پشه‌ها چگونه حشراتی هستند

مرکز خبر - نام‌های دیگر قدیمی برای پشه در فارسی عبارت است از: موشه، سارخک، سارشک، سپیدپر، دَر، بُدّ و خموش و پشه کوری، پشه کوره.

 

  • بیش از ۲۸۰۰ گونه پشه در سراسر جهان وجود دارد.
  •  سرعت بال زدن پشه‌ها ۵۰۰ تا ۶۰۰ بار در ثانیه می‌باشد.
  • وزن یک پشه ۲ تا ۲٫۵ میلی گرم است.
  • سرعت پرواز پشه‌ها ۱٫۶ تا  ۲٫۴ کیلومتر در ساعت است.
  • بدن پشه‌ها از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل یافته است. پشه‌ها ۶ پای بند بند دارند و یک خرطوم (نیش).
  • پشه‌ی ماده معمولا بزرگتر از پشه‌ی نر می‌باشد. خرطوم پشه‌ی ماده طویل‌تر بوده و مناسب مکیدن خون است.
  • طول عمر پشه‌ کوره‌ی نر در حدود یک هفته و عمر پشه کوره‌ی ماده ۷ تا ۱۰۰ روز می باشد.
  •  پشه‌ها جانورانی خونسرد می‌باشند بنابراین پشه‌های ماده قادرند در فصول سرد سال به خواب زمستانی فرو روند. حتی تا ۶ ماه.
  •  شکارچیان طبیعی پشه‌ها شامل خفاش‌ها، پرندگان، عنکبوت‌ها، سخت‌پوستان از جمله خرچنگ‌ها، ماهی‌ها و سنجاقک‌ها می‌باشند.

  •  پشه‌های نر و ماده برای تامین انرژی پرواز از شهد گل‌ها و گیاهان تغذیه می‌کنند.
  •  پشه‌های نر هیچگاه از خون تغذیه نمی‌کنند و نیش نمی‌زنند.
  •  پشه‌های ماده به خون نیاز دارند اما نه برای تامین انرژی. پشه‌های ماده برای تولید و نمو تخم‌های خود نیاز به پروتئین موجود در خون دارد.
  •  همه‌ی گونه‌های پشه انسان را نمی‌گزند، برخی از پشه‌های ماده، پستانداران، برخی پرندگان، برخی اسب‌ها، برخی لاک‌پشت‌ها و یا حتی قورباغه‌ها را به انسان ترجیح می‌دهند.
  •  خرطوم و نیش پشه‌ی ماده از دو کانال مجزا تشکیل یافته، یک مجرای بزاقی و یک مجرا برای مکیدن خون.
  •  علت اینکه نیش پشه درد ندارد این است که نیش پشه بسیار دندانه‌دار بوده و با سوزن آمپول که سطحی هموار دارد متفاوت است. دندانه‌دار بودن نیش پشه سبب می‌گردد تا تعداد نقاط تماس آن با پوست بدن به حداقل رسیده و اعصاب حسی کمتری تحریک گردند.
  •  پشه‌ی ماده هنگام مکیدن خون از طریق بزاق خود یک ماده‌ی ضد انعقاد کننده‌ی خون ترشح می‌کند تا خون حین مکیدن لخته نگردد.
    • پروتئین بزاق پشه موجب تحریک سیستم ایمنی بدن می‌گردد. خارش، تورم و قرمزی محل گزش به همین خاطر پدید می‌آید.
  •  پشه‌ی ماده در هر بار گزش ۵ میکرو لیتر خون می‌مکد. (یک میکرو لیتر معادل یک میلیونم لیتر است)

