KİH-YÇ pandeminin Türkiye’de etkili olduğu Mayıs-Haziran 2020 dönemini kapsayan sürecin kadınların yaşamı üzerindeki etkilerini araştırdı. 81 ilde bin 201 kadın ile yapılan telefon görüşmelerinde, ev içi şiddet başta olmak üzere sağlığa erişim sorunlarının yaşandığı  ve yoksulluğun kadınların yaşamı üzerindeki etkilerini belirledi. Rapora göre kadınların yüzde 96’sının en az bir kez ev içi şiddete maruz kaldığı açıklandı.  

Haber Merkezi- Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği (KİH-YÇ), koronavirüs pandemisinin Türkiye’de etkili olduğu Mayıs-Haziran 2020 döneminde kadınların yaşamını haklar bağlamında nasıl etkilediğine ilişkin  81 ilde bin 201 kadınla telefon aracılığıyla yapmış olduğu araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Sağlık, ekonomik durum, bakım emeği ve şiddet başlıkları altında kadınların salgın öncesi ve salgınla birlikte içinde bulunduğu durumu ortaya koymayı amaçlayan “Salgında Kadın Olmak Araştırması” aynı zamanda kadınların bu alanlarda yaşadıkları sorunlarla hangi yöntemleri kullanarak baş ettiklerini de belgeliyor. 

“Şiddet sistematik bir sorun”

Raporda, “Araştırmada şiddet ile ilgili olarak çarpıcı sonuçlara ulaşıldı. Salgın öncesindeki bir yıl içinde eşi/partneri olan kadınların yüzde 97’si, salgın sonrasında ise yüzde 96’sı en az bir kez eşi/partneri tarafından şiddete maruz kaldığını belirtti. Bu oranlar şiddetin çok yaygın bir sorun olduğunu tekrar teyit etmesinin yanında, salgın öncesi bir yıl ve salgın sonrası iki buçuk ay karşılaştırmasında bile aynı oranda ortaya çıkan, sistematik bir sorun olduğunu göstermesi açısından da oldukça çarpıcı.” İfadelerine yer verildi. 

 “Ruh hali ‘iyi olan’ kadın sayısı yüzde 30’a düştü”

KİH-YÇ raporunda kadınların salgın dönemindeki sağlık sorunlarına da dikkat çekildi. Rapora göre salgın öncesi ruh halini iyi (çok iyi ve iyi) olarak tanımlayan kadınların oranı yüzde 79 iken, bu oranın salgın sonrasında yüzde 30’a düştüğü kaydedildi. Aynı zamanda 100 kadından 40’ının salgın esnasında genel sağlık hizmetlerine erişimle ilgili sorun yaşadığını, sorun yaşayan 100 kadından 20’sinin ise çözüm bulamadığına yer verildi. 

“Sağlık hizmetleri ve ilaca erişim zorlaştı”

Raporda Covid-19 salgını süresince kadınların yüzde 7’sinin cinsel sağlık ve doğurganlık sağlığı ile ilgili jinekoloğa gitme ihtiyacı duyduğu belirtilirken, kadınların yüzde 16’sının salgın esnasında cinsel sağlık ve doğurganlık sağlığı hizmetleri ve/veya ilaca erişim ile ilgili sorun yaşadığı ifade edildi. Araştırmaya göre, sorun yaşadığını söyleyen 100 kadından ancak 16’sı sağlık kurumlarından hizmet alabildi.  

Yoksulluk tırmandı

KİH-YÇ yayınladığı raporda pandemi ile birlikte Türkiye’de yaşanan ekonomik duruma da yer verdi. Raporda devamla şunlara değinildi: “Salgın öncesinde ekonomik durumunu orta halli olarak tanımlayan kadınların oranı yüzde 86 iken salgın sonrası bu oran yüzde 66’ya düştü. Aradaki yüzde 20’lik kesim ise durumunu yoksul veya çok yoksul olarak tanımlamaya başladı. Araştırmanın sonuçlarına göre her üç haneden birinin salgın sebebiyle ekonomik olarak sarsıldığı görülüyor. Salgın nedeniyle hanelerin yüzde 34’ünde en az 1 kişinin işten çıkarıldığı, ücretsiz izne çıkarıldığı ya da işinin durduğu katılımcılar tarafından ifade edildi. Salgın başladıktan sonra kadınların yüzde 73’ü ekonomik sorun yaşadığını belirtti. Sorun yaşayan yaklaşık her iki kadından biri sorunlar karşısında çözümsüz kaldığını belirtti. Bu süreçte karşılaştıkları ekonomik sorunlarla nasıl başa çıktıkları sorulduğunda, ekonomik sorun yaşadığını söyleyen her 100 kadından 12’si kamu kurumlarından destek (yardım) aldığını; 41’i aile/akraba, arkadaş ya da bankalara borçlandığını; 11’i birikimlerini harcadığını; 15’i ise masraflarını kıstığını belirtti.”

 “Ev İçi Emek ve Bakım Emeğ arttı” 

Ayrıca yapılan araştırma sonucunda salgın döneminde kadınların ev içi ücretsiz bakım emeğinin artmasına neden olduğu ortaya konularak şunlara dikkat çekildi: “Araştırma sonuçlarına göre, salgın öncesi kadınların yüzde 16’sı evdeki işlere 4 saat ve üzeri zaman ayırırken salgın döneminde ise bu oran yüzde 42’ye çıktı. Araştırmada her 100 kadından 72’si bakım ve ev işleriyle ilgili zorluk yaşadıklarını belirtti. Bu zorluklarla nasıl baş ettikleri sorulduğunda, yüzde 28’i eşinden/partnerinden, yüzde 24’ü çocuklarından, yüzde 10’u evdeki diğer kişilerden destek talep ettiğini, yüzde 17,2’si işleri ertelediğini ve iş yavaşlattığını, yüzde 17’si ise herhangi bir çözüm bulamadığını ya da bu konuda bir şey yapmadığını ifade etti.”