İHLAS HAMRUNİ

Tunus- Tunus’ta toplumsal cinsiyet eşitsizliği medyanın da kadınların yaşadıkları sorunları ele alış biçimini etkiliyor. Öyle ki ülkede medya alanında kadın-erkek eşitliğini esas alan çok az habere yer veriliyor.

İnsan hakları aktivisti Habiba Al-Askari, yakın zamanda Tunuslu Kadınlar Ulusal Birliği tarafından hazırlanan bir araştırmaya dikkat çekerek, şiddetin Tunus'ta kadınlar için en önemli sorun olduğunu belirtti. Habiba Al-Askari, “Şiddet davalarının çoğunluğu aile içi şiddet ve kamuda şiddetten oluşuyor. Özellikle kamusal alanda kadınların sessizliği şiddeti daha da artıyor. Tunus’ta kadınlara yönelik sağlık hizmetlerinde de yetersizlikler yaşanırken, öte yandan eğitimlerine devam etmek için büyük şehirlere taşınmak zorunda kalmaları, karar alma merkezlerine ulaşamamaları da kadınları hem sosyal, hem de ekonomik rollerini sınırlayan zorluklarla karşı karşıya bırakıyor. Kadınlar kendi projelerini kurmak için inisiyatif almaları halinde ise, güvencesiz çalışmaya ve finansman bulmanın zorluğuna maruz kalıyor” ifadelerinde bulundu.

‘Medyada kadın bedeni metalaştırılıyor’

Tunus medyasının kadın sorunlarına zaman zaman değinse de yetersiz kaldığına dikkat çeken Habiba Al-Askari, “8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Uluslararası İnsan Hakları günleri dışında kadınların yaşadıkları pek öne çıkarılmıyor. Siyaset alanına baktığımızda kadınlar sadece seçim süreçlerinde öne çıkarılarak istismar ediliyor. Kadınlar siyasi amaçlarda kullanılıyor. Bir diğer konu ise reklamlar, diziler ve kimi programlar aracılığıyla kadın bedeninin metalaştırıldığını görüyoruz. Tunus'ta kadına yönelik şiddetle mücadeleye yönelik çıkarılan 58 sayılı kanun sahada uygulanmıyor ve medya da bu kanunlar hakkında halkı bilgilendirmiyor. Bu anlamıyla medyanın şiddete karşı farkındalık rolünü oynaması gerekiyor” şeklinde konuştu.

‘Dış görünüşleri ve ev işleriyle sınırlandırılıyorlar’

Gazeteci Hoda Al-Juwaini ise, Tunus’ta genel olarak kadınların yaşadığı sorunların benzer olduğunu belirterek, “Ancak bölgelere göre farklılıklar yaşanabiliyor. Örneğin Tunus’un güneyinde yaşayan kadınların temel sorunlarından biri işsizlik ve sağlık alanında yaşanan sorunlardır. Madencilik faaliyetlerinin de yaygınlığı nedeniyle özellikle kadınların sağlığı büyük ölçüde etkileniyor. Gebe kadınlar doğum süreçleriyle ilgili sağlık hizmetlerini yeterince alamıyor. Medyanın bu konuları ele alış biçimine gelince; genellikle yüzeysel ele alıyor. Analiz ve yorum derinliği bulunmuyor. Tunus medyasında kadın sorunları sadece Dünya Kadınlar Günü’nde öne çıkarılıyor. Bilindiği üzere Tunus’ta ‘ölüm kamyonları’ dediğimiz ulaşım kazalarında genellikle tarımda çalışan kadınlar hayatlarını kaybediyor. Yerel medya son dönemde bu konuları anlatmaya başladı ve kadınlarının yararına bazı bilinçlendirme programları yapıyor” dedi.

Ülkede büyük medya organlarının kadınları belli rollere sıkıştıran bir yaklaşımının olduğunu ifade eden Hoda Al-Juwaini, “Kadınların imajını dış görünüşle ve ev işleriyle sınırlandıran programlara yer veriyorlar. Medya iki tarafı keskin bir kılıç gibidir. Bazen kadınların varoluşuna saygı duyan, sosyal, ekonomik ve politik olarak oynadıkları önemli rolü vurgulayan profesyonel bir yaklaşımla ele alıyor, bazen de kadınları televizyon dekorasyonları gibi ele alıyor” eleştirisinde bulundu.

‘Medya çalışanlarında farkındalık oluşturulmalı’

Habiba Al-Askari ve Hoda Al-Juwaini, kadınların statüsünü geliştirmek, rollerini tanımak ve kadınları daha iyi bir duruma getirmek için medyanın içerik ve biçim olarak program kalitesine dikkat etmesi gerektiğini söyledi. Kadınların sosyal, ekonomik, sağlık ve eğitim alanlarında geliştirilmesi için medya çalışanlarının da kadın bakış açısıyla eğitilmesi gerektiğini vurgulayan Habiba Al-Askari ve Hoda Al-Juwaini, medyada kadın sorunlarının toplumsal cinsiyet yaklaşımıyla ele alınması için medya çalışanlarında da farkındalık oluşturulması gerektiğinin altını çizdi.