Fas’ta kadın derneklerinden kadınların ekonomik güçlenmesi için seminer
Fas’ta "Nesiller Boyu Eşitlik" koalisyonunun düzenlediği seminerde katılımcılar, toplumsal cinsiyet eşitliği ve bağımsızlık için kadınların ekonomik güçlenmenin sağlanması gerektiği çağrısında bulundu.
Fas - "Nesiller Boyu Eşitlik" koalisyonu çatısı altında yer alan dernekler , Marakeş'te kadın ve kız çocuklarının ekonomik hakları üzerine bölgesel bir seminer düzenledi.
Seminere katılanlar, kadınların ve kız çocuklarının ekonomik olarak güçlendirilmesinin eşitliğin sağlanmasında önemli bir unsur olduğunu vurgulayarak, bölgesel kalkınma politikalarına toplumsal cinsiyet yaklaşımının entegre edilmesi ve kadınların kendi kendine yeterliliklerini sağlayabilecekleri projeler yaratma kapasitelerini geliştirmeleri konusunda desteklenmesi gerektiğini vurguladılar.
Kadınların ekonomik güçlenmesi için bildirge sunuldu
Seminerde, kadınların ekonomik güçlenmesine ilişkin öneriler içeren bir bildirge sunuldu. Seminerde, özellikle finansal bağımsızlık ve eşitliğe ulaşmak için en temel olanaklardan yoksun kırsal kesimdeki kadınlar olmak üzere, kadınların ekonomik olarak güçlenmesini engelleyen en önemli engeller ve zorluklar da ele alındı.
‘Savunmanın merkezinde ekonomik güç yer alır’
Seminerin koordinatörü Halima Oulami, "Nesiller Boyu Eşitlik" projesinin "Al-Aman Kadın ve Çocuk Derneği", "Kadın Hakları Birliği Federasyonu", Ait Ourir kırsal topluluğundaki "Derneksel Alan Derneği" ve Sidi Zuine topluluğundaki "Basma" Derneği gibi dernekleri kapsadığını söyledi.
Halima Oulami, bu derneklerin her birinin kadınların ekonomik haklarıyla ilgili çalıştığını ve kadınların ekonomik güçlenmesiyle ilgili bir bildirge sunmak ve Marakeş-Safi bölgesinin kalkınma programları ve kamu politikalarının merkezinde yer alan bir dizi öneri sunmak için ortak bir proje üzerinde bir araya geldiklerini anlattı.

