لینا خطیب

ادلب - وضعیت بشردوستانه حدود سه میلیون آواره، که در چندین اردوگاه در نقاط مختلف شهر ادلب در شمال سوریه زندگی می‌کنند، بسیار بحرانی است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، پیش‌بینی می‌شود که در آینده‌ای نزدیک، ٨٧ درصد از ساکنان مناطق شمالی سوریه و ٩۴ درصد از جمعیت آواره در اردوگاه‌ها، با بحران شدید کمبود غذا مواجه شوند.

فریده عموری، ۳۳ ساله، برای تأمین غذای کافی برای چهار فرزندش دچار مشکل است و بیان می‌کند که مسئولیت تغذیه فرزندانش به طور کامل بر عهده اوست. او می‌گوید: «در بسیاری از روزها، توانایی خرید حتی نان را نداریم تا زنده بمانیم. گاهی اوقات ناچارم از همسایگان قرض بگیرم یا به همراه فرزندانم به دنبال جمع‌آوری مواد قابل فروش، نظیر پلاستیک و سایر اشیا، از محل‌های دفع زباله باشیم.»

حلیمه عدل، ۵۵ ساله، که از شهر سراقب آواره شده و حالا در یک اردوگاه غیررسمی در سرمدا، شمال ادلب زندگی می‌کند، به دلیل سنش مجبور است برای تأمین غذای روزانه خود به زمین‌های کشاورزی و مزارع اطراف محل زندگی‌اش مراجعه کند. او توضیح می‌دهد: «اغلب زمان‌ها، توانایی خرید غذا را ندارم، بنابراین مجبورم به جمع‌آوری گیاهان وحشی و تربچه بپردازم و با پختن آن‌ها، گرسنگی خود و خانواده‌ام را رفع کنم.»

او بر این نکته تأکید دارد که با دو نوه‌اش کە خود سرپرستی آنها را برعهدە دارد، زندگی بسیار دشواری را می‌گذراند، موقعیتی که به دلیل کمبود غذا، تأثیرات منفی عمیقی بر سلامتی آنها گذاشته و منجر به ابتلای شدید آنها به سوءتغذیه و کم‌خونی شده است. «هزینه‌های زندگی روزانه از توانایی مالی من فراتر رفته‌اند، عمدتاً به دلیل افزایش قیمت‌ها به خصوص در زمان‌های اخیر و نبود تقریباً کامل فرصت‌های کاری در اردوگاهی که در آن زندگی می‌کنم. بنابراین، تنها به تأمین نیازهای اساسی برای بقا محدود شده‌ایم و به دلیل فقر، مجبور به چشم‌پوشی از بسیاری از امکانات رفاهی هستیم.»

فاطمه أسعد، ۳۶ ساله، که از روستای حیش در جنوب ادلب آواره شده و اکنون در یک اردوگاه غیررسمی در شهر حارم زندگی می‌کند، پس از بازداشت همسرش بیش از سه سال پیش، تنها مسئول تأمین نیازهای سه فرزند خود است. او ابراز داشت: «از دیدن فرزندانم که برای به دست آوردن حتی یک لقمه نان با من مبارزه می‌کنند، دلشکسته‌ام. آنها از میان زباله‌های مغازه‌ها، باقیمانده سبزیجات را که اغلب فاسد و غیرقابل استفاده هستند، جمع‌آوری می‌کنند. با وجود این، ما مجبوریم به خوردن این باقیمانده‌ها بسنده کنیم چرا که هیچ گزینه‌ای دیگری نداریم.»

او با تأکید بیان کرد که فرزندانش که زیر ۱۰ سال سن دارند، به دلیل وضعیت بغرنج زندگی و فقر موجود، مجبور به ترک تحصیل شده‌اند و از سنین کم، برای کمک به تأمین معیشت خانواده به ناچار به کارگری روی آورده‌اند.

وفاء عزام، مشاور اجتماعی و کارشناس در امور مدیریت مورد، به افزایش نرخ فقر و تشدید گرسنگی در میان هزاران خانواده مقیم مناطق شمالی سوریه اشاره کرده و می‌گوید: «فقر به طور چشمگیری در حال افزایش است و گرسنگی به شدت در بین خانواده‌های ساکن در اردوگاه‌های غیررسمی شهر ادلب، که از مناطق گوناگونی آواره شده‌اند، گسترده‌تر شده است.»

وی همچنین تصریح کرد: «خانواده‌هایی که آواره و در معرض فقر و آسیب قرار دارند، بیشتر بر مشاغل آزاد برای تأمین غذا و نیازهای زندگی خود تکیه می‌کنند، که این شغل‌ها درآمد بسیار کمی را به همراه دارند، در حدی که حتی برای خرید نان و تأمین برخی از نیازهای اساسی روزمره کافی نیست، در شرایطی که خطر وقوع فاجعه‌ای به دلیل گرسنگی و فقر متوجه آنهاست».

وی با تأکید بر این نکته افزود: «قحطی احتمال دارد صدها هزار خانواده آواره در شمال سوریه را تحت تأثیر قرار دهد؛ خانواده‌هایی که از دسترسی به ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی محرومند و فرصت‌های شغلی لازم برای تأمین غذا و دارو را ندارند.»

طبق بیانیه‌ای از سوی گروه «هماهنگ‌کنندگان پاسخ سوریه»، بیش از ١٢.٩ میلیون نفر در سوریه با چالش ناامنی غذایی مواجه هستند، به طوری که تقریباً چهار نفر از هر پنج نفر با کمبود مواد غذایی روزانه دست و پنجه نرم می‌کنند. علاوه بر این، بیش از ٣.١ میلیون نفر در خطر قرار دارند که به زودی با آستانه گرسنگی مواجه شوند، در حالی که ٢.٩ میلیون نفر از ناامنی غذایی شدید رنج می‌برند و ساکنان اردوگاه‌ها نیز بخش بزرگی از این جمعیت را تشکیل می‌دهند.