ویدا منصوری

سنه- تئاتر «ادبیات» با موضوعیت و توجه به حقوق زنان، روایتگر خشونت علیه زنان در دوره‌های مختلف تاریخی با حکومت‌های مختلف است. این تئاتر در پنج تابلو به شیوه‌های سرکوب زنان در هر دورە‌ می‌پردازد و نشان می‌دهد که حتی با تغییر حکومت‌ها و گذر زمان نیز شرایط زنان تغییر نمی‌کند و آنها همچنان زیر سیطره مردان، جوامع و حکومت‌ها قرار می‌گیرند.

در ادبیات، به رسمیت شناخته‌نشدن زنان، بی‌هویت بودن و تعریف‌شدن با هویت مردان خانواده، به خوبی دیده می‌شود. این تئاتر نشان می‌دهد زنان همواره به سکوت محکوم، و اگر به هر طریق فریادی از سر ظلم برآورده‌اند، یا محبوس و یا به مرگ محکوم شده‌اند. زنانی که آگاهی را به دیگر زنان رسانده‌اند، همواره بزرگ‌ترین دشمن حکومت‌ها و قوانین مردسالار بوده‌اند. این زنان نُرم جامعه مردسالار را برهم می‌زنند و مورد پسند واقع نمی‌شوند.

نمایش ادبیات نمایشی است در خدمت جامعه زنان، زنانی که باید به گذشته خود نیز آگاه باشند. در یکی از تابلوها آشنایی با زنانی نظیر صدیقه دولت آبادی روزنامه‌نگار ایرانی و از فعالان جنبش زنان در ایران که در سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۲۶۱ زیسته است، به چشم می‌خورد.

از فعالیت های این فعال زن می‌توان به تاسیس مدرسه دخترانه، مخالفت با حجاب، مخالفت با قرارداد ١٩٠٧ میلادی که ایران را تحت نفوذ انگلستان قرار داده بود و تحریم کالاهای وارداتی همراه با دیگر زنان، اشاره کرد.

وی همچنین درسال ١٢٩٨ به منظور آشنا کردن زنان با حقوق خود نظیر آموزش، استقلال اقتصادی و حقوق خانوادگی خود، اقدام به اولین نشریه حقوق زنان در خارج از تهران و سومین آن در ایران، به نام(زبان زنان) نمود. او در این نشریه به موضوع حجاب و دخالت انگلستان در ایران انتقاد کرد. و در سال ١٣٠٠ انجمنی به نام انجمن آزمایش بانوان در تهران دائر کرد و علیه استفاده از کالاهای خارجی اقدام نمود. وی در طول زندگی خود فعالیت‌های بسیاری در حوزه زنان انجام داد و در این راه بارها زندان و سرکوب حکومت وقت را تجربه کرد.

نمایش ادبیات با رویکردی فمنیستی، بازتابی است از سرکوب زنان، جلوگیری از آموزش، ممنوعیت در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، زندان و تحت فشار قرار دادن زنان توسط حکومت‌ها، جلوگیری از داشتن استقلال فکری و هویتی زنانه و بسیاری موارد دیگر خشونت علیه زنان، از این‌رو این نمایش با استقبال خوبی از جانب جامعه زنان همراه بود و آنگونه که باید با نمادها و دیالوگ‌های عمیق پیام خود را به مخاطب منتقل کرد.