Kadın girişimciliğinin zayıflığı
Kadın Hakları Birliği Federasyonu Başkanı Sanaa Zuaimi,ise “Nesiller Boyu Eşitlik” koalisyonu tarafından hazırlanan savunuculuk bildirgesi hakkında detaylı bir sunum yaparak, kadınların ekonomik faaliyet oranının yüzde 25’i geçmediğini, bunun da kadınların iş gücü piyasasından adil bir şekilde yararlanamadıklarını, yasal ve sosyal güvenceden yoksun, yapılandırılmamış sektörlerde, erkeklerin ücretlerinden yaklaşık yüzde 30 daha düşük ücretlerle çalışmaya zorlandıklarını vurguladı.
Sanaa Zuaimi, Yüksek Planlama Komisyonu rakamlarına göre; kentsel alanlarda yaşayan ailelerin yüzde 20'sinin kadınlar tarafından desteklendiğini, kırsal alanlarda ise ailelerin yüzde 12,3'ünün kadınlar tarafından desteklendiğini belirtti. Bu kadınların yüzde 71,7'sinin boşanmış veya eşi yaşamını yitirmiş kadınların olması, okuma yazma bilmeme oranının yüksek olması, gelir kaynaklarını çeşitlendirememeleri ve sağlık güvencelerinin olmaması nedeniyle zor durumda olduklarını kaydetti.
Proje kapsamında yürütülen çalışmalardan elde edilen verilere dayanarak Marakeş-Safi bölgesindeki kadınların ve kız çocuklarının durumuna ilişkin değerlendirme yapan Sanaa Zuaimi, bu bölgede kız çocuklarının ve kadınların ekonomik olarak güçlenme hızını engelleyen sorunların, bölgedeki aktif kız çocukları ve kadınlar arasında yüzde 31,16'ya ulaşan yüksek işsizlik oranı ve özellikle kırsal kesimde aile ekonomisi çerçevesinde kadınların bireysel girişimlerinin zayıflığı ve kıtlığı olduğunu belirtti.
Kadın işletmelerine ilişkin olarak, bölgede kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesine yönelik yapılandırılmış küçük kooperatif ve girişimcilik dokusunun eksikliği ve kırılganlığı yaşandığını vurgulayan Sanaa Zuaimi, bölgedeki toplam 5 bin 971 kooperatiften 810'unun kadın kooperatifi olduğunu, bunun da bölgedeki toplam kooperatif sayısından sadece 17,6 kadın işletmesi anlamına geldiğini kaydetti.
Seminerde, toplumsal cinsiyetle ilgili kavramların kullanımının zayıf olduğu da belirtildi. Kalkınma planının geliştirilmesinde ve bölgesel kalkınma programının izlenmesi ve değerlendirilmesinde cinsiyete dayalı yaklaşımın benimsenmesinin iyileştirilmesinin, ayrıca Marakeş-Safi bölgesinde kız çocuklarının, kadınların ve ailelerinin ekonomik güçlenmesi ve finansal bağımsızlığı için bütünleşik bir sistemin kurumsallaştırılması ve etkinleştirilmesinin önemi vurgulandı.

Kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesi ihtiyacı
“Ait Ourir” Belediyesindeki Sivil Alan Derneği Başkanı, Najat Atkardi, topluluk alanına bağlı şiddete maruz kalan kadınlar için kurulan dinleme merkezine gelen kadınların durumuna bakıldığında, ekonomik güç eksikliğinin yanı sıra “Amazigh” lehçesinin de temel hizmetlere erişimde bir engel teşkil ettiğinin açığa çıktığını belirtti.
Najat Atkardi, bu kapsamda derneğin, göçmen kadınlarla birlikte, kadınların temel hizmetlere erişimini sağlayacak yerel bir girişim olan "Yoda" (yeterli) adını verdikleri bir proje üzerinde çalışmaya karar verdiklerini söyledi.
Programın, bölgedeki kadınlar arasında ekonomik, sosyal ve siyasi haklar konusunda farkındalık yaratma, dil ve kültüre dayalı ayrımcılığı ortadan kaldırmayı da içerdiğini belirten Najat Atkardi, projenin bölgedeki on sivil toplum kuruluşu ve on yerel toplulukla ortaklaşa yürütüldüğünü kaydetti.
Najat Atkardi, projenin kırsal kesimdeki kadınların yaşadığı sorunları ve engelleri tespit etmek amacıyla tüm yerel yetkililer ve sivil toplum kuruluşlarıyla katılımcı bir teşhis yapılmasına ve kırsal kesimdeki kadınların yararına yürüttükleri farkındalık kampanyaları sırasında eğitmenler ve eğitmenlerin yararlanabileceği bir rehber hazırlanmasına yol açtığını sözlerine ekledi.
Proje sonunda kırsal kesimdeki kadınların önündeki en büyük engelin ekonomik olarak güçlenmelerinin zayıf olması olduğunun ortaya çıktığını vurgulayan Najat Atkardi, bu nedenle derneğin kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesi gerektiğini savunan bir talep bildirisi sunmaya yöneldiğini söyledi.

Toplantının sonunda katılımcılar, kadınların temel hizmetlere erişiminin kolaylaştırılması ve dijital pazarlama alanında eğitimler düzenlenerek veya finansmana erişimin kolaylaştırılması yoluyla iş kurma, kooperatif kurma ve gelir getirici projeler geliştirme alanında öz yeterliliklerinin artırılması yoluyla kadınların desteklenmesi çağrısında bulundu.