  •  پشه‌ی ماده در هر بار گزش بیش از ۲ برابر وزن خود خون می‌مکد. چنانچه گیرنده‌های شکم پشه‌ی ماده غیر فعال گردند، پشه آنقدر خون می‌مکد تا عملا منفجر شود.
  •  پشه‌ی ماده از طریق حسگرهای بویایی، حس بینایی و گیرنده‌های گرمایی هدف خود را شناسایی می‌کند.
  •  گیرنده‌های گرمایی پشه پرتوهای مادون قرمز ساطع شده از اجسام گرم را حس می‌کنند.
  •  در حدود ۱۰۰ ترکیب فرار از بازدم و ۴۰۰ ترکیب شیمیایی از پوست انسان متصاعد می‌شود که پشه‌ها قادر به شناسایی آنها هستند.
  •  مهمترین این مواد دی اکسید کربن بازدم و اسید لاکتیک عرق می‌باشند. بنابراین پس از فعالیت بدنی که تولید این مواد افزایش می‌یابند شناسایی شما برای پشه‌ها آسانتر می‌گردد. مصرف غذاهای غنی از پتاسیم (مثل موز) و نمک نیز تولید اسید لاکتیک را افزایش می‌دهد. اسید اوریک، فنول و آمونیاک نیز در رده‌های بعدی قرار دارند.
  •  هنگامی که شما از حرکت باز می‌ایستید (هنگام خواب) غلظت دی اکسید کربن در اطراف شما افزایش می‌یابد و پشه‌ها آسانتر شما را ردیابی خواهند کرد.
  •  رطوبت، رنگ و تحرک در شما نیز در جلب پشه‌ها تاثیرگذار است. پشه‌ها به رنگ آبی علاقه‌مند می‌باشند.
  • پوشیدن لباس‌های تیره و مشکی با جذب بیشتر نور و انرژی گرمایی، پشه‌ها را بیشتر به سوی شما جلب می‌کند، برعکس لباس‌های روشن.
  • برخی شامپوها، صابونهای معطر، عطر و ادکلن بوی طبیعی بدن شما را پوشانده و برخی آن را تشدید می‌کند. (مثل رایحه‌ی میوه‌ای و  عطر گل‌ها)
  •  پشه‌ی ماده قادر است از فاصله‌ی ۳۰ متری بوی شما را حس کند.
  •  پشه‌ها تنها از فاصله ۱۰ متری قادرند شما را ببینند اما باز هم نمی‌توانند میان شما و یک بشکه ۲۲۰ لیتری و یا یک کنده‌ی درخت تمایز قائل شوند. از فاصله‌ی ۳ متری گیرنده‌های بسیار حساس گرمایی که روی شاخک‌ها واقع هستند دست بکار می‌شوند تا خون را در سطح پوست شناسایی کنند. هنگامی که رطوبت محیط بالا باشد دامنه‌ی عملکرد این گیرنده‌ها تا ۳ برابر حد معمول افزایش می‌یابد.
  •  ریسک گزیدگی توسط پشه در مردان بیشتر از زنان، در بزرگسالان بیشتر از خردسالان و در افراد چاق و تنومند بیشتر از افراد لاغر می‌باشد. (البته اگر تنها عامل دی اکسید کربن را به حساب آوریم)
  •  افرادی که گروه خونی‌شان O است بیشتر گزیده می‌شوند.
  • بوی عرق پا پشه‌ها را به خود جذب می‌کند اگر می‌خواهید از نیش پشه‌ها در امان باشید پاهایتان را با آب و صابون بشویید.
  •  فعالیت پشه‌ها در دمای ۲۶ درجه‌ی سانتی‌گراد به حداکثر خود رسیده و پشه‌ها در دمای پایین‌تر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد غیرفعال می‌گردند.
  •  سالانه ۳-۲ میلیون نفر در سراسر جهان توسط گزش پشه‌ها جان خود را از دست می‌دهند. پشه‌ها ناقلین بیماری‌های مالاریا (توسط پشه آنوفل)، تب زرد، تب هموراژیک دنگ، ورم مغزی (آنسفالیت) و تب نیل غربی می‌باشند
  •  پشه‌های ماده در هر بار تخم‌گذاری ۱۰۰ تا ۴۰۰ تخم می‌گذارند و یک پشه‌ی ماده قادر است پیش از آنکه بمیرد ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد.

  •  پشه‌ی ماده در چند مرحله تخم‌ریزی فقط یکبار با پشه‌ی نر جفت‌گیری می‌کند. یعنی پس از اینکه یک بار تخم‌گذاری کرد دیگر نیاز ندارد با پشه‌ی نر جفت‌گیری کند و تنها به یک وعده‌ی خون دیگر نیاز دارد تا مجددا تخم‌گذاری کند. پشه‌ی ماده هر ۳ روز در میان می‌تواند تخم‌ریزی کند.

 

راه حل‌های ساده برای دفع پشه

  • هوای داخل خانه را با پنکه و یا کولر خنک نگه دارید. پشه‌ها حشرات ضعیفی هستند و قدرت حرکت خود را در برابر سیستم‌های خنک‌کننده از دست می‌دهند.

  • همچنین سعی کنید لباس‌های رنگ روشن بپوشید. پشه‌ها جذب رنگ‌های تیره می‌شوند.

  • گیاهانی مانند رزماری، نعناع، گل همیشه بهار، گل ابری، دارچین، سلنیوم عطری را از خود در هوا پخش می‌کنند که پشه‌ها از آن متنفر هستند. فقط کافی است این گیاهان را پرورش دهید یا برگ آنها را با فشار دست له کنید تا عطرشان در هوا بپیچد. می‌توانید برای دفع پشه‌ها برگ این گیاهان را روی پوست خود بمالید.

  •  پشه‌ها از عطر لیموترش بیزارند، می‌توانید از عطر لیموترش داخل فضای خانه اسپری کنید یا مقداری آب لیمو ترش به بدنتان بزنید تا پشه‌ها را از خودتان دور کنید.

  • اگر مقدار زیادی سیر بخورید، یک لایه نامرئی از روغن سیر از منافذ پوستی شما به بیرون تراوش می‌کند که شما می‌توانید آن را "لایه محافظتی" در برابر پشه‌ها بنامید. همزمان می‌توانید از آب سیر به عنوان دفع کننده‌ی پشه استفاده کنید. برای تهیه‌ی اسپری سیر، فقط کافی است سیر را با آب مخلوط کنید و در یک بطری بریزید. مقدار آب باید ۵ برابر مقدار سیر مصرفی باشد. این مخلوط را خوب به هم بزنید.         سپس این مایع را روی بخش‌هایی از بدنتان که در معرض نیش پشه است، اسپری کنید. این اسپری طبیعی پشه‌ها را به مدت ۵ تا ۶ ساعت از شما دور نگه می‌دارد. اگر بوی سیر را دوست ندارید، می‌توانید نخ‌های پنبه‌ای را در این مخلوط بدبو آغشته کنید و آنها را در قسمت‌های مختلف خانه و یا فضای بیرون آویزان کنید.

  • نور سفید پشه‌ها را جذب و نور زرد باعث دور شدن پشه‌ها می‌شود.

  • از سبزی جعفری استفاده کنید.

  • محل گزش را با آب و صابون بشویید.