کارولین بزی

 

بیروت- امروزه کودکان در دنیای نامحدود زندگی می‌کنند، از طریق ویدئوهایی که تماشا می‌کنند، بازی‌های خشونت‌آمیز که آن‌ها را به سمت پرخاشگری سوق می‌دهد یا تبلیغاتی که مناسب سن این کودکان نیست و در قالب کارتون تبلیغ می‌شوند، باعث افزایش موارد اذیت و آزار و تجاوز جنسی در بین کودکان می‌شود.

 

حفاظت سخت‌تر می‌شود

در دنیایی که فاقد حریم خصوصی شده است، شارلوت خلیل، روانشناس، دنیای پیش از رسانه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند را به یاد می‌آورد و به خبرگزاری زن می‌گوید: «در گذشته، زمانی که کودکان از مدرسه یا از فعالیت‌های ورزشی خود به خانه می‌آمدند، والدین می‌دانستند زنانی که بچه‌هایشان وارد اتاق می‌شوند در امان هستند. امروز زمانی‌که بچه‌ها به خانه می‌آیند مستقیماً به سراغ تلفن‌های همراه و شبکه‌های اجتماعی می‌روند و ما نمی‌دانیم زمانی که در خانه حضور دارند در معرض چه خطرهایی قرار می‌گیرند.

وی خاطرنشان کرد: «حمایت از کودکان با عنوان گسترده‌ی آن بسیار دشوارتر از گذشته شده است و به احتیاط و آگاهی نیاز به تلاش‌های هماهنگ والدین، خانواده، مدرسه و جامعه دارد.

شارلوت خلیل هشدار داد که نباید برای هیچ کودک زیر ۱۳ سال در شبکه‌های اجتماعی حساب کاربری ایجاد کرد. وی توضیح داد که به عنوان مثال با اشاره به فیلم‌هایی که تماشای آن برای افراد زیر ۱۶ و ۱۸ سال ممنوع است، بدانید که شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر ۱۳ سال ممنوع است، اما این موضوع در حال حاضر اعمال نمی‌شود.

 

نظارت و پیگیری

امروزه جهان در دنیای مجازی زندگی می‌کند که کنترل خود را بر واقعیت تحمیل می‌کند. شارلوت خلیل خاطرنشان می‌کند که هر عاملی که ما را از برای فرزندانمان بترساند در واقع می‌تواند در دنیای مجازی به شکلی خشن‌تر و قوی‌تر در معرض کودک قرار گیرد. کودک تصور می‌کند یا معتقد است که در امان است و خطر در این‌جا نهفته است.

والدین می‌توانند اقدامات پیشگیرانه‌ی لازم را برای محافظت از فرزندان خود انجام دهند. اما با توجه به واقعیتی که دنیای مجازی کنترل می‌کند، موضوع دشوارتر شده است و والدین نمی‌توانند از خطری که گریبانگیر فرزندانشان می‌شود آگاه باشند.

شارلوت خلیل می‌گوید: در این‌جا مرزهایی را که ما ترسیم می‌کنیم مانند گسترش آگاهی و تحمیل سانسور تحت تأثیر قرار می‌دهد. این سانسور به معنای نقض حریم خصوصی گروه جوان یا نوجوان نیست، بلکه برعکس به معنای پیگیری است. وقتی متوجه می‌شویم که کودک یا نوجوان رفتار خود را تغییر داده است، تنها ماندن در طولانی مدت و گوشه‌گیری و انزوا و دوری جستن از جامعه و حتی نحوه‌ی غذا خوردن و خوابیدن، اینها جزئیات کوچکی است که در فرزندانمان هنگام تغییر متوجه می‌شویم و باید به آن‌ها توجه کنیم و اقدامات لازم را انجام دهیم تا کودک خود را از دست ندهیم.

