فعالیت‌های مافیایی در قطع درختان جنگلی سردشت و بانه
فعالیت‌ها در جنگل‌های سردشت و بانه منجر به تخریب گسترده جنگل‌ها شده و به دلیل همدستی نیروهای محلی و فقدان نظارت کافی، این بحران زیست‌محیطی تشدید یافته است.
نسیم محمدخواه
بانه- طی سال‌های اخیر، تخریب جنگل‌های سردشت و بانه به یکی از جدی‌ترین مسائل محیط‌زیستی این مناطق تبدیل شده است. فعالیت‌های سازمان‌یافته‌ای که به نظر می‌رسد از سوی گروه‌های مافیایی هدایت می‌شود، منجر به نابودی بخش‌های وسیعی از جنگل‌های چند صد ساله این مناطق شده است. این گزارش به بررسی نحوه فعالیت این گروه‌ها، روش‌های مورد استفاده برای قاچاق چوب، و چگونگی عبور آنها از نزدیکی پاسگاه‌های نظامی بدون هیچ‌گونه مانعی می‌پردازد. لازم به ذکر است که در چندین سال گذشته با وجود هشدارهای مکرر فعالین زیست‌محیطی، به دلیل پروژه‌های سیستماتیک نهادهای امنیتی برای تبدیل جنگل‌های زاگرس به مناطق عاری از درخت با هدف کنترل نظامی بر منطقه، سال به سال تخریب این مناطق شدت یافته است.
در همین رابطه با شلیر.ر، کارشناس محیط زیست گفت‌وگو کردیم و در رابطه با تخریب جنگل‌های این منطقه سؤالاتی از او پرسیدیم.
-می‌توانی برای ما توضیح دهی که این گروه‌های مافیایی چگونه فعالیت می‌کنند و چرا تخریب جنگل‌های سردشت و بانه به این حد جدی شده است؟
«قطعاً. این گروه‌های مافیایی با استفاده از تجهیزات پیشرفته و ماشین‌آلات سنگین، اسکورت مسلح، اره‌های مخصوص و حتی بدون صدا به صورت گسترده اقدام به قطع درختان جنگلی می‌کنند. عملیات آنها بسیار سازمان‌یافته و دقیق است، به طوری که درختان را به صورت منظم و در حجم‌های بالا قطع و بارگیری می‌کنند. این درختان سپس به عنوان چوب خام به شهرهای بزرگ منتقل می‌شوند، یا به منظور تولید ذغال قاچاق می‌شوند که در بازارهای غیرقانونی تقاضای بالایی دارد. این تخریب گسترده به دلیل فقدان نظارت کافی و در برخی موارد به دلیل همکاری نیروهای محلی با این گروه‌ها صورت می‌گیرد.»
-در مورد عبور قاچاقچیان از نزدیکی پاسگاه‌های نظامی بدون هیچ‌گونه مانع، چه توضیحی داری؟ آیا واقعاً نظارت کافی وجود ندارد یا همدستی می‌کنند؟
«این یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌هاست. گزارش‌های متعددی نشان می‌دهد که علی‌رغم وجود پاسگاه‌هایی در منطقه، قاچاقچیان به راحتی از آنها عبور می‌کنند حتی اکثر محل‌هایی که تخریب در آن صورت می‌گیرد در چند صد متری تا چند کیلومتری این پاسگاه‌ها هستند. این امر نشان می‌دهد که اولا نظارتی وجود ندارد و ثانیا نیروهای نظامی با این قاچاقچیان همدست هستند و از آنها رشوه می‌گیرند همچنین در موارد زیادی هم به بهانه‌ی امنیتی آن را توجیه می‌کنند. در هر صورت، نتیجه نهایی یکسان است: تخریب بیشتر جنگل‌ها و از بین رفتن محیط‌زیست.»
-به نظر شما چه اقداماتی باید انجام شود تا جلوی این تخریب‌ها گرفته شود؟
«ابتدا و مهم‌تر از همه، نیاز به یک تغییر رویکرد اساسی در نظارت و کنترل منطقه وجود دارد. نهادهای مسئول باید به صورت جدی‌تری با این مسائل برخورد کنند و جلوی فعالیت‌های مافیایی را بگیرند. همچنین، اطلاع‌رسانی به جامعه محلی و تقویت نظارت‌های مردمی می‌تواند نقش مهمی در کاهش این تخریب‌ها داشته باشد. از سوی دیگر، همکاری نزدیک‌تر با فعالان محیط‌زیست و بهره‌گیری از تجربه و دانش آنها نیز می‌تواند به کاهش این بحران کمک کند.»
-به عنوان یک کارشناس، فکر می‌کنی آیا پروژه‌های امنیتی که منجر به تخریب جنگل‌ها می‌شوند، تا چه حد بر این بحران تأثیر گذاشته‌اند؟
«این پروژه‌های امنیتی که با هدف کنترل نظامی بر منطقه اجرا می‌شوند، متأسفانه نقش بسیار مخربی در تخریب جنگل‌ها داشته‌اند. نهادهای امنیتی با پاکسازی مناطق جنگلی، سعی در تسلط بیشتر بر منطقه دارند، اما این سیاست‌ها به قیمت از بین بردن طبیعت و نابودی اکوسیستم‌های حساس تمام می‌شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، نه تنها جنگل‌های سردشت و بانه، بلکه کل اکوسیستم زاگرس در خطر قرار خواهد گرفت. این مسئله نه تنها تهدیدی برای محیط‌زیست است، بلکه به مرور زمان بر زندگی مردم محلی نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت.»