نابرابری جنسیتی و تغییرات اقلیمی چالشهای جدا از هم نیستند
زنان با هر عنوانی، از کارگر گرفته تا کشاورز، مصرف کننده، تولیدکننده، سرپرست خانوار و ... می‌توانند به عنوان عوامل کلیدی تغییر و ایجاد توسعه‌ی مقاوم در برابر تغییرات آب و هوا موثر عمل کنند.
تغییرات آب و هوایی همواره دستاوردهای برابری جنسیتی را دچار وارونگی کردە است. بحران آب و هوایی می‌تواند موجب تشدید نابرابری‌های جنسیتی شده و تاثیر بسزایی بر زنان و دختران بگذارد. همچنین می‌تواند انتظارات مبتنی بر جنسیت را از زنان افزایش داده و آنها را برای سازگاری با آب و هوا با موانع بزرگ‌تر، پیامدهای اقتصادی وسیع‌تر، افزایش کار خانگی و مراقبت‌های بدون دستمزد و خطر بالای خشونت مبتنی بر جنسیت روبه‌رو کند.
به عنوان مثال، در بسیاری مناطق، زنان و دختران مسئول تامین اقلام ضروری از قبیل غذا، آب و سوخت هستند، فعالیت سختی که در زمان خشکسالی بسیار سنگین‌تر می‌شود. این نابرابری‌های جنسیتی می‌تواند با دشوارسازی دسترسی به آموزش، اطلاعات، تحرک، منابع، آموزش یا مراقبت‌های بهداشتی- موجب شود که زنان کمتری از بلایای طبیعی جان سالم به در ببرند. مطالعات همچنین نشان دادند که خشونت مبتنی بر جنسیت پس از حوادث اضطراری طبیعی، شیوع بسیاری پیدا کرده و پیامدهای سلامتی گستردەای به همراه دارد.
هرچند تمامی زنان سراسر جهان از تغییرات آب و هوا تاثیر جدی می‌گیرند، اما اثرگذاری آن همه جا همگن و مشابه نیست. به گزارش «زنان سازمان ملل» آسیب‌های ناشی از تغییرات آب و هوا به ویژه برای زنان بومی و آفریقایی تبار، افراد تراجنسیتی عضو جامعه‌ی LGBTQI+، زنان و دختران دارای معلولیت، زنان مسن، زنان مهاجر، ساکنین روستاها، مناطق دورافتاده و همچنین ساکنین مستعد جنگ، حیاتی و پرمخاطره است.
افراد تراجنسیتی و غیرباینری از جمله افرادی هستند که در مقابل تبعیض‌های مرکب و به ویژه در مقابل خطرات آب و هوایی، بسیار آسیب پذیر هستند. طبق گفته‌های موسسه‌ی محیط زیست استکهلم، این افراد ممکن است به خدمات ویژه‌ی مبتنی بر جنسیت دسترسی نداشته و در دریافت کمک‌های امدادی با چالشهای بسیاری مواجه باشند.
بحران آب و هوا با تاثیرات مخرب روی زنان و اقلیت‌های جنسی، صدای فریاد دادخواهی و درخواست حاکمیت فراگیر را هرچه بیشتر بالا خواهد برد. زنان با هر عنوانی، از کارگر گرفته تا کشاورز، مصرف کننده، تولیدکننده، سرپرست خانوار و ... می‌توانند به عنوان عوامل کلیدی تغییر و ایجاد توسعه‌ی مقاوم در برابر تغییرات آب و هوا موثر عمل کنند. با توجه به کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوا ادغام زنان در گروه‌های به حاشیه رانده شده برای مشارکت در تصمیم گیری در تمام سطوح(UNFCCC) به بهبود سیاست‌های کاهش بحران آب و هوا و سازگاری بیشتر با محیط زیست کمک می‌کند.
از سال ٢٠١٢ تاکنون، وجهه‌‌ی جنسیتی تغییرات آب و هوایی به عنوان یک عامل اساسی مورد توجه قرار گرفته است. COP27در دومین هفته از فعالیت خود، یک روز را به عنوان «روز جنسیت» تدارک دید تا روی ادغام دیدگاه جنسیتی در سیاست‌ها، استراتژی‌ها و ابزارهای تامین مالی، و بحث در مورد چالش‌ها کار کند. از آنجایی که تمرکز این COP بر «عمکرد موثر» بود، روز اختصاص یافته به جنسیت نقش زنان را به عنوان محرک‌های کلیدی در حل بحران‌های آب و هوایی برجسته کرده و بر لزوم گنجاندن آنها در دستور کار سیاست‌های ملی تاکید کرد.
علیرغم دستیابی به برخی پیشرفت‌ها در طی سال‌های اخیر، همواره به کار بیشتری نیاز است تا دیدگاه جنسیتی به طور کامل در سیاست‌ها و اقدامات محلی ادغام شود. جریان سازی جنسیتی در چارچوب برنامه‌ها و ارتباطات کشورها صورت گرفته است. گزارش UNFCCC پیرامون اجرای طرح‌های آب و هوایی متناسب با جنسیت نشان می‌دهد اکثر کشورها نقش جنسیت را در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی آب و هوایی خود ذکر کرده‌اند.
این موضوع برای مشاغل نیز صادق است. بیش از یک پنجم شرکت‌های بزرگ متعهد شده‌اند که تا سال ٢٠۵٠ به انتشار خالص صفر برسند. همانطور که UNFCCC در سال ٢٠١۶ ذکر کرد، جریان‌سازی جنسیتی در جهت بهبود تغییرات آب و هوایی، فرآیند ارزیابی و پاسخ به پیامدهای متفاوت ناشی از هرگونه اقدام برنامه‌ریزی‌شده‌ی اقلیمی برای زنان و مردان است. این اقدامات صرفاً به معنای افزودن مؤلفه‌ی «برابری جنسیتی» به یک فعالیت از پیش برنامه ریزی شده نیست، بلکه به معنای تغییر طرز تفکر عمومی است.
منبع: Economist