌ شان برده شود، چه برسد به اعتراض و دادخواهی برای حقوق‌شان.»

ظریفه قادری تأکید کرد: «ما زنان افغان در زیر چندین لایه‌ی ظلم و ستم در حال له‌شدن هستیم. متأسفانه در اکثر موارد، حتی خود زنان نیز مقصر جلوه داده می‌شوند؛ اگر زنی مورد تجاوز قرار گیرد، می‌گویند لباس مناسب نپوشیده بود، اگر زنی برای عدالت تامین راهپیمایی کند، می‌گویند خود را در خطر انداخت. این نگاه باعث می‌شود که مجرمان با جسارت بیشتری به سرکوب زنان ادامه دهند.»

او در پایان گفت: «من و بسیاری از زنان متعهد شده‌ایم که خون زلاله‌ها، حوراها و حسناها را فراموش نکنیم و با تمام توان، علیه حاکمیت وحشت‌زای طالبانی ایستادگی و مبارزه کنیم.»