 

تعادل

پس از آن‌که والدین به دلیل مشغله‌هایشان گوشی‌های هوشمند در اختیار کودکان قرار می‌دهند، به اعتیاد تبدیل می‌شود. شارلوت خلیل درباره‌ی این موضوع می‌گوید: در حال حاضر دو سال و نیم از شیوع کرونا می‌گذرد و در این مدت کودکان به گوشی‌های هوشمند اعتیاد پیدا کرده‌اند و چه موافق باشیم و چه نباشیم، میزان استفاده از گوشی‌های هوشمند بیشتر شده است. والدین نتوانستند جای خالی آن را برای فرزندان خود پر کنند و هرچه تئوری مطرح می‌کنیم کارساز نیست و گاهی اوقات اجرای آن‌ها دشوار است. بنابراین در زمان حاضر باید مراقب باشیم و توجه بیشتری به فرزندانمان داشته باشیم.

وی افزود: که ما برای جایگزین کردن گوشی‌های هوشمند باید برای فرزندانمان قرار ملاقات بگذاریم و به آن‌ها کمک کنیم به این قرارها احترام بگذارند. وی در رابطه با واژه‌ی اعتیاد گفت: در پنجمین کتابچه‌ی راهنمای تشخیص روان‌شناختی، دلبستگی کودکان به وسایل الکترونیکی نوعی اعتیاد توصیف شده است، به طوری‌که زمانی که به هر چیزی بسیار وابسته می‌شویم و نمی‌توانیم آن را کنار بگذاریم، احساس می‌کنیم به آن نیاز داریم، آن را در زمره‌ی اعتیاد قرار می‌دهیم.

شارلوت خلیل گفت که ترجیح می‌دهد نظریه‌های غیرقابل اجرا را مطرح نکند و اذعان می‌کند که والدین نیز نمی‌توانند گوشی‌های خود را رها کنند و بنابراین ما نمی‌توانیم این موضوع را به کودکان تحمیل کنیم. وی تأکید کرد که هیچکس نمی‌خواهد وسایل الکتریکی را لغو کند، اما تنها چیزی که می‌خواهیم این است که ما از آن‌ها به طور مثبت بهره ببریم.

وی در مورد نحوه‌ی محافظت از کودکان در برابر آن‌چه در فضای مجازی وجود دارد گفت: برنامه‌های کاربردی زیادی وجود دارد که به ما در محافظت از کودکان کمک می‌کند. برنامه‌هایی وجود دارند که به والدین اجازه می‌دهند هر برنامه یا بازی‌ای را که فرزندانشان دانلود کرده‌اند، نظارت کنند. بازی‌های خشونت‌آمیز قطعاً پرخاشگری آن‌ها را افزایش می‌دهد و سطح پرخاشگری آن‌ها را بالا می‌برد. بازی‌هایی که کودک دانلود می‌کند باید متناسب با سن او باشد.

وی افزود: ما باید مراقب باشیم که روابط واقعی فرزندانمان با دوستانشان حفظ شود، این تنها وسیله‌ای است که می‌تواند به آن‌ها کمک کند که زمان کمتری را صرف استفاده از وسایل الکترونیکی کنند.

 

تجاوز منجر به بی‌نظمی می‌شود

بازی‌های جنگی که کودکان از طریق گوشی‌های هوشمند تجربه می‌کنند به تقویت روحیه‌ی پرخاش‌گرانه‌ی آن‌ها کمک کرده است و حتی بیشتر از آن، برخی ویدئوها تعدادی از کودکان را به آزار و اذیت و متجاوز تبدیل کرده است. به عنوان مثال می‌توان به پسر مصری اشاره کرد که به دختر پنج ساله تجاوز کرد.

شارلوت خلیل از واقعیت امروز کودکان و نجوانان صحبت می‌کند و منکر این موضوع نمی‌شود که همه‌گیری کووید ۱۹ نقش مهمی دارد و می‌گوید: ما باید واقع‌بین باشیم. کودکان و نوجوانانی که مدت زیادی را صرف استفاده از دنیای مجازی و گوشی‌ می‌کنند با صحنه‌هایی روبه‌رو می‌شوند و چیزهایی از جمله صحنه‌هایی جنسی که برای سن آن‌ها نامناسب است.

