تلاشها برای هدف قرار دادن مطبوعات آزاد
هدف قرار دادن خبرنگاران زن و تعطیلی یک شرکت تولید رسانهای در اقلیم کوردستان، در زمانی که مردم منطقه با جنگی ویژه و فریب رسانهای مواجه هستند، عدم تعهد جامعه بینالمللی به میثاقهایی است که حقوق روزنامهنگاران را تضمین میکند.
سیبیلیا ابراهیم
رقه - بسیاری از کشورهای خاورمیانه، بهویژه کشورهایی که درگیر نزاع و جنگ هستند، با تحریف اطلاعات و فریب رسانهای مواجهاند که هدف آن گرفتار کردن جوامع و زنان در چرخهی جنگ ویژه است.
مقامات اقتدارگرا سیاستهای سازمانیافتهای را برای پیشبرد برنامههای خود و آمادهسازی زمینه برای دستیابی به اهدافشان دنبال میکنند. این امر از طریق جنگ ویژه، تحریف حقایق و ایجاد نگرانی و ترس در جوامع هدف انجام میشود. حتی نهادهای رسانهای که این حقایق را به جامعه منتقل میکنند و از اصول روزنامهنگاری آزاد پیروی میکنند، بدون اطلاع قبلی یا مبنای قانونی، با نقض حقوق و تعطیلی مواجه میشوند.
آنچه در مناطق اقلیم شمال و شرق سوریه دموکراتیک رخ میدهد نمونهای از این وضعیت است. اخیراً در منطقه رقه، مانند سایر مناطق اقلیم شمال و شرق سوریه دموکراتیک، تحریف رسانهای مشاهده شده است. این تلاشها با هدف ایجاد فتنه میان ملیتهای مختلف منطقه و تحریک اختلافات فرقهای صورت گرفته و از شبکههای اجتماعی دیجیتال بهرهبرداری شده است. با این حال، این تلاشها به نتیجه نرسیده است، زیرا مردم منطقه بهویژه با آغاز تسلط گروههای جهادی بر قدرت، سقوط نظام سابق سوریه و حملات ترکیه و مزدورانش به سایر مناطق نسبت به آنچه در اطرافشان میگذرد، آگاه بودند.
در این خصوص، کرم الحمد، عضو شورای انجمن زنان زنویا در این منطقه، میگوید: «با ایجاد این فتنهها و تفرقههال تلاش میکنند دستاوردهای انقلاب روژاوا را نابود کرده و اراده زن آزاد را هدف قرار دهند و مسیر انقلاب را مختل کنند. مردم نسبت به آنچه در اطرافشان رخ میدهد و جنگ ویژهای که علیه آنها انجام میشود، هوشیار هستند. ما از افترائات و دروغهایی که منتشر میشود، آگاهیم و فریب آنها را نخواهیم خورد. تلاش میکنیم حقیقت اخبار گمراهکننده را آشکار کنیم. آنها با این روشها نمیتوانند ما را از ادامه مسیرمان به سوی آزادی بازدارند.»
در چارچوب تسریع تحولات در خاورمیانه، مقامات شهر سلیمانی در اقلیم کوردستان بدون اطلاع رسمی اقدام به تعطیلی تعدادی از نهادها، از جمله شرکت «گزنگی بهربهیان» کردند. این شرکت که به مدت ۷ سال در این منطقه فعالیت میکرد، به صدای زنان تبدیل شده و برنامههایی برای کانال ژن تیوی، نخستین کانال زنان در منطقه، تهیه میکرد. این اقدام در حالی صورت میگیرد که حملات علیه روزنامهنگاری آزاد و بهویژه رسانههای زنمحور افزایش یافته است. اخیراً خبرنگاران جیهان بیلگین و ناظم داشتان که مشغول افشای اشغالگری ترکیه و حمایت آن از مزدوران در حملات به سد تشرين، پل قرقوزاق و منبج بودند، هدف قرار گرفتند.
سعاد محمد، خبرنگار ژن تیوی، این اقدام را نشاندهنده ترس مقامات ترکیه از قدرت و توانایی روزنامهنگاران آزاد در افشای واقعیتها و برنامههای پنهان آنها در منطقه دانست.
این خبرنگار تعطیلی شرکت تولیدی که برنامههای ویژهای برای کانال تلویزیونی ژن تیوی تهیه میکند، را بهشدت محکوم کرد و گفت: این تلویزیون بهعنوان صدای حقیقت عمل کرده و در افشای ذهنیت مردسالارانه و سلطهطلبانهای که در جوامع خاورمیانه ریشه دوانده، نقش دارد. هدف قرار دادن سیستماتیک خبرنگاران گلستان تارا و هیرو بهاءالدین در شهر سلیمانی اقلیم کوردستان، و اخیراً هدف قرار دادن خبرنگاران جیهان بیلگین و ناظم داشتان در جنوب کوبانی در منطقه شمال و شرق سوریه دموکراتیک، هنگام پوشش نقضهای دولت اشغالگر ترکیه و مقاومت نیروهای دموکراتیک سوریه، یگانهای مدافع زنان و شورای نظامی منبج، نمونهای آشکار از این حملات است.
سعاد محمد، در خصوص نقشی که «گزنگی بهربهیان» در نمایان ساختن حقیقت در منطقه ایفا کرده است، اظهار داشت: «شرکت «گزنگی بهربهیان» با تلاش فراوان در جهت افشای واقعیت سیاستهایی که علیه ملتها و بهویژه زنان اعمال میشود، فعالیت کرده است و تعطیلی این شرکت تولیدی در راستای خاموش کردن صدای حقیقت و جلوگیری از افشای آن برای افکار عمومی جهانی صورت گرفته است.»
این روزنامهنگاردر مورد دلایل هدف قرار دادن خبرنگاران زن در اقلیم کوردستان و منطقه شمال و شرق سوریه، توضیح داد: «نظامهای استبدادی از زنان مبارز، بهویژه خبرنگارانی که حقایق را با قلم و دوربین خود آشکار میکنند، هراس دارند. ژن تیوی، برنامهها، گزارشها و گفتوگوهای خود را بر اساس فکر و اراده زنان آزاد ارائه میدهد. این رسانه خشونتی را که زنان تجربه میکنند افشا کرده و برای آگاهیبخشی به آنها تلاش میکند. ژن تیوی نقش برجستهای در انقلاب ۱۹ ژوئیه، که بهعنوان انقلاب زنان در روژاوا شناخته میشود، ایفا کرده است. همچنین، این رسانه نقش مهمی در ترویج فلسفه «ژن، ژیان، ئازادی» داشت؛ شعاری که در قیام زنان ایران و روژهلات کوردستان طنین انداز شد.»
وی با تأکید بر اینکه این نخستین بار نیست که خبرنگاران زن شاغل در تلویزیون زنان یا رسانههای زنمحور که از خط روزنامهنگاری آزاد پیروی میکنند، هدف قرار میگیرند، گفت: علیرغم وجود قوانین و معاهدات بینالمللی که بر حفاظت از خبرنگاران در زمان درگیریها و جنگها تأکید دارند، این حملات بهصورت مستقیم و سیستماتیک انجام میشوند.
سعاد محمد، از سوی دیگر، به مسئله بازداشت خبرنگاران زن نیز پرداخت و گفت: «تمام نظامهای استبدادی علیه فعالان، حقوقدانان و خبرنگارانی که حقیقت را آشکار میکنند، مبارزه میکنند. ما شاهد بازداشت بسیاری از آنها در ایران، ترکیه و عراق بودهایم، و تمامی این کشورها در این نقضها شریک هستند، هرچند هر کدام با شیوهای متفاوت.»
وی بر لزوم پایبندی به معاهدات بینالمللی که حقوق خبرنگاران را تضمین میکند، تأکید کرد و در پایان صحبتهایش خواستار لغو تصمیم تعطیلی شرکت گزنگی بهربیان شد و از نهادهای مربوطه خواست کشورهایی که حقوق خبرنگاران را نقض میکنند، بهویژه ترکیه، را پاسخگو کرده و درباره جرایمی که علیه خبرنگاران انجام میشود، تحقیقات جامعی آغاز کنند. این روزنامهنگار همچنین با تأکید بر اینکه این جنایات آنها را نخواهد ترساند، تصریح کرد که همچنان به مسیر روزنامهنگاری آزاد ادامه خواهند داد.