بهاران لهیب

کابل- اعتیاد به مواد مخدر یکی از مشکلاتیست که دامنگیر جوانان و حتی کودکان در افغانستان شده است در طول بیست سال گذشته برای خاموش نگهداشتن جوانان آگاه، دولت طالبان باند‌های را کمک نمود، به همین دلیل کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان بلند رفت و تعدادی جوانان را تشویق به معتاد شدند نمودند. کشور افغانستان همیشه در کشت و تولید مواد مخدر در صدر جهان قرار دارد با اینکه طالبان ادعا دارند که در طول دو سال حاکمیت شان کاهش یافته است، اما این ادعا اشتباهست. بنا به امارهای که در سال ۲۰۲۳ ارایه شد، باز هم افغانستان در کشت و تولید مواد مخدر درصدر جهان قرار داشت. زمانی که طالبان قدرت را به دست گرفتند به لت و کوب معتادین که در کنار جاده‌ها و بعضی محلات که شب و روز را می‌گشتاندند پرداختند و همه را در محلی جمع نمودند. فردی که از طرف طالبان در صدر این کار گمارده شده بود در مصاحبه با یکی از رسانه‌های داخلی افغانستان گفت: «زمانی که حملات بر آنان می‌اید لت و کوب می‌کنیم اینان همه می‌میرند. اگر در جریان لت‌وکوب ما هم مردند مسئله نیست.» در کابل یکی از محلاتی که تجمع معتادی در آن جا زیاد بود. طالبان برای شستن جنایات‌شان این محل را به اصطلاح پاکسازی نمودند و دوباره نمایشگاه کتاب را برگذار کردند.

در سال ۱۳۹۹ وزارت صحت افغانستان اعلام نمود که حدود ۲.۵ میلیون انسان در سرتاسر افغانستان معتاد هستند که ۸۵۰ هزار نفر را زنان و ۱۵۰ هزار نفر را کودکان تشکیل می‌دهند. اکثریت آمار معتادین زنان و کودکان از سمت شمال و غرب افغانستان می‌باشد که در قریه‌ها زندگی می‌کنند.

دفتر «مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد» در گزارش سال ۲۰۲۳ اعلام نمود که تعداد معتادین در افغانستان به ۴ میلیون رسیده است. اما تعداد مراکز صحی در زمینه، بعد حاکمیت طالبان از بین رفته و آنهایی که باقی مانده هم وسایل برای تداوی معتادین ندارند. عواید که طالبان از کشت و تولید مواد مخدر در سال ۲۰۲۲ به دست آوردند ۹ تا ۱۴ درصد می‌باشد.

دلیل عمده افزایش به اعتیاد، بیکاری  و فقر است. بعضی از جوانان برای پیدا کردن کار به ایران پناه می‌بردند. چون با کار شاق روبه‌رو هستند برای کاهش درد به اعتیاد رو می‌آورند و یا هم از طرف صاحبان کار شان تشویق می‌شوند. در داخل افغانستان هم از دولت‌های کرزی و غنی گرفته تا طالبان جوانان را در زمینه تشویق می‌کنند. بیشتر زنان و کودکان معتاد به مواد مخدر، از طرف همسران‌شان مجبور ساخته شدند و یا بعضی چون به دوا دسترسی ندارند برای تسکین درد خود و کودکان‌شان از مخدرات استفاده می‌کنند.

صالحه عبداله یکی از زنانی که هشت سال قبل به اعتیاد رود آورده بود. وی چنین بیان داشت: «دختر نوجوانی بودم که با یکی از دختران که چند صنف بالاتر از من بود دوست شدم. متأسفانه من با خشونت خانوادگی رو به رو بودم. مادرم را از دست دادم برادرم و پدرم مرا لت و کوب می‌کردند. یگانه دوست من همین دختر بود با وضعیت که رو‌به‌رو بودم به وی بازگو می‌کردم.»

صالحه ادامه داد: «یکی از روزها مرا تشویق نمود برای فراموش کردن درد خود از تریاک استفاده کنم. بعد گذشت چند ماه من معتاد شدم و همیشه از وی مواد را خریداری می‌کردم.»

صالحه با درد که در چشمانش هویدا بود اضافه کرد: «بعد دو سال فهمیدم که این دختر با یکی از باند‌های که تولید کننده مواد مخدر است، همکاری دارد و تلاش‌شان اینست که دختران مانند من بی‌پناه هستند با وی برخورد خوب نموده آنان را تشویق نمایند، من هم این چنین معتاد شدم و زندگیم بدتر از قبل شد.»

نامبرده از این که چطور ترک نمود افزود: «پدرم بعد مرگ مادرم همسر دیگر گرفت. زن مهربانی است زمانی فهمید من به اعتیاد رو آوردم، مرا کمک نمود تا ترک کنم. وی من را نجات داد و زندگیم را بهتر ساخت. من این را به درستی درک کردم که ما زنان اگر حمایتگر هم دیگر باشیم می‌توانیم هم  را از بدبختی‌ها نجات دهیم.»