وی تصریح کرد: کودکانی که در سنین پایین در معرض این نوع آزار و اذیت قرار می‌گیرند، منجر به اختلالات خاصی می‌شوند که نتیجه‌ی آن در روابط بین خود کودکان و همچنین ایجاد آزار دهنده‌هایی در سنین پایین می‌شود، مانند آن‌چه امروز مشاهده می‌کنیم.

افزایش آزار و اذیت و تجاوز به این معنا نیست که در گذشته وجود نداشته است، بلکه «مردم در مورد موضوع صحبت می‌کنند، کودک‌آزاری همیشه وجود داشته، ولی افشای آن شرم‌آور و تابو بوده است اما امروزه این‌گونه نیست و مردم آزاردهندگان کودکان را افشا می‌کنند و این می‌تواند پدیده را محدود کند و گزارش این موضوع به آزاردهنده و موارد آزار و اذیت کودکان پایان داده و باعث می‌شود از سایر کودکان محافظت کنیم.

 

آزار دهنده را افشا کنید و گزارش دهید

در هفته‌ی اول ژوئیه، جامعه‌ی لبنان شاهد تجاوز به ۲۰ کودک توسط رتیب در یکی از نیروهای نظامی لبنان بود و او از آن‌ها فیلم گرفت و آن‌ها را تهدید کرد که موضوع را به کسی نگویند.

شارلوت خلیل گفت والدین برای اطمینان خاطر از این‌که آزار و اذیت کودکانشان تکرار نمی‌شود باید مورد تجاوز را گزارش دهند و باید والدین را تشویق کنیم که آزاردهنده یا متجاوز و حتی کسانی را که در معرض باج‌گیری الکترونیکی قرار می‌گیرند افشا کنند.

وی با تأکید بر لزوم پیگیری روانی کودکانی که مورد آزار و اذیت یا تجاوز قرار می‌گیرند، گفت: پیگیری روانی و محبت کردن به کودک ضروری است و نباید کودک را مسئول بدانیم.

 

آگاهی و حمایت

شارلوت خلیل به اهمیت آموزش کودکان از سنین پایین در مورد نحوه‌ی محافظت از خود و اهمیت حریم خصوصی بدنشان اشاره کرد و این‌که هیچکس حق ندارد به آن‌ها دست بزند یا از آن‌ها چیزی بخواهد که آن‌ها را آزار می‌دهد. کودکانی که مجبور می‌شوند به بستگان خود بوسه دهند، یکی از عواملی است که کودکان را در معرض آزار و اذیت قرار می‌دهد. مهم است که بچه‌ها را مجبور نکنیم از نظر فیزیکی با افرادی که با آن‌ها احساس راحتی نمی‌کنند، نزدیک شوند. این را به فرزندانمان آموزش دهیم تا از آن‌ها محافظت کنیم و به آن‌ها اطمینان دهیم که ما همیشه در کنار آن‌ها هستیم و هر اتفاقی که بیفتد به آن‌ها گوش می‌دهیم.

 

سلامت فرزندان ما مهمتر از جامعه است

وی گفت: این موضوع با اشتباهات کوچکی شروع می‌شود که کودک از سر آن‌ها می‌گذرد و احساس می‌کند اشتباه کرده است. وقتی به او گوش می‌دهیم و از او حمایت می‌کنیم، در آینده برای کارهای بزرگ به ما کمک می‌کند. ایجاد رابطه‌ی اعتماد بین کودکان و پدر و مادر یکی از پایه‌های ضروری است که به ما کمک می‌کند از آن‌ها محافظت کنیم.

گاهی اوقات والدین به دلیل ترس از جامعه با افشا نکردن فرد آزار دهنده‌ی فرزندانشان اشتباه می‌کنند. شارلوت خلیل خطاب به والدین می‌گوید: هیچ‌ چیز مهم‌تر از سلامتی فرزندانمان نیست. وقتی از سلامت روان صحبت می‌کنیم، بخشی از سلامت عمومی و جسمی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.