BAHARİN LEHİB

Kabil- Taliban’ın Afganistan’da kadınlara yönelik baskıları, özellikle Ağustos 2021’de yönetimi ele geçirmelerinin ardından hızla arttı. Taliban, 2021'in sonlarında kız çocuklara ortaokulları, genç kadınlara ise üniversiteleri yasakladı. Kadınların eğitim almasını destekleyen sivil toplum örgütleri ve yardım kuruluşlarını hedef alan Taliban, kadınların hükümette, özel sektörde veya uluslararası kuruluşlarda çalışmalarını da büyük ölçüde engelledi. Kadın gazetecileri ve kadın medya çalışanlarını işlerinden uzaklaştıran Taliban, medya önüne çıkan kadınlara da yüzlerini tamamen kapatmalarını zorunlu kıldı. Kadınların yanlarında bir erkek refakatçi olmadan uzun mesafeli seyahat etmeleri de yasaklandı. Parklara, spor salonlarına gitmeleri yasaklandı. Taliban, tüm bu baskı politikalarıyla kadınları evlerine kapatmayı amaçlarken, Afganistanlı kadınlar her alanı mücadele alanına dönüştürüyor. 

Okullardan uzaklaştırılan çocuklar sanata yöneliyor

Taliban bir yandan kadınları evlere kapatırken, öte yandan kadınların bir kısmını dini okullara gitmeye teşvik ediyor. Taliban bu amaçla kız çocuklarını kendi düşünceleriyle eğitmek için ücretsiz dini okullar kurdu. Ancak Afganistanlı aileler, çocuklarını dinci gelecekten kurtarmak kız çocuklarını bilim derslerine katılmaya, dil öğrenmeye, çizim, resim ve kaligrafi sanatlarına katılmaya teşvik ediyor. Bu kapsamda Afgan kadınlar arasında çizim ve boyama sanatı da Taliban'ın iktidara gelmesinden sonra bir mücadele bayrağı haline geldi. Okullardan uzaklaştırılan genç kadınlar artık sanata yöneliyor ve varlıklarını bu alanda kanıtlıyorlar.

‘150 kız çocuğu galeride eğitim görüyor’

Kabil’de 12’nci sınıf mezunları genç kadınlar, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle 7 Mart’ta Kabil Dasht Barchi'de bir günlük sanat eserleri sergisi düzenlediler. Bütün bu eserlerde kadınların direnişi ve onlara karşı işlenen suçlar anlatılıyor. Sergi hakkında ajansımıza konuşan Marjinal Sanat Galerisi yetkililerinden Zahra Rezaei, “Bu galeri 2017 yılında kuruldu ve burada yaklaşık 100 ila 150 kız çocuğu eğitim görüyor. Sergimizi 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle kadınların sesini, acılarını ve umutlarını anlatmak için düzenledik” dedi.

Resim alanında 1997 yılından bu yana çok sayıda mezun verdiklerini kaydeden Zahra Rezaei, “Sanatı ne kadar çok öğrenirseniz o kadar gelişirsiniz. Resim alanı yeni bölümleri ve farklı tarzları içermektedir. Bu alanda çalışmak isteyen herkes yıllarca öğrenmeye ve çalışmaya devam edebilir. Mezun olan öğrenciler öğretmen olarak çalışabiliyor. Taliban öncesi ve sonrası arasındaki fark, öğrenci sayısının artmasıdır. Çünkü Taliban üniversitelerin ve okulların kapılarını kız çocuklarına ve genç kadınlara kapattı. Dolayısıyla kız çocukları ve genç kadınlar sanat alanında yer alarak ilerlemelerini sağlıyorlar” şeklinde konuştu.

‘Kadınlar umudunu kaybetmemeli’

Sözlerinin sonunda kadınlara mesajını ileten Zahra Rezaei, "Kadınlar ne durumda olursa olsun umudunu kaybetmemelidir. Bir sanat öğrenmeye, bir meslek öğrenmeye çalışın ve ilerlemek için her yolu deneyin” diye belirtti.

Bir umut kapısı

9’uncu sınıfa kadar eğitim gören ve daha sonra Taliban baskısı sonucu eğitimden uzaklaşan Zulfa Mohammadi de Marjinal Sanat Galerisi öğrencilerinden. Resim yapmanın yanı sıra fotoğrafçılıkla da ilgilenen Zulfa Mohammadi, "8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla açtığımız bu serginin Afgan kadınlarına ve kız çocuklarına bir umut kapısı olmasını istedik. Tüm cesur kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü kutluyorum. Sanat yoluyla kadınlara ve kız çocuklarına bir umut penceresi açabiliriz. Sergide okullardan uzaklaştırılan kızların yaptığı resimler yer alıyor” diye kaydetti.

Daha çok fotoğrafçılık alanında çalıştığını aktaran Zulfa Mohammadi, “İlk başta fotoğrafçılık alanında eğitim aldım ve daha sonra iki sanat birbiriyle bağlantılı olduğu için resim yapmaya da başladım. Aynı zamanda kadın faaliyetlerinde de bulunmak istedim, ancak yaşanan sorunlar nedeniyle devam edemedim. Afgan kadınlarının tek çaresi savaşmaktır. Cesaretlerini kaybetmemeleri gerekiyor. Cesur kalın ve pes etmeyin. Umarım gelecekte de çalışmalarına ve hedeflerine devam ederek eğitim, sanat, çalışma gibi alanlarda etkili rol oynayacak güçlü kadınlar olurlar" sözlerine yer